WReformacja w państwach włoskich pojawiła się wcześnie, bo już w końcu XV wieku i szybko, na początku XVII wieku upadła. Była związana z obroną włoskich tradycji republikańskich i włoskiej kultury, a jej zasięg był ograniczony ze względu na działalność Inkwizycji.
WGiovanni Diodati – szwajcarski teolog kalwiński, profesor teologii na Uniwersytecie Genewskim, autor tłumaczenia Biblii na język włoski (1603).
WInkwizycja rzymska – współczesne określenie zreformowanej inkwizycji papieskiej, działającej po 1542 roku głównie na terenie państw włoskich, podlegającej zwierzchnictwu i kontroli ze strony centralnego organu Kurii Rzymskiej, tj. Świętej Kongregacji Rzymskiej i Powszechnej Inkwizycji, zwanej także Świętym Oficjum.
WBernardino Ochino – włoski zakonnik, mówca i asceta, po przyjęciu protestantyzmu – działacz reformacyjny, propagator unitarianizmu m.in. w Polsce, teolog i pisarz.
WAonio Paleario – włoski działacz reformacyjny, teolog luterański, pisarz, skazany na śmierć przez Inkwizycję.
WFaust Socyn, wł. Fausto Sozzini, – włoski reformator religijny, teolog, polemista, pisarz i poeta. Twórca socynianizmu i doktryny religijnej braci polskich, dziadek Andrzeja Wiszowatego. Wpływ poglądów Socyna na ówczesną Europę zachodnią i środkową był znaczący i przyczynił się do stworzenia racjonalizmu i koncepcji państwa demokratycznego.
WLeliusz Socyn – włoski działacz reformacyjny i teolog unitariański. Jego bratankiem był Faust Socyn – późniejszy teolog i jeden przywódców braci polskich.
WPier (Pietro) Paolo Vergerio – włoski biskup i nuncjusz papieski, następnie działacz reformacji, propagator luteranizmu m.in. w Polsce, teolog i pisarz.
WPietro Martire Vermigli – włoski zakonnik, następnie kalwiński teolog i pisarz, wywarł wpływ na doktrynę anglikanizmu.
WHieronim Zanchiusz – włoski zakonnik, następnie teolog kalwiński, duchowny i pisarz.