Architektura i rzeźba starożytnego EgiptuW
Architektura i rzeźba starożytnego Egiptu

Rozwój architektury starożytnego Egiptu, a w nieco szerszym pojęciu sztuki starożytnego Egiptu, obejmuje okres od czwartego tysiąclecia p.n.e. do IV wieku naszej ery. Całą tę epokę cechowała jedność artystycznych form, ciągłość rozwoju oraz funkcja służebna wobec władców i religii. Sztuka pomagała w utrzymaniu i utrwalaniu ustalonego porządku społecznego. W dzisiejszych czasach jest źródłem do poznania historii Egiptu.

Barka sakralnaW
Barka sakralna

Barka sakralna – w starożytnym Egipcie przeznaczony dla bóstwa model łodzi przechowywany w świątyni i używany w celach kultowych.

DeszeretW
Deszeret

Deszeret także: Net – lub Bit lub Mehes – korona egipskich władców o kształcie ściętej czapy o wysokiej tylnej części, dekorowanej z przodu spiralą Chabet. Był to atrybut władzy faraona nad Dolnym Egiptem.

Dom egipskiW
Dom egipski

Dom egipski – typ domu charakterystycznego dla kultury staroegipskiej i związanego z warunkami bytowymi starożytnych Egipcjan.

Dziewięć ŁukówW
Dziewięć Łuków

Dziewięć Łuków – hieroglificzne określenie wrogów starożytnego Egiptu.

DżedW
Dżed

Dżed – w starożytnym Egipcie filar, będący symbolem stabilności i trwałości, związanym z Ozyrysem. Przedstawiany w postaci pionowego słupa z czterema równoległymi, poziomymi belkami w górnej części był interpretowany jako kręgosłup Ozyrysa.

FaraonW
Faraon

Faraon – jedno z określeń władcy starożytnego Egiptu, będące zniekształconą wersją staroegipskiego Per-āa – „wielki dom”. Od XVIII dynastii termin ten zaczęto odnosić również do zarządcy tego „wielkiego domu” (pałacu), czyli władcy.

HedżetW
Hedżet

Hedżet - biała korona egipskich władców przypominająca owalną mitrę. Był to atrybut władzy faraona nad Górnym Egiptem.

Kalendarz egipskiW
Kalendarz egipski

Kalendarz egipski – urzędowy kalendarz obowiązujący w starożytnym Egipcie, stanowiący kombinację kalendarza księżycowo-słonecznego i agrarnego, opartego na cyklu wylewów Nilu.

KanopyW
Kanopy

Kanopy – w starożytnym Egipcie rytualne naczynia, w których umieszczano wnętrzności, wyjęte z ciała przed mumifikacją i zakonserwowane.

MumiaW
Mumia

Mumia – zmumifikowane (zabalsamowane) ciało człowieka lub zwierzęcia, zabezpieczone przed rozkładem odpowiednimi zabiegami i substancjami, a także ciało, które w dużym stopniu oparło się rozkładowi dzięki specyfice miejsca spoczynku.

Mumia zbożowaW
Mumia zbożowa

Mumia zbożowa, Ozyrys zbożowy – kultowe figurki wytwarzane w starożytnym Egipcie.

Święto OpetW
Święto Opet

Święto Opet - w starożytnym Egipcie święto poświęcone boskiej triadzie Amona-Re, Mut i Chonsu. W trakcie tego święta faraon składał ofiarę w świątyni w Karnaku, następnie ofiarowywał kadzidło i wodę przed barkami kultowymi Amona, Mut i Chonsu. Następnie wraz z królewskim orszakiem barki były holowane brzegiem Nilu do Luksoru. W Luksorze faraon wraz z kapłanami składał ofiarę Amonowi-Re i Mut. W podobny sposób odbywano podróż powrotną do świątyni w Karnaku. Uroczystości kończyło ofiarowanie przez faraona bukietu papirusu Amonowi-Re.

OzyriakW
Ozyriak

Ozyriak – w starożytnym Egipcie kształtowana podpora architektoniczna, będąca odzwierciedleniem kultu ozyriackiego w budownictwie.

Piękne Święto DolinyW
Piękne Święto Doliny

Piękne Święto Doliny – w starożytnym Egipcie święto obchodzone co roku przez dwa dni na zachodnim brzegu Teb podczas nowiu w Paini.

PschentW
Pschent

Pschent – podwójna korona władców Górnego i Dolnego Egiptu, czyli władców starożytnego Egiptu.

Ptak z SakkaryW
Ptak z Sakkary

Ptak z Sakkary – artefakt w kształcie ptaka wykonany z drewna sykomory, odkryty w 1898 podczas prac w grobowcu Pa-di-Imen, w Sakkarze, w Egipcie. Przedmiot datowany na rok 200 p.n.e. przechowywany jest w Muzeum Egipskim w Kairze. Rozpiętość skrzydeł figurki wynosi 180 mm, a masa – 39,12 g. Jego funkcja nie jest dokładnie znana ze względu na słabą dokumentację dotyczącą okresu, z którego pochodzi.

Pulver mumiaeW
Pulver mumiae

Pulver mumiae – pochodzące z czasów Starożytnego Egiptu lekarstwo, stosowane i aplikowane uniwersalnie, tj. w przypadku rozmaitych schorzeń. Powstawało ono z rozdrobnionych na proszek mumifikowanych ciał ludzkich. Pulver mumiae sprzedawano i stosowano jedynie poza Egiptem, gdyż w kraju tym mumie należały do sfery sacrum, były nietykalne i w zamyśle społeczeństwa miały przetrwać wiecznie. Lekarstwo to pojawiało się w europejskich aptekach jeszcze w XIX wieku.

Senet (gra)W
Senet (gra)

Senet – popularna w starożytnym Egipcie gra planszowa. Pomimo wielu badań archeologicznych nie udało się poznać zasady tej gry.

Siedzący skrybaW
Siedzący skryba

Siedzący skryba – pełnoplastyczna rzeźba z wapienia, pokryta polichromią, przedstawiająca skrybę – uczonego w piśmie. Cenny przykład sztuki starożytnego Egiptu. Rzeźba odnaleziona została w roku 1850 w okolicach Sakkary przez Auguste'a Mariette'a; jako dar rządu egipskiego Skryba został przekazany do zbiorów paryskiego Luwru.

SistrumW
Sistrum

Sistrum – instrument muzyczny przejęty przez Greków i Rzymian z Egiptu wraz z kultem egipskiej bogini Izydy. W starożytnym Egipcie używany był również w obrzędach kultu identyfikowanej z Izydą Hathor oraz bogini Bastet. W instrumentologii zaliczany do grupy idiofonów uderzanych.

Świątynia DebodW
Świątynia Debod

Świątynia Debod – starożytna egipska świątynia z II wieku p.n.e. podarowana przez Egipt Hiszpanii za pomoc udzieloną przez rząd hiszpański przy ocalaniu świątyń w Nubii. Pierwotnie została wzniesiona w południowym Egipcie w okolicy Asuanu. W związku z budową Wysokiej Tamy na Nilu w Asuanie w 1960 r. wiele zabytków starożytnego Egiptu zostało zagrożonych zalaniem wodami sztucznego jeziora mającego powstać przed zaporą. UNESCO wystosowało apel do krajów świata z prośbą o pomoc przy zachowaniu zabytków architektury starożytnego Egiptu. Za pomoc jaką Hiszpania udzieliła Egiptowi w 1968 r. rząd egipski podarował Hiszpanii Świątynię Debod. Poświęcona jest ona kultowi bogów egipskich Amonowi i Izydzie. Liczy ona 2200 lat. Znajdowała się w miejscowości Debod nad Nilem. Świątynia posiada różne sale, a najważniejszą jest kaplica zdobiona reliefami, która zachowana jest w oryginalnym stanie. Jest to zarazem najstarsza część świątyni.

UasW
Uas

Uas – w Starożytnym Egipcie berło, mające postać długiej laski z rozwidlonym dolnym końcem, zwieńczone głową zwierzęcą. Atrybut bogów, symbolizujący władzę i potęgę.

Ubiór staroegipskiW
Ubiór staroegipski

Ubiór (staro)egipski - odzież noszona przez mieszkańców starożytnego Egiptu.

UreuszW
Ureusz

Ureusz, także Ureus – w starożytnym Egipcie symbol władzy boskiej i królewskiej w postaci świętego węża – postać z głową sępa i tułowiem atakującej samicy kobry.

UszebtiW
Uszebti

Uszebti – w starożytnym Egipcie figurka w kształcie mumii, z dwiema motykami w rękach i workiem na plecach, wkładana do grobu wraz z ciałem zmarłego.