WNeurologia – dziedzina medycyny zajmująca się schorzeniami obwodowego układu nerwowego i ośrodkowego układu nerwowego. Neurologia i psychiatria są dziedzinami pokrewnymi, a niektóre choroby są domeną zarówno neurologa jak i psychiatry. Neurologia zajmuje się głównie schorzeniami, których podłożem jest proces uszkadzający układ nerwowy, a psychiatria z kolei zajmuje się głównie chorobami, których podłożem jest biochemiczne zaburzenie funkcjonowania mózgu jako całości.
WBadanie neurologiczne – podstawowa metoda diagnostyczna w neurologii, obejmuje badanie podmiotowe i badanie przedmiotowe układu nerwowego. W trakcie badania lekarz neurolog rejestruje poszczególne odchylenia od stanu prawidłowego u badanego pacjenta oraz stara się połączyć je w określony zespół objawów, charakterystyczny dla danej choroby. Specyfika neurologii powoduje, że oprócz, tak jak w innych specjalnościach, diagnozy syndromologicznej i etiologicznej bardzo istotna jest diagnostyka topograficzna, czyli określenie dokładnej lokalizacji zaburzeń. Badanie neurologiczne, które we współczesnej postaci pojawiło się w XIX wieku, a następnie było w XX wieku dalej rozwijane, jest prowadzone według zasad, umożliwiających właśnie możliwie najsprawniejszą diagnostykę topograficzno-etiologiczną układu nerwowego Jej podstawę stanowi dokładna znajomość neuroanatomii i objawów uszkodzenia układu nerwowego na poszczególnych jego poziomach. Po badaniu podmiotowym (wywiad) i wstępnym badaniu ogólnym badający przystępuje do szczegółowego badania stanu neurologicznego: określa wygląd i budowę czaszki, obecność lub brak objawów oponowych, następnie bada 12 par nerwów czaszkowych, wraz z oceną dna oka, tułów, kręgosłup, kończyny górne i analogicznie kończyny dolne oraz chód.
WAngioneuropatie – grupa chorób naczyń krwionośnych, objawiających się występowaniem zaburzeń naczynioruchowych. Zazwyczaj nie powodują one następstw organicznych, choć czasami mogą świadczyć o ich początkach lub im towarzyszyć.
WASMR – zjawisko przyjemnego mrowienia w okolicach głowy, szyi i innych obszarach ludzkiego ciała. Zjawisko to może zostać wywołane poprzez wizualne, słuchowe, dotykowe i zapachowe bodźce zewnętrzne. Charakter i kwalifikacja zjawiska ASMR została kilkukrotnie przebadana naukowo – po raz pierwszy przez Emmę L. Barratt i Nicka J. Davisa – z publikacji m.in. wynika że odczuwalne zjawisko ASMR jest faktyczną aktywnością mózgu, która ma dobroczynny wpływ na zdrowie. Przypuszcza się, że zamyka obszary mózgu odpowiedzialne za stres. Wykazano, że 97% ludzi korzystających z ASMR używa tej techniki tuż przed pójściem spać. ASMR jest czasem określane mianem „orgazmu mózgu”, natomiast profesjonalnie tworzone ASMR nie jest w żaden sposób powiązane z erotyką, a jedynie 3% odłamka populacji wykorzystuje ASMR w innych celach niż relaksacyjnych.
WBól pleców – rodzaj bólu odczuwanego po stronie grzbietowej, wzdłuż osi pionowej ciała. Objaw bardzo niespecyficzny, związany ze schorzeniami kręgosłupa i rdzenia kręgowego lub elementów aparatu kostno-mięśniowego razem z towarzyszącymi nerwami.
WDemielinizacja – proces patologiczny układu nerwowego polegający na rozpadzie osłonek mielinowych w ośrodkowym lub obwodowym układzie nerwowym.
WDroga przeszywająca – połączenie nerwowe kory śródwęchowej z formacją hipokampalną. Zawiera aksony komórek nerwowych drugiej i trzeciej warstwy kory śródwęchowej tworzące synapsy na komórkach ziarnistych zakrętu zębatego, w mniejszym stopniu również na komórkach piramidowych sektorów CA1 i CA3 hipokampa i komórkach nerwowych podkładki.
WDyskopatia – szerokie pojęcie obejmujące schorzenia krążka międzykręgowego. W większości przypadków jest to pierwszy z etapów choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa.
WConstantin von Economo (1876–1931) – rumuńsko-austriacki neurolog, przez ponad 30 lat pracy naukowej pozostawił około 4 monografii i 140 artykułów naukowych, nie licząc zachowanych referatów i listów. Poniżej znajduje się chronologicznie uporządkowana lista jego dzieł.1899Economo CJ. Zur Entwicklung der Vogelhypophyse. „Sitzungsberichte. Kaiserliche Akademie der Wissenschaften in Wien, Mathematisch-Naturwissenschaftliche Klasse”. 108, s. 281–298, 1899.1902Economo CJ. Die centralen Bahnen des Kau- und Schluckactes. „Archiv für die gesammte Physiologie des Menschen und der Thiere”. 91 (11-12), s. 629-643, 1902. DOI: 10.1007/BF01659665.1906Economo CJ. Beiträge zur normalen Anatomie der Ganglienzelle. „Archiv für Psychiatrie und Nervenkrankheiten”. 41, s. 158-201, 1906. DOI: 10.1007/BF02054490.1909Economo C. Über das Vorkommen von Neuritis optica bei Tetanie. „Wiener klinische Rundschau”. 23, s. 774–777, 1909. von Economo C, Karplus JP. Zur Physiologie und Anatomie des Mittelhirns. „Archiv für Psychiatrie und Nervenkrankheiten”. 46 (2), 1909. DOI: 10.1007/BF02012915. von Economo CJ, Karplus JP. Pedunculusdurchschneidungen und experimentelle Chorea. „Deutsche Zeitschrift für Nervenheilkunde”. 36, s. 166–172, 1909. E. Redlich, C. von Economo: Demonstration mikroskopischer Präparate eines Falles von multiple Sklerose mit Psychose. Wiener klinische Wochenschrift 22, ss. 798–799 (1909)1910C.J. von Economo, J.P. Karplus, Zur Physiologie und Anatomie des Mittelhirns. Pesdurchtrennungen mit Rindenreizungen, experimenteller Chorea, Beiträgen zur Faseranatomie des Hirnstamms usw, Arch Psychiat Nervenheilk 46 (1910) 275–356. C.J. von Economo, J.P. Karplus, Zur Physiologie und Anatomie des Mittelhirns. Pesdurchtrennungen mit Rindenreizungen, experimenteller Chorea, Beiträgen zur Faseranatomie des Hirnstamms usw. Fortsetzung und Schluss, Arch Psychiat Nervenheilk 46 (1910) 377–429. K. von Economo, Beitrag zur Kasuistik und zur Erklärung der posthemiplegischen Chorea, Wiener klinische Wochenschrift 23 (1910) 429–431.1911D. Economo, Les phases de la propriété foncière en Roumanie jusqu’aux lois agraires de 1907., Jouvé & Cie, Imprimeurs-Éditeurs, Paris, 1911. 228 p. von Economo C. Über dissoziierte Empfindungslähmung bei Ponstumoren und über die zentralen Bahnen des sensiblen Trigeminus. „Jahrbücher für Psychiatrie und Neurologie”. 32, s. 107–138, 1911.1913Economo C. Über einige neuere Gesichtspunkte zur Pathogenese, Diagnostik und Therapie der progressiven Paralyse. „Wiener medizinische Wochenschrift”. 63, s. 2094–2100, 1913.1914K. von Economo, Die hereditären Verhältnisse bei der Paranoia querulans., Jahrbücher für Psychiatrie und Neurologie 36 (1914) 418–442.1918C. von Economo, Die hereditären Verhältnisse bei der Paranoia querulans, Zeitschr Ges Neurol Psychiatr 12 (1916) 420–421.1917von Economo C. Encephalitis lethargica. „Wiener Klinische Wochenschrift”. 30, s. 581–585, 1917. von Economo C. Neue Beiträge zur Encephalitis lethargica. „Neurologische Centralblatt”. 36, s. 866–878, 1917. C. von Economo, Die Encephalitis lethargica, Jahrbücher für Psychiatrie und Neurologie 38, ss. 253–331 (1917)1918von Economo C: Die Encephalitis lethargica . Leipzig-Wien: Franz Deuticke, 1918, s. 1-79. von Economo C, von Wiesner R. Encephalitis lethargica . „Wiener Medizinische Wochenschrift”. 68, s. 1055–1056, 1918. C. von Economo, Zwei weitere Fälle über Encephalitis lethargica, Wiener klinische Wochenschrift 31 (1918) 850–851. C. von Economo, Wilsons Krankheit und das Syndrôme du corps strié, Zeitschr Ges Neurol. Psychiatr. 43 (1918) 173–209. C.J.F. von Economo, Memorandum betreffs des derzeitigen Standes und der notwendigen Förderung eines Luftverkehrs, Mitteil. k. k. Österr. Aёro-Clubs (Wien) 5 (1918) 21–31. C. von Economo, A. Fuchs, O. Pötzl, Die Nachbehandlung der Kopfverletzungen., Zeitschr Ges Neurol Psychiatr (Berlin) 43 (1918) 276–341.1919von Economo C. Ein Fall von chronischer schubweise verlaufender Encephalitis lethargica . „Münchener medizinische Wochenschrift”. 66, s. 1311–1313, 1919. C. von Economo, Grippe-Enzephalitis und Encephalitis lethargica, Wiener klinische Wochenschrift 32 (1919) 393–396 C. von Economo, Anatomische Präparate von je zwei Fällen von Enzephalitis und von Myelitis nach Grippe, Wiener klinische Wochenschrift 32 (1919) 995 C. von Economo, Demonstration von Präparaten uber Enzephalitis und Myelitis nach Grippe, Wiener klinische Wochenschrift 69 (1919) 1672–1673. C. Economo, A. Fuchs, Nachbehandlung der Kopfverwundeten, Wiener Medizinische Wochenschrift 69 (1919) 1885–1890, 1942–1948, 1995–2001.1920C. Economo, P. Schilder, Eine der Pseudosklerose nahestehende Erkrankung im Praesenium, Zeitschr Ges Neurol Psychiatr (Berlin) 55 (1920) 1–26. C. von Economo, Grippe-encephalitis und encephalitis lethargica, Schweiz. Med. Wochenschr. (Basel) 1 (1920) 338. C. von Economo, Encephalitis lethargica subchronica, Wiener Arch Inn Med 1 (1920) 371–390. C. von Economo, L’encefalite letargica, Il Policlinico Sez. Med. (Roma) 27 (1920) 93–148. C. von Economo, Die encephalitis lethargica—Epidemie von 1920, Wiener Klinische Wochenschrift 33 (329–331) (1920) 361–364. C. von Economo, Considérations sur l’épidémologie de l’Encéphalite léthargique et sur ses différentes formes, Schweiz. Arch Neurol Psychiat. (Zürich) 6 (1920) 276–293. C. von Economo, L’encéphalite léthargique, Gaz Hebd Sci Méd. Bordeaux 41 (1920) 399 C. von Economo, Zur encephalitis lethargica, Neurologisches Centralblatt 39 (1920) 218–220.1921C. von Economo, Über encephalitis lethargica epidemica ihre Behandlung und ihre Nachkrankheiten, Wiener Med Wochenschr 71 (1921) 1321–1328.1922C. von Economo, Ueber den Wert der genealogischen Forschung für die Einteilung der Psychosen – speziell der Paranoia – und über die Regel vom gesunden Drittel, Münch Med Wochenschr 69 (1922): 227–229.1923C. von Economo, Encephalitis lethargica, Wiener Med Wochenschr. 73 (1923) 777–782, 835–838, 1113–1117, 1243–1249, 1334–1338 C. von Economo, G.N. Koskinas, Die sensiblen Zonen des Großhirns, Klin Wochenschr (Berlin) 2 (1923) 905. C. von Economo, Encephalitis lethargica, Verhandl Deutsch Gesellsch Inn Med 35 (1923) 10–44. C. von Economo, L’encefalite letargica epidemica, Osped Maggiore (Milan) 11 (1923) 131–132.1924von Economo C: Neueres über die Anatomie und Physiologie des Mittelhirns, Zwischenhirns und der Stammganglien. Wien: Julius Springer, 1924. C. von Economo, Neueres über die Anatomie und Physiologie des Mittelhirns, Zwischenhirns und der Stammganglien., Wiener Klin Wochenschr 37 (1924) 1–8.1925C. von Economo, Über den feineren Bau des Uncus, Anat Anzeig. Centralbl Ges Wissensch Anat (Jena) 60 (1925) 406–414. C. von Economo, Die fünf Bautypen der Grosshirnrinde, Schweiz. Arch Neurol Psychiatr. 16 (1925) 260–269. C. von Economo, Über den Schlaf., Wiener Klinische Wochenschrift 38 (1925) 370. C. von Economo, Über den Schlaf.. Sonderabdruck aus der Wiener Klinische Wochenschrift, vol. 38, Heft 13, 1925, pp. 1–14. C. von Economo, Ueber den Schlaf., Münch Med Wochenschr 72 (1925) 790–791. C. von Economo, Über den Schlaf., Wiener Med Wochenschr 75 (1925) 873–876. C.F. von Economo, G.N. Koskinas, Die Cytoarchitektonik der Hirnrinde des Erwachsenen Menschen, Verlag von Julius Springer, Wiedeń-Berlin, 1925, 810 p. + CXII Tables.1926Die Pathologie des Schlafes. W: von Economo C: Handbuch der normalen und und pathologischen Physiologie. T. 17. Berlin: Verlag von Julius Springer, 1926, s. 501-610. von Economo C. Über den feineren Bau des Uncus. „Anat Anz”, 1926. von Economo C. Ein Koeffizient für die Organisationsröhe der Grosshirnrinde. „Klinische Wochenschrift”. 5. 14, 1926. DOI: 10.1007/BF01712216. von Economo C. Über den Zusammenhang der Gebilde des Retrosplenium. „Zeitschr Zellforsch Mikrosk Anat (Berlin)”. 3, s. 449–460, 1926. DOI: 10.1007/BF00376583. Die encephalitis lethargica epidemica ("Schlafkrankheit") und ihr Verhältnis zu Grippe und Krieg. W: von Economo C: Volksgesundheit im Krieg, II. Teil, Wirtschafts-und Sozialgeschichte des Weltkrieges—Österreichische und Ungarische Serie, Carnegie-Stiftung für Internationalen Frieden. C. Pirquet (red.). Wiedeń: Hölder-Pichler-Tempsky AG, 1926, s. 67–70. C. von Economo, Studien über den Schlaf, Wiener Med Wochenschr. 76 (1926) 91–92. C. von Economo, Mikroskopische Pr¨aparate der “parasensorischen” Rindenfelder Klin, Wochenschr. (Berl.) 5 (1926) 967. C. von Economo, Eine neue Art Spezialzellen des Lobus cinguli und Lobus insulae, Zeitschr. Ges. Neurol Psychiatr (Berlin) 100 (1926) 706–712. C. von Economo, Ein Koeffizient f¨ur die Organisationsh¨ohe der Grosshirnrinde, Klin. Wochenschr. (Berlin) 5 (1926) 593–595. C. von Economo, Die Bedeutung der Hirnwindungen, Allgem. Zeitschr. Psychiatr. Psych. Gerichtl. Med. (Berlin) 84 (1926) 123–132. C. von Economo, Über die Bedeutung der Hirnwindungen, Klin Wochenschr (Berlin) 5 (1926) 246–247.1927C. von Economo, Diskussions bemerkungen zum Ref. O. Vogt auf der Jahresversammlung des Deutsches Verein für Psychiatrie in Düsseldorf, Zentralbl Ges Neurol Psychiatr (Berlin) 45 (1927) 512–516. C. von Economo, Einführung in den Zellaufbau der Großhirnrinde, Wiener Med. Wochenschr 77 (1927) 1226–1229. K. von Economo, Encephalitis lethargica, Wiener Med Wochenschr 77 (1927) 766–767. C. von Economo, L’Architecture Cellulaire Normale de l’ Écorce Cérébrale, Masson, Paris, 1927, 183 p. von Economo C: Zellaufbau der Grosshirnrinde des Menschen: zehn Vorlesungen . Berlin: Verlag von Julius Springer, 1927, s. 1-146.1928von Economo C. Théorie du sommeil. „J Neurol Psychiat (Bruksela)”. 28, s. 437–464, 1928. von Economo C. Die Nachkrankheiten der Encephalitis lethargica, ihr Wesen und ihre Behandlung. „Therap Gegenw (Berlin)”. 69, s. 529–532, 1928. von Economo C. Die progressive Zerebration, ein Naturprinzip . „Wiener Medizinische Wochenschrift”. 78, s. 900–904, 1928. Economo C-V. La cytoarchitectonie et la cérébration progressive. „Revue Neurologique (Paryż)”. 50, s. 643–672, 1928. von Economo C: La Citoarchitettonica della Corteccia Cerebrale Umana. tłum. C. Enderle, przedmowa G. Mingazzini. Bolonia: Editore Licinio Cappelli, 1928, s. 1-192. von Economo C. Bemerkungen zu dem Aufsatz von Marthe Vogt Über omnilaminäre Strukturdifferenzen und lineare Grenzen der architektonischen Felder der hinteren Zentralwindung des Menschen. „J Psychol Neurol (Lipsk)”. 36, s. 320–322, 1928. von Economo C. Die parasensorischen Zonen. „Psychiatr Neurol Wochenschr (Lipsk)”. 30, s. 129–134, 1928.1929von Economo C: The cytoarchitectonics of the human cerebral cortex. S. Parker (tłum.). Londyn: Humphrey Milford; Oxford University Press, 1929, s. xii + 186. C. von Economo, Wie sollen wir Elitegehirne verarbeiten?, Verlag von Julius Springer, Berlin, 1929, 87 p. C. von Economo, Diseases of the Nervous System by Smith Ely Jelliffe und William White, Wiener Med. Wochenschr. 79 (1929) 884. Die Encephalitis lethargica, ihre Nachkrankheiten und ihre Behandlung. Berlin-Vienna: Urban & Schwarzenberg, 1929, s. 1-251. von Economo C. Der Zellaufbau der Grosshirnrinde und die progressive Cerebration. „Ergebnisse der Physiologie”. 29. 1, s. 83-128, 1929. DOI: 10.1007/BF01942021. Der Schlaf als Lokalisationsproblem. W: Der Schlaf. Mitteilungen und Stellungnahme zum derzeitigen Stande des Schlafproblems. David Sarason (red.). Monachium: J. F. Lehmanns Verlag, 1929, s. 38-54. von Economo C. Schlaftheorie. „Ergebnisse der Physiologie (Monachium)”. 28. 1, s. 312-339, 1929. DOI: 10.1007/BF01924583. von Economo C. Wie sollen wir Elitegehirne verarbeiten?. „Zeitschr Ges Neurol Psychiat”. 121, s. 323–409, 1929. C. von Economo, Encéphalo-myélite subaigue diffuse de Cruchet et encéphalite léthargique épidémique, Presse Méd. 37 (1929) 798–800. C. von Economo, Encéphalite léthargique et encéphalomyélite subaiguë diffuse de Cruchet, J Neurol Psychiat (Bruksela) 29 (1929) 71–74. Arbeiten aus der Hirnforschungsabteilung. C. von Economo (red.). Wiedeń: Verlag von Julius Springer, 1929. C. von Economo, Die encephalitis lethargica epidemica und die Encéphalomyélite subaiguë diffuse von Cruchet, zwei verschiedene Erkrankungen, Psychiat Neurol Wochenschr 31 (1929) 336–339. C. von Economo, Cruchet’s "encéphalomyélite subaiguë diffuse" and epidemic encephalitis lethargica, Lancet 217 (1929) 121–122. C. von Economo, Sind die encephalitis lethargica (epidemica) und die Encéphalomyélite ein und dieselbe Erkrankung?—Nein, Zeitschr Ges Neurol Psychiat (Berlin) 120 (1929) 265–285. C. von Economo, Encephalitis lethargica (epidemica), Neue Deutsche Klin 53 (1929) 106–135. C. von Economo, Encefalite letargica ed encefalomielite subacuta diffusa di Cruchet, Giorn Clin Med 10 (1929) 146–149. C. von Economo, Encephalitis lethargica und encephalomyelite subaigue diffuse von Cruchet, Wiener Klinische Wochenschrift 42 (1929) 366–368. C. von Economo, Encephalitis lethargica and encéphalomyélite subaiguë diffuse of Cruchet, J Am Med Assoc 92 (1929) 1703–1704. C. von Economo, Encephalitis lethargica (epidemica), Neue Deutsche Klin 53 (1929) 106–135.1930C. von Economo, Some new methods for studying brains of exceptional people, J Nerv Ment Dis 72 (1930) 125–134 C. von Economo, L. Horn, Über Windungsrelief, Maße und Rindenarchitektonik der Supratemporalfl¨ache, ihre individuellen und ihre Seitenunterschiede, Zeitschr Ges Neurol Psychiatr (Berlin) 130 (1930) 678–757. von Economo C. Cytoarchitectony and progressive cerebration . „Psychiatric Quarterly”. 4. 1, s. 142-150, 1930. DOI: 10.1007/BF01563205. C. von Economo, Über die Notwendigkeit der Neurochirurgie als Spezialfach, Wiener Med. Wochenschr 80 (1930) 553–557. C. von Economo, Zur Frage des Vorkommens der Affenspalte beim Menschen im Lichte der Cytoarchitektonik, Zeitschr Ges Neurol Psychiatr (Berlin) 130 (1930) 419–531. C. von Economo, Nochmals zur Frage der arealen Grenzen in der Hirnrinde, Zeitschr Ges Neurol Psychiatr (Berlin) 124 (1930) 309–316. C. von Economo, Nachtrag zu der obigen Arbeit von Dr. Aldama über: Die Hirnrinde des 1 jährigen und 5 jährigen Kindes, Zeitschr Ges Neurol Psychiatr (Berlin) 130 (1930) 626–630. C. von Economo, Some new methods of studying the brains of exceptional persons, J Nerv Ment Dis 71 (1930) 300–302. C. von Economo. Centro per la regolazione del sonno. Giorn Clin Med 11 (1930) 117–131. C. von Economo, Sleep as a problem of localization, J Nerv Ment Dis 71 (1930) 249–259. C. von Economo, Beitrag zur Cytoarchitektonik des Operculum Rolando, Zeitschr Ges Neurol Psychiatr (Berlin) 130 (1930) 775–780. C. von Economo, Wie sollen wir Elitegehirne verarbeiten?, Schweiz. Arch. Neurol. Psychiatr. (Zurych) 24 (1930) 306–309.1931C. von Economo, Centro nervoso per la regolazione del sonno, Giorn Clin Med 12 (1931) 619–633. C. von Economo, À propos des encéphalites infectieuses non suppurées, Rev Neurol (Paryż) 53 (1931) 443–445. von Economo C: Encephalitis lethargica: its sequelae and treatment. K. O. Newman. Londyn: Oxford University Press, 1931, s. xiv + 200 ss. von Economo C. Probleme der Hirnforschung. „Med Klin (Berlin)”. 27, s. 983–986, 1931. C. von Economo, Gibt es verschiedene Arten von epidemisch auftretenden Encephalitiden oder gehören sie alle zur encephalitis lethargica?, Wiener Klin Wochenschr. 44 (1931) 1349–1351. C. von Economo, Gibt es verschiedene Arten von epidemisch auftretender encephalitis oder gehören alle zur encephalitis lethargica? Wiener Klin. Wochenschr. 44 (1931) 594 C. von Economo, Besteht im Zentralnervensystem ein Zentrum, das den Schlaf reguliert?, Wiener Klin. Wochenschr. 44 (1931) 1603–1604. C. von Economo, Encephalitis Lethargica—Its Sequelae and Treatment, Oxford University Press, London, 1931, 200 ss. C. Economo, Progressive Cerebration und die organischen Grundlagen der Begabungen, Wiener Med. Wochenschr. 81 (1931) 473–475. C. Economo, Ueber progressive Cerebration und die Erforschung der organischen Grundlagen der Begabungen, Wiener Klin Wochenschr. 44 (1931) 433–434. C. Economo, Inwiefern entsprechen die verschiedenen zytoarchitektonischen Großhirnfelder den aus der Physiologie bekannten Großhirnzentren? Wiener Klinische Wochenschrift 44 (1931) 594–596. C. Economo, Ueber progressive Cerebration und über die Erforschung der anatomischen Grundlagen der Begabungen, Wiener Klinische Wochenschrift 44 (1931) 597–602. C. Economo, Eröffnung der Sitzung: Die psychiatrischen und neurologischen Indikationen zur Unterbrechung der Schwangerschaft, Wiener Klinische Wochenschrift 44 (1931) 897. C. Economo, Historischer Rückblick: Die psychiatrischen und neurologischen Indikationen zur Unterbrechung der Schwangerschaft, Wiener medizinische Wochenschrift 81 (1931) 1253. C. Economo, Die beiden Vereine erklären es für eine absolute Notwendigkeit (Resolution), Wiener medizinische Wochenschrift 81 (1931) 1255. C. von Economo, Cerebracion progresiva y fundamentos del talento, Arch Neurobiol 11 (1931) 103–120. (hiszp.) C. von Economo, Vorwort, [w:] A. Poller, E.B. Poller, E. Fetscher, Das Pollersche Verfahren zum Abformen an Lebenden und Toten sowie an Gegenst¨anden: Anleitung f¨ur Mediziner, Anthropologen, Kriminalisten, Museumspr¨aparatoren, Pr¨ahistoriker, K¨unstler, Handfertigkeitslehrer, Amateure, Urban & Schwarzenberg, Berlin und Wien, 1931, pp. v–x. C. von Economo, Probleme der Hirnforschung, Med. Klin. Wochenschr. Prakt. Ärzte (Berlin) 27 (1931) 983–986. C. von Economo, Professor Emil Redlich, Zeitschr. Ges. Neurol. Psychiatr. (Berlin) 133 (1931) 325–328.1932C. von Economo, Gibt es verschiedene Arten von epidemisch auftretenden Encephalitiden oder gehören sie alle zur encephalitis lethargica? Ärztl. Praxis 6 (1932) 4–6. C. von Economo, Zur Frage der infektiösen, nicht eitrigen Encephalitiden, [w:] B. Brouwer, B. Sachs, H.A. Riley, C. Dubois, R.F. von Fischer, P. Schnyder (Eds.), Comptes Rendus du 1er Congrès Neurologique International, Berne (Suisse), 31 Août–4 Septembre 1931, Stämpfli and Cie., Berne, 1932, pp. 195–197. C. von Economo, Bemerkungen zur Frage der infektiösen nicht eitrigen Enzephalitiden, Deutsch Zeitschrift für Nervenheilkunde 124 (1932) 84–87. C. von Economo, Enzephalitis, Med Klin Wochenschr Prakt Ärzte (Berlin) 28 (1932) 986–987. C. von Economo, Schlafzentrum, Med Klin Wochenschr Prakt. Ärzte (Berlin) 28 (1932) 987. C. von Economo, La Encefalitis Letárgica, sus Secuelas y su Tratamiento, S.A. Espasa-Calpe, Madryt, 1932, 261 ss.PośmiertneC. von Economo: Problems of brain research, [w:] L. van Bogaert, J. Théodoridès (red.), Constantin von Economo: The Man and the Scientist, Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, Wien, 1979, pp. 113–120. C. von Economo, Address on the occasion of dual centenaries of Pinel and Vulpian [1927], in: L. van Bogaert, J. Théodoridès (red.), Constantin von Economo: The Man and the Scientist, Verlag der Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, Wien, 1979, p. 17. C. von Economo, Address commemorating the thirtieth anniversary of the Aero Club, March 1931, [w:] K.F. Schöonburg-Hartenstein von Economo, J. von Wagner-Jauregg (red.), Baron Constantin von Economo: His Life and Work, Free Press Interstate Printing Corp., Burlington, VT, 1937, pp. 103–106. C. von Economo, Problems of brain research, in: K.F. Schöonburg-Hartenstein von Economo, J. von Wagner-Jauregg (Eds.), Baron Constantin von Economo: His Life and Work, Free Press Interstate Printing Corp., Burlington, VT, 1937, pp. 109–121. C. von Economo, Response to the address of Aero Club president Alexander Cassinone [1927], in: K.F. Schöonburg-Hartenstein von Economo, J. von Wagner-Jauregg (Eds.), Baron Constantin von Economo: His Life and Work, Free Press Interstate Printing Corp., Burlington, VT, 1937, p. 13. C. von Economo, Festrede anläßlich des dreißigjährigen Bestandes des Aeroklubs, März 1931. in: K.F. Schöonburg-Hartenstein von Economo, J. von Wagner-Jauregg (Eds.), Constantin Freiherr von Economo: Sein Leben und Wirken, zweite Aufl., Mayer & Comp., Wien, 1934, pp. 67–70. C. von Economo, Aufgabe der modernen Hirnforschung [1931], in: K.F. Schönburg-Hartenstein von Economo, J. von Wagner-Jauregg (Eds.), Constantin Freiherr von Economo: Sein Leben und Wirken, zweite Aufl., Mayer & Comp., Wien, 1934, p. 88. C. von Economo, Probleme der Hirnforschung, in: K.F. Schoenburg-Hartenstein von Economo, J. von Wagner-Jauregg (Eds.), Constantin Freiherr von Economo: Sein Leben und Wirken, zweite Aufl., Mayer & Comp., Wien, 1934, pp. 73-85. C. von Economo, Antwort zur Festrede des Präsidenten des Aeroklubs Alexander Cassinone [1927], in: K.F. Schönburg-Hartenstein von Economo, J. von Wagner-Jauregg (Eds.), Constantin Freiherr von Economo: Sein Leben und Wirken, zweite Aufl., Mayer & Comp., Wien, 1934, pp. 16–17. C. von Economo, Discussion on the relation of Neurology to General Medicine and Psychiatry in Universities and Hospitals at the various countries, [w:] B., Brouwer, B., Sachs, H.A., Riley, C., Dubois, R.F., von Fischer, P., Schnyder (Eds.), Comptes Rendus du 1er Congrès Neurologique International, Berne (Suisse), 31 Aôut–4 Septembre 1931, Stämpfli & Cie., Berne, 1932, p. 375. C. von Economo, Discussion on the formation of an International Neurological Association, in: B., Brouwer, B., Sachs, H.A., Riley, C., Dubois, R.F., von Fischer, P., Schnyder (Eds.), Comptes Rendus du 1er Congr`es Neurologique International, Berne (Suisse), 31 Aôut–4 Septembre 1931, Stämpfli & Cie., Berne, 1932, p. 350. C. von Economo, Das Verhältnis der Neurologie zur allgemeinen Medizin und zur Psychiatrie in Österreich, in: B., Brouwer, B., Sachs, H.A., Riley, C., Dubois, R.F., von Fischer, P., Schnyder (Eds.), Comptes Rendus du 1er Congrès Neurologique International, Berne (Suisse), 31 Aôut–4 Septembre 1931, Stämpfli & Cie., Berne, 1932, p. 372.
WEdward Flatau (1868–1932) był polskim neurologiem, autorem ponad 100 publikacji w językach: polskim, niemieckim, francuskim i rosyjskim. Poniżej znajduje się chronologicznie uporządkowana lista większości jego dzieł. O ile nie zaznaczono inaczej, jedynym autorem jest Edward Flatau.1894Atlas des menschlichen Gehirns und des Faserverlaufes. Mit einem Vorwort von E. Mendel. Berlin: S. Karger, 1894. Atlas of the human brain and the course of the nerve-fibres, by Edward Flatau, with a preface by E. Mendel. Translated by William Nathan and John H. Carslaw. Glagow: F. Bauermeister, 1894. Atlas du cerveau humain et du trajet des fibres nerveuses, translated by William James. Berlin-Paris: Karger-Carré, 1894. Атлас мозга человека: Поверхность, разрезы и ход волокон Д-ра Эдуарда Флятау; С предисл. проф. Е. Mendel'я. Берлин: С. Каргер, 1894 Korespondencja z Berlina. Lekarze szpitalni. „Zdrowie”. 10 (2), s. 57–58, 1894. O stosunkach zdrowotnych w Berlinie pod wpływem środków hygjenicznych. „Zdrowie”. 10 (1), s. 17–21, 1894. O surowicy antydyfterytycznej. Korespondencya z Berlina. „Gazeta Lekarska”. 29, s. 1199–1201; 1253–1256; 1334–1338; 1361–1364, 1894. Pierwszy niemiecki kongres gier dla młodzieży i ludu. „Zdrowie”. 10 (3), s. 104–107, 1894. Statystyka gruźlicy. „Zdrowie”. 10 (6), s. 236–240, 1894.1895Atlas mózgu człowieka i przebiegu włókien. Z przedmową prof. dr E Mendela. Berlin: Nakładem S. Kragera. Druk. W.L. Anczyca i Sp. w Krakowie, 1895. Ueber die zweckmässige Anwendung der Golgi’schen Sublimatmethode für die Untersuchung des Gehirns des erwachsenen Menschen. „Archiv für mikroskopische Anatomie”. 45, s. 158–162, 1895. DOI: 10.1007/BF02911280. Nauka o neuronach. „Gazeta Lekarska”. 30, s. 679–686, 708–715, 1895. O surowicy antydyfterytycznej. „Gazeta Lekarska”. 30 (1), s. 22–25, 1895. O właściwem zastosowaniu metody sublimatowej Golgi′ego przy badaniu mózgu dorosłego człowieka. „Gazeta Lekarska”. 30 (10), s. 245-247, 1895. Ueber die Neuronenlehre. „Zeitschrift für klinische Medicin”. 28 (1-2), s. 51–65, 1895. Ueber die photographischen Aufnamen der frischen anatomischen Praparate, speziell des Gehirns. „Internationale medizinisch-photographische Monatschrift”. 2 (4), s. 97–102, 1895. Ueber Färbung von Nervenpräparaten. „Deutsche Medizinische Wochenschrift”. 21 (13), s. 212–214, 1895. DOI: 10.1055/s-0029-1199722.1896Gad J, Flatau E. Ueber die hohe Rückenmarksdurchtrennung bei Hunden. „Neurologisches Centralblatt”. 15 (4), s. 147–154, 1896. Ueber Hamatomyelie. „Zeitschrift für klinische Medicin”. 31 (3-4), s. 175–200, 1896.Einige Betrachtungen über die Neuronenlehre im Anschluss an frühzeitige, experimentell erzeugte Veränderungen der Zellen des Oculomotoriuskerns. „Fortschritte der Medizin”. 14, s. 201–225, 1896.1897Badania doświadczalne i patologiczno-anatomiczne nad przebiegiem włókien w rdzeniu pacierzowym. Prawo ośrodkowego układu dróg długich w rdzeniu. „Nowiny Lekarskie”. 9 (2), s. 79–99, 1897. Goldscheider A., Flatau E.. Beitrage uber die Pathologie der Nervenzellen. „Fortschritte der Medizin”. 7, 1897. Flatau E., Jacobsohn L.. XII. Internationaler medicinischer Congress Zu Moskau. „Archiv für Psychiatrie und Nervenkrankheiten”. 30 (1), s. 295–322, 1897. DOI: 10.1007/BF02036441. Beitrag zur technischen Bearbeitung des Centralnervensystems. „Anatomischer Anzeiger”. 13 (12), s. 323–329, 1897. Das Gesetz der excentrischen Lagerung der langen Bahnen im Ruckenmark. „Zeitschrift für klinische Medizin”. 33 (1-2), s. 55–152, 1897. Das Gesetz der excentrischen Lagerung der langen Bahnen im Rückenmark. „Sitzungsberichte der Koniglich Preussischen Akademie der Wissenschaften zu Berlin, Sitzung der physikalisch-mathematischen Classe”, s. 374–385, 1897. Neue experimentelle Arbeiten ueber die Pathologie der Nervenzelle. „Fortschritte der Medizin”. 15, s. 281–296, 1897. Peripherische Facialislähmung mit retrograder Neurondegeneration. Ein Beitrag zu der normalen und pathologischen Anatomie der Nn. facialis, cochlearis und trigeminus. „Zeitschrift für klinische Medizin”. 32 (3–4), s. 280–302, 1897. Ueber Veränderungen des menschlichen Rückenmarks nach Wegfall grösserer Gliedmaassen. „Deutsche Medizinische Wochenschrift”. 23 (18), s. 278-279, 1897. Gad J., Flatau E.. Ueber die grossere Localisation der fuer verschiedene Korpertheile bestimmten motorischen Bahnen im Ruckenmark. „Neurologisches Centralblatt”. 16 (11), s. 481–488, 1897. Goldscheider A., Flatau E.. Beiträge zur Pathologie der Nervenzelle. „Fortschritte der Medizin”. 15 (7), s. 241, 609, 1897. Goldscheider J., Flatau E.. Tężec, surowica i komórki nerwowe. „Kronika Lekarska”. 18 (14), s. 653–655, 1897. Goldscheider J., Flatau E.: Ueber die Pathologie der Nervenzellen. W: Comptes rendus de la Congres Internat, de Medecine, 1897. Moscou. T. IV. Sect. 7. 1899, s. 257–260.1898
WElektroencefalograf – urządzenie wykorzystywane w elektroencefalografii (EEG); rejestruje zespół słabych sygnałów elektrycznych zapisanych jednocześnie w różnych punktach skóry głowy. Sygnały te wyrażają rytmy i fazy zwane także falami mózgowymi. Są to drgania elektryczne w miarę regularne o częstotliwości, która nie przekracza 0,5–35 Hz. Informują one o rozmieszczeniu źródeł fal elektromagnetycznych wewnątrz mózgu. Zależności między wykresami pozwalają scharakteryzować fale mózgowe, a interpretację wykorzystać do celów diagnostycznych przez porównanie aktywności mózgu normalnej z patologiczną.
WElektroneurografia jest badaniem dodatkowym stosowanym często w neurologii w celu oceny nerwów obwodowych, a w szczególności ich właściwości elektrycznych: przewodnictwa impulsów wędrujących wzdłuż włókien czuciowych, ruchowych lub mieszanych.
W„GPS mózgu” – neurobiologiczny system orientacji przestrzennej, tworzony przez neurony OUN w czasie eksploracji otoczenia za pomocą zmysłów, w którego skład wchodzą:„komórki miejsca”, ulokowane w hipokampie, „komórki sieci”, powstającej w korze śródwęchowej w czasie obserwacji otoczenia, „komórki ściany” i „kierunku głowy”.
WImplantowane elektrody domózgowe są wszczepiane do mózgu w celu połączenia z odpowiednim urządzeniem elektronicznym. Mogą one rejestrować potencjały elektryczne mózgu lub stymulować neurony impulsami elektrycznymi pochodzącymi ze źródła zewnętrznego.
WKlasyfikacja Seddona – schemat określający stopień uszkodzenia nerwów.Neurapraksja (neurapraxia) – ucisk na nerw bez przerwania ciągłości. Aksonotmeza (axonotmesis) – nerw nienaruszony, ale aksony przerwane; takie nerwy mogą się zregenerować. Neurotmeza (neurotmesis) – przerwanie ciągłości nerwu powodujące jego porażenie.
WKompleksowy zespół bólu regionalnego . Nazywany czasami: zespół Sudecka, zespół algodystroficzny, zespół odruchowej dystrofii współczulnej, zespół ramię-ręka, kauzalgia, zespół Steinbrockera, zespół wieńcowo-łopatkowy, pozawałowe stwardnienie palców.
WLACI – zawał mózgu lakunarny albo zatokowaty.
WMagnetoencefalografia (MEG) — technika obrazowania elektrycznej czynności mózgu za pomocą rejestracji pola magnetycznego wytworzonego przez mózg. Sygnały są odbierane przez wysokoczułe mierniki pola magnetycznego umieszczone w pobliżu czaszki badanego np. typu SQUID.
WManewr Jendrassika – w neurologii, wykonywane przez pacjenta na polecenie lekarza splecenie palców rąk i następnie czynne rozciąganie splecionych rąk podczas wywoływania przez lekarza odruchu kolanowego. Manewr Jendrassika umożliwia wywołanie odruchu kolanowego u pacjenta, u którego normalnie jest to utrudnione; u pozostałych pacjentów uzyskany odruch jest wzmożony. Według części autorów spowodowane jest to wyeliminowaniem wpływu świadomego napinania mięśni kończyn dolnych przez pacjenta, według innych dochodzi do torowania odpowiedzi na poziomie rdzenia i faktycznego wzmocnienia odruchu. Torowanie w tym kontekście polega na nasileniu wyładowań we włóknach eferentnych typu γ, zapoczątkowanych przez impulsację z włókien aferentnych dłoni.
WMłotek neurologiczny – instrument medyczny używany przez lekarzy do badania głębokich odruchów ścięgnistych. Badanie to jest ważną częścią badania neurologicznego mającego na celu wykrycie nieprawidłowości w ośrodkowym i obwodowym układzie nerwowym.
WNeuropatia – stan chorobowy dotyczący nerwów – struktur przekazujących impulsy do różnych części organizmu poza mózgiem i rdzeniem kręgowym – określany bywa mianem neuropatii obwodowej lub zapalenia nerwów obwodowych. Uszkodzenie lub stan zapalny zaburza przewodzenie informacji ruchowych i czuciowych wzdłuż włókien nerwowych i oprócz bólu wywołuje takie objawy, jak drętwienie, mrowienie, palenie kończyn, wrażenie osłabienia kończyn.
WObrzęk mózgu – stan chorobowy polegający na nadmiernym nagromadzeniu płynu w tkankach mózgowia spowodowany uszkodzeniem bariery krew-mózg lub gromadzeniem płynu wewnątrz komórek.
WOczopląs – są to mimowolne, rytmiczne oscylacje gałek ocznych, wynikające z braku równowagi w napięciu mięśni ocznych. Może być następstwem uszkodzenia obwodowej lub ośrodkowej części przedsionka lub być przejawem tzw. oczopląsu ocznego.
WOś jelitowo-mózgowa jest to koncepcyjny system dwukierunkowej sygnalizacji biochemicznej, neurohumoralnej, zachodzącej pomiędzy przewodem pokarmowym i układem nerwowym. W sygnalizacji tej rolę odgrywają substancje biochemiczne, wytwarzane przez mikrobiotę jelitową, które mogą modyfikować funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego.
WPACI – częściowy zawał mózgu obejmujący zakres unaczynienia tętnicy przedniej lub środkowej mózgu. Jest to rodzaj zawału mózgu związany z częściową niedrożnością jednej z tętnic krążenia przedniego mózgu.
WPOCI – zawał mózgu w obszarze unaczynienia tylnego, tzn. kręgowo-podstawnego.
WPrawo Flataua – reguła, wedle której w rdzeniu kręgowym włókna nerwowe dla odcinków ciała położonych bliżej mózgu leżą bardziej przyśrodkowo niż włókna dla bardziej odległych mięśni ; tym samym, im dłuższe włókna, tym bardziej obwodowe ich ułożenie.
WProteza wzroku – eksperymentalne urządzenie wzorowane na implancie ślimakowym, który jest rodzajem neuroprotezy stosowanym od połowy lat osiemdziesiątych XX wieku. W badaniach naukowych od lat pięćdziesiątych tego wieku podejmowano próby stworzenia elektronicznych interfejsów na poziomie siatkówki, nerwu wzrokowego, wzgórza i kory mózgowej. Protezy wzrokowe, które zostały wszczepione u pacjentów na całym świecie dowiodły słuszności co do ich zasady konstrukcji, ale jeszcze nie oferują normalnej ostrości wzroku. Po przypadkowej śmierci w wyniku neuroinfekcji jednego z wolontariuszy w latach dziewięćdziesiątych, większość badań protez wzrokowych została wstrzymana. Do najbardziej obiecujących kontynuowanych projektów należą m.in.:nasiatkówkowa proteza Argus, stworzona w latach dziewięćdziesiątych XX wieku przez doktorów: Marka Humayun i Eugene DeJuan z Doheny Eye Institute,oko Dobelle'a,wzrokowy implant korowy doktora Mohamada Sawana z Polystim Neurotechnologies Laboratory w Montrealu.
WRwa kulszowa, ischialgia – zespół objawów związanych z uciskiem na nerwy rdzeniowe L4, L5 lub S1 tworzące nerw kulszowy lub na przebiegu samego nerwu kulszowego.
WNerwica frontowa – reakcja niektórych żołnierzy uczestniczących w działaniach I wojny światowej na traumę spowodowaną działaniami wojskowymi takimi jak bombardowania czy intensywny ostrzał artyleryjski. Objawy nerwicy frontowej obejmują uczucia takie jak bezsilność, bezsenność, uczucie strachu, chęć ucieczki z pola walki, panikę czy niezdolność do logicznego myślenia. Nerwica frontowa powodowała też niezdolność do mówienia czy nawet poruszania się.
WŚmierć mózgu – definicja śmierci utożsamiająca śmierć człowieka jako całości z nieodwracalnym ustaniem funkcji mózgu. Obecnie przyjęta w Polsce definicja śmierci jako śmierci całego mózgu obowiązuje od 2007 roku. Rozpoznanie śmierci mózgu pozwala na zaprzestanie dalszego, niecelowego leczenia oraz na pobranie ze zwłok narządów do celów transplantacyjnych.
WŚmierć ze śmiechu – rzadka przyczyna śmierci, zazwyczaj w mechanizmie zatrzymania akcji serca i asfiksji spowodowanych napadem śmiechu. Przypadki zgonów z tego powodu odnotowywano od starożytnej Grecji do czasów współczesnych.
WŚnieg optyczny, śnieżenie migrenowe – przejściowe lub trwałe zaburzenie widzenia, objawiające się w postaci licznych białych lub półprzezroczystych migających kropek w części lub w całym polu widzenia. Przyczyny tego zaburzenia nie są do końca poznane, poniższy tekst przedstawia jedynie szereg naukowo udokumentowanych hipotez. Osoby cierpiące na śnieg optyczny powinny poddać się kompleksowemu badaniu okulistycznemu i neurologicznemu.
WTACI – zawał mózgu w obszarze całego przedniego unaczynienia tzn. tętnicy środkowej i tętnicy przedniej mózgu.
WTest Wady – metoda diagnostyczna pozwalająca ocenić lateralizację korowych ośrodków mowy i pamięci. Test polega na podaniu barbituranu kolejno do jednej i drugiej tętnicy szyjnej wewnętrznej, co pozwala wyłączyć zaopatrywane przez te naczynia odpowiednie półkule kresomózgowia. Jednocześnie wykonuje się u pacjenta testy psychologiczne oceniające funkcje badanych ośrodków mowy i pamięci. Z tego względu badanie rzadko można wykonać u młodszych, niewspółpracujących dzieci. Metodę opisał japoński neurolog pracujący w Kanadzie, Juhn Atsushi Wada.
WTrepanacja – zabieg chirurgiczny wykonywany zależnie od potrzeb za pomocą świdra lub trepanu, dłut i kleszczy kostnych.
WZaniewidzenie jednooczne, przejściowe objawy ślepoty, zaćmienie przejściowe wzroku – przejściowa utrata widzenia w jednym oku.
WZawał mózgu, udar niedokrwienny mózgu – udar mózgu spowodowany niedokrwieniem. Od zawału należy odróżnić dwa inne rodzaje udarów: krwotok śródmózgowy i krwotok podpajęczynówkowy.
WZawroty głowy – subiektywne odczucie wirowania lub braku równowagi. Osoba skarżąca się na zawroty głowy doznaje uczucia wirowania, kołysania lub niestabilności. Niekiedy dolegliwościom tym towarzyszą nudności, wymioty, zaburzenia słuchu, dezorientacja a także uderzenia gorąca. Zawroty głowy są odczuciem subiektywnym. Pojawia się rzeczywiste lub pozorne zafałszowanie bodźców docierających z narządów równowagi co prowadzi do jej utraty.
WZespół górnego otworu klatki piersiowej – zespół objawów klinicznych wynikający z zaburzeń naczyniowo-nerwowych kończyn górnych, wywołany przez ucisk na struktury nerwowe i naczynia krwionośne w obrębie zwężenia w otworze górnym klatki piersiowej. Choroba występuje dwukrotnie częściej u kobiet.
WZespół Lennoxa-Gastauta rozwija się między 1-8 rokiem życia, częściej u chłopców. W sumie stanowi ok. 5-10% przypadków zespołów padaczkowych u dzieci. Podobnie jak zespół Westa należy do grupy padaczek lekoopornych. Objawy zespołu są zróżnicowane. Mogą to być napady atoniczne, z nagłą utratą napięcia mięśni i upadkiem, lub też napady miokloniczne ze skurczem grup mięśniowych. W zespole tym mogą się również zdarzyć miokloniczno-astatyczne objawy będące połączeniem dwóch wspomnianych wcześniej typów. Są one przez to dość niebezpieczne dla zdrowia a nawet życia dziecka, gdyż towarzyszą im liczne obrażenia ciała w trakcie upadku. Ostatnim rodzajem są nietypowe napady nieświadomości, z dłuższym okresem trwania, automatyzmami, częściowymi utratami przytomności. Są one charakterystyczne dla tego zespołu. Następstwem tych dochodzących do 100/dzień napadów jest opóźnienie rozwoju i zaburzenia mowy.