Historia Bielska-BiałejW
Historia Bielska-Białej

Historia Bielska-Białej formalnie sięga stycznia 1951, lecz historia miast, które stworzyły to „dwumiasto” jest o wiele dłuższa. Starszą częścią jest śląskie Bielsko powstałe w końcu XIII wieku. Od XVI w. miasto rozwijało się jako ośrodek handlu, sukiennictwa i ceramiki, a także jako stolica państwa stanowego, przekształconego później w księstwo. Małopolska Biała natomiast powstała około 1560 jako osada tkaczy. Na początku XIX w. zaczął się tu rozwijać przemysł, a już na przełomie XIX i XX stulecia okręg bielsko-bialski był jednym z ważniejszych ośrodków przemysłowych Austro-Węgier. Wtedy też rozpoczął się proces zrastania dwóch organizmów zakończony w 1951 r. połączeniem ich w jedno miasto Bielsko-Biała. Przez wieki charakterystyczną cechą dwumiasta była wyraźna przewaga etnikum niemieckiego oraz różnorodność religijna, przerwane II wojną światową. W okresie powojennym Bielsko-Biała wciąż rozwijało się, w latach 1975–1998 jako stolica województwa bielskiego, aby stać się dziś jednym z bardziej prężnych gospodarczo miast Polski, a także istotnym ośrodkiem kulturalnym, turystycznym i akademickim.

B’nai B’rith „Austria-Ezra” BielskoW
B’nai B’rith „Austria-Ezra” Bielsko

B’nai B’rith „Austria-Ezra” Bielsko – pierwsza na terenie monarchii austro-węgierskiej loża B’nai B’rith założona w Bielsku w 1889. Przyjęła nazwę własną „Austria”.

Biała KrakowskaW
Biała Krakowska

Biała Krakowska – historyczna dzielnica Bielska-Białej, wschodnia część śródmieścia tego miasta, położona u zbiegu rzek Niwki i Białej. 1 stycznia 1951 roku została połączona z śląskim Bielskiem w jeden organizm pod nazwą Bielsko-Biała.

BielskoW
Bielsko

Bielsko – dawne miasto na Śląsku Cieszyńskim, które 1 stycznia 1951 roku zostało połączone z małopolską Białą Krakowską w jeden organizm pod nazwą Bielsko-Biała.

Bielsko-bialska wyspa językowaW
Bielsko-bialska wyspa językowa

Bielsko-bialska wyspa językowa – niemiecka wyspa językowa istniejąca od XIII wieku do roku 1945 na pograniczu Śląska Cieszyńskiego i zachodniej Małopolski, w obrębie kilkunastu miejscowości, z których większość wchodzi dziś w granice miasta Bielska-Białej.

Bitwa nad BiałąW
Bitwa nad Białą

Bitwa nad Białą, bitwa nad Białką – określenie zamieszek na tle nacjonalistycznym, do których doszło 28 czerwca 1914 w Bielsku i Białej między polskimi uczestnikami zjazdu „Sokoła” a częścią niemieckich mieszkańców dwumiasta.

Etnolekt hałcnowskiW
Etnolekt hałcnowski

Etnolekt hałcnowski – wymarły etnolekt z grupy języków germańskich, którym przed 1945 rokiem posługiwali się niemieccy mieszkańcy wsi Hałcnów, obecnej dzielnicy Bielska-Białej.

Grodzisko w Starym BielskuW
Grodzisko w Starym Bielsku

Grodzisko w Starym Bielsku – średniowieczne grodzisko położone w Starym Bielsku, dzielnicy Bielska-Białej. Jest pozostałością pierścieniowej osady produkcyjnej o charakterze obronnym, istniejącej od XII wieku do roku 1400 i stanowi najstarszy zabytek miasta.

Inspektorat Bielsko Armii KrajowejW
Inspektorat Bielsko Armii Krajowej

Inspektorat Bielsko Armii Krajowej – terenowa struktura Okręgu Śląsk Armii Krajowej. Kryptonim - "Tkanina', "Bagno".

Księstwo bielskieW
Księstwo bielskie

Państwo bielskie, Księstwo Bielskie – w latach 1572–1752 państwo stanowe niższego rzędu, w latach 1751–1752 wolne państwo stanowe, w latach 1752–1754 księstwo niższego rzędu, a w latach 1754–1848 księstwo obejmujące miasto Bielsko i kilkanaście okolicznych wsi.

Księstwo CieszyńskieW
Księstwo Cieszyńskie

Księstwo Cieszyńskie łac. Ducatus Tessinensis, niem. Herzogtum Teschen, cz. Těšínské knížectví) – księstwo ze stolicą w Cieszynie, istniejące w latach 1290–1918. W latach 1290–1653 znajdowało się pod panowaniem miejscowej linii Piastów. W 1653 roku przeszło pod panowanie Habsburgów. Od 1722 roku książęta cieszyńscy pochodzili z dynastii książąt lotaryńskich, w latach 1767–1822 z dynastii Wettynów, a od 1822 do 1918 roku z dynastii Habsburgów lotaryńskich.

Księstwo oświęcimskieW
Księstwo oświęcimskie

Księstwo oświęcimskie – dawne księstwo ze stolicą w Oświęcimiu, przynależące jako lenno wpierw do Królestwa Czech, a następnie w latach 1457–1564 do Jagiellonów, po 1563 do Królestwa Polskiego.

„Leśne kościoły” ewangelickie w BeskidachW
„Leśne kościoły” ewangelickie w Beskidach

„Leśne kościoły” ewangelickie – miejsca odludnie położone w beskidzkich lasach, zwłaszcza w Beskidzie Śląskim, gdzie w okresie kontrreformacji ewangelicy ze Śląska Cieszyńskiego potajemnie odprawiali nabożeństwa.

Podziemie antykomunistyczne w Bielsku i Białej Krakowskiej w latach 1945–1948W
Podziemie antykomunistyczne w Bielsku i Białej Krakowskiej w latach 1945–1948

Armia Czerwona wkroczyła do Bielska 10 lutego 1945 r., po walkach z wojskami niemieckim w Hałcnowie i na wschodnich peryferiach miasta (Lipnik). Na wiosnę tego roku na terenie miasta i jego najbliższych okolic rozpoczęło swoją działalność podziemie antykomunistyczne.

Równość (czasopismo PPSD)W
Równość (czasopismo PPSD)

„Równość” – czasopismo społeczno-polityczne wydawane w Cieszynie od 24 czerwca 1897 roku do 29 czerwca 1901 roku, organ prasowy Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej Galicji i Śląska Cieszyńskiego na terenie Śląska Cieszyńskiego. Redaktorem naczelnym pisma był Tadeusz Reger.

Tramwaje w Bielsku-BiałejW
Tramwaje w Bielsku-Białej

Tramwaje w Bielsku-Białej – system komunikacji tramwajowej działający w Bielsku-Białej w latach 1895–1971.

Województwo bielskieW
Województwo bielskie

Województwo bielskie – województwo istniejące w południowej Polsce w latach 1975–1998 ze stolicą w Bielsku-Białej.