
Hormony roślinne, fitohormony (gr. φυτοορμόνη) – grupa związków organicznych należących do regulatorów wzrostu i rozwoju roślin. Kryterium uznania związku za fitohormon jest wywoływanie reakcji w organizmie rośliny w stężeniach rzędu 10-6 mol dm-3 lub mniejszych. Hormony roślinne nie muszą wykazywać działania poza miejscem ich wytwarzania, miejsce wytwarzania może być jednocześnie miejscem reakcji. Znane są związki wykazujące aktywność biologiczną analogiczną do naturalnie wytwarzanych w roślinie. Syntetyczne regulatory wzrostu i rozwoju roślin (np. 1-Metylocyklopropen) są wykorzystywane w rolnictwie i ogrodnictwie.

Auksyny – grupa substancji chemicznych zaliczanych do hormonów roślinnych. Stymulują wzrost roślin oraz wpływają na kształtowanie się owoców partenokarpicznych i odgrywają istotną rolę w procesach adaptacji takich jak fototropizm i geotropizm. Auksyny wykazują cechy zarówno hormonów w znaczeniu zbliżonym do pojęcia używanego na określenie substancji regulacyjnych ssaków oraz cechy morfogenów, czyli substancji regulujących proces morfogenezy roślin. Pierwszą odkrytą auksyną jest kwas indolilooctowy (IAA). Jest on syntezowany w merystemie wierzchołkowym pędu, młodych liściach, zarodku oraz w małych ilościach w korzeniu. Transport IAA przez parenchymę ma unikatowy charakter. Jest on wolny (5–20 mm/h) i kierunkowy (polarny), jednak nie jest zależny od grawitacji. Ponadto IAA przemieszcza się szybko i bezkierunkowo poprzez floem (5–20 cm/h).

Brassinosteroidy, brasinosteroidy, BR – grupa sterydowych hormonów roślinnych. Pierwszym odkrytym brassinosteroidem był brasinolid, który w roku 1973 w roku został wyizolowany z pyłku Brassica napus. Związek ten powoduje wydłużenie łodygi i stymuluje podziały komórkowe. Z 230 kg Brassica napus można uzyskać jedynie 10 mg brasinolidu. Od momentu odkrycia zostało wyizolowanych z różnych roślin ponad 70 brassinosteroidów.

Cytokininy, CK – grupa regulatorów wzrostu i rozwoju roślin, wśród których znajdują się hormony roślinne oraz substancje o działaniu podobnym do hormonów roślinnych jednak nie występujące naturalnie w roślinach. Pierwszy związek zaliczany do cytokinin, kinetyna, został wyizolowany przez Folke Skooga w latach 50. XX wieku. Cytokininami są m.in.:zeatyna – 6-(γ-hydroksymetylo-γ-metyloalliloamino)puryna kinetyna – N-6-furfuryladenina (Kin) 6-benzyloaminopuryna (BAP) 2-izopentyloadenina (2iP) 6-benzyloadeninopuryna (BA)

Eten, etylen, C2H4 – organiczny związek chemiczny, najprostszy możliwy alken (węglowodór nienasycony).

Florigen – hipotetyczny uniwersalny dla roślin hormon indukujący kwitnienie. Cząsteczka sygnałowa wywołująca wykształcenie kwiatów.

Gibereliny (GA1-GAn) – związki będące zarówno właściwymi fitohormonami, jak i produktami ich przemian, zaliczane często do regulatorów wzrostu i rozwoju roślin. Gibereliny należące do fitohormonów regulują wzrost i dojrzewanie roślin. Najbardziej rozpowszechnioną gibereliną jest kwas giberelinowy (GA3).

Izopentenyloadenina – organiczny związek chemiczny z grupy pochodnych adeniny, naturalny hormon roślinny, który reguluje wzrost i rozwój roślin. Należy do fitohormonów z grupy cytokinin.

β-Jasmonidy (jasmoniany) – grupa organicznych związków chemicznych, do której zalicza się kwas jasmonowy, jasmonian metylu, kwas kukurbinowy oraz kilka stereoizomerów tych związków wykazujących aktywność biologiczną. Struktura jasmonidów jest podobna do prostaglandyn.

Karrikiny – grupa związków organicznych, pochodnych butenolidu, które występują w dymie powstającym podczas spalania materiału roślinnego i pełnią funkcję regulatorów wzrostu i rozwoju roślin.

Kwas abscysynowy – organiczny związek chemiczny, fitohormon zaliczany do seskwiterpenów. Jest jedynym przedstawicielem tej klasy hormonów roślinnych, chociaż jego bezpośredni prekursor (ksantoksyna) także wykazuje niewielką aktywność biologiczną.

Kwas fenylooctowy – organiczny związek chemiczny z grupy kwasów karboksylowych. Należy do fitohormonów z grupy naturalnych auksyn.

Kwas giberelinowy (GA3) – wielofunkcyjny, wielopierścieniowy organiczny związek chemiczny. Spotykany w organizmach grzybowych i roślinnych. Kwas giberelinowy wykazuje aktywność biologiczną hormonu roślinnego, jego aktywność biologiczna polega na stymulacji wzrostu, oraz rozwoju roślin (przyspiesza kiełkowanie).

Kwas indolilomasłowy, IBA – organiczny związek chemiczny, indolowa pochodna kwasu masłowego. Należy do fitohormonów z grupy auksyn. Stosowany jako ukorzeniacz sadzonek i środek stymulujący proces wzrostu roślin.

Kwas indolilooctowy, IAA – organiczny związek chemiczny zbudowany z reszt indolu i kwasu octowego; hormon roślinny z grupy naturalnych auksyn. Reguluje wzrost i rozwój roślin. Struktura IAA jest podobna do aminokwasu tryptofanu, z którego jest syntetyzowany przez rośliny. Fitohormon IAA jest syntetyzowany w merystemie wierzchołkowym pędu, liściach i nasionach.

Kwas jasmonowy (JA) – organiczny związek chemiczny będący przedstawicielem grupy regulatorów wzrostu i rozwoju roślin określanej jako jasmonidy.

Kwas 1-naftylooctowy, NAA – organiczny związek chemiczny, zaliczany do regulatorów wzrostu i rozwoju roślin. Jest to syntetyczna auksyna stosowana jako ukorzeniacz sadzonek roślin. Między innymi jest składnikiem czynnym preparatu stosowanego do poprawiania wielkości i wybarwienia jabłek oraz redukcji zawiązywania owoców jabłoni oraz wielu ukorzeniaczy w proszku stymulujących wytwarzanie korzeni w sadzonkach pędowych.

Kwas salicylowy – organiczny związek chemiczny z grupy aromatycznych hydroksykwasów karboksylowych. Zawiera jedną grupę hydroksylową i jedną grupę karboksylową przyłączone do pierścienia benzenowego w układzie orto.

Strigolaktony − grupa organicznych związków chemicznych działających jako regulatory wzrostu i rozwoju roślin. Ta grupa związków to pochodne karotenoidów, zawierające labilne wiązanie laktonowe. Wykazano, że strigolaktony wraz z cytokininami i auksynami wpływają na rozgałęzianie pędów roślin, pełnią więc funkcję fitohormonów. Wydzielane do gleby stymulują wzrost i rozgałęzienie strzępek arbuskularnych grzybów mikoryzowych oraz stymulują kiełkowanie nasion roślin pasożytniczych z rodzaju Striga i Orobanche.

{{Związek chemiczny infobox}} Nieznane pola: "lźródło". Zeatyna – organiczny związek chemiczny, naturalny hormon roślinny z grupy cytokinin, regulujący wzrost i rozwój roślin. Jest pochodną zasady purynowej – adeniny. Wyodrębniona po raz pierwszy z kukurydzy zwyczajnej, od której wzięła się jej nazwa.