WBatalion im. Georgi Dymitrowa - jeden z batalionów wolontariuszy okresu hiszpańskiej wojny domowej 1936-1939.
WBitwa pod Filipopolis, w historiografii bułgarskiej znana jako bitwa pod Płowdiwem, miała miejsce 30 czerwca na terenach położonych w okolicy Filipopolis. Walczącymi stronami były wojska Cesarstwa Bułgarii i Cesarstwa Łacińskiego. Bitwa zakończyła się zwycięstwem krzyżowców.
WBitwa pod Seres miała miejsce w czerwcu 1205 roku w pobliżu miasta Seres leżącego na terenie współczesnej Grecji. W bitwie walczyły ze sobą wojska bułgarskie i łacińskie, zakończyła się zdecydowanym zwycięstwem Bułgarów.
WBojarzyZbiorowa nazwa przedstawicieli klasy panującej w Rusi Kijowskiej, zajmującej drugą – po książętach – dominującą pozycję w rządzie. Na terytoriach Wielkiego Księstwa Litewskiego niższa warstwa szlachty sytuująca się poniżej kniaziów i panów. Po prawnym zrównaniu szlachty litewskiej i ruskiej na wzór Polski, na wschodnich terenach Rzeczypospolitej bojarami (bojarzynami) zaczęto nazywać wolnych chłopów. Bojarzy ubierali się w długie szaty i nosili prawie zawsze niegolone brody. W średniowiecznej Bułgarii, Wołoszczyźnie, Mołdawii i później na Rusi – wyższa szlachta feudalna, magnaci, wielcy właściciele ziemscy. W Księstwie Moskiewskim współuczestniczyli w rządzeniu państwem w ramach Dumy Bojarskiej. W Rosji tytuły bojarskie stosowano do czasów Piotra I Wielkiego, który je zniósł.
WBrannik – bułgarska organizacja młodzieżowa o charakterze faszystowskim z okresu II wojny światowej.
WBułgarski Centralny Komitet Rewolucyjny – bułgarska organizacja niepodległościowa, utworzona w 1870 r. przez Wasiła Lewskiego i Lubena Karawełowa. Stawiała sobie za cel wyzwolenie ziem bułgarskich spod panowania tureckiego drogą zbrojnego powstania.
WChorągiew Samarska – jeden z historycznych symboli walk o niepodległość Bułgarii.
WCzitaliszte, czasami w polskiej literaturze zapisywane jako czytaliszcze – typowa w Bułgarii instytucja publiczna, której budynki spełniają jednocześnie kilka funkcji. Oprócz podstawowej roli biblioteki, w placówkach kulturalnych tego typu mogą znajdować się również teatr i kino. W Bułgarii czitaliszta to także centra społeczności lokalnych. Obiekty te mają charakter edukacyjny – ludzie w różnym wieku mogą tam uczęszczać na kursy m.in. taneczne, sportowe, muzyczne, czy języków obcych. Prowadzone są koła zainteresowań. Organizowane są występy teatralne i seanse filmowe. W czitalisztach działają chóry oraz zespoły ludowe. Są także miejscem konferencji lub zebrań. Czitaliszta spełniają również funkcję instytucji filantropijnych. Czitaliszta zarejestrowane są jako organizacje non-profit, jak przewidziano w „prawie o instytucji publicznej czitaliszt”, przyjętej w 1996. W Polsce podobną rolę do bułgarskiej instytucji, pełnią domy kultury.
WDryzki – bułgarski torpedowiec, główny okręt typu Dryzki, który odznaczył się podczas pierwszej wojny bałkańskiej (1912–1913) i dotrwał w służbie do drugiej wojny światowej. Obecnie torpedowiec tego typu "Strogi" jest zachowany w Warnie jako okręt muzeum "Dryzki".
WJugoslawizm – ruch kulturalno-polityczny istniejący od XIX w., mający na celu zjednoczenie Słowian południowych.
WKomitet Bezpieczeństwa Państwa, określany potocznie jako Държавна сигурност – bułgarska policja polityczna, działająca w okresie rządów Todora Żiwkowa.
WKonferencja Konstantynopolitańska wielkich mocarstw odbyła się w Stambule w dniach 23 grudnia 1876–20 stycznia 1877. W następstwie buntu Hercegowiny, który rozpoczął się w 1875, oraz powstania bułgarskiego w kwietniu 1876, mocarstwa zatwierdziły wspólnie projekt reform politycznych zarówno w Bośni, jak i na terytorium Imperium Osmańskiego, w obrębie którego żyła większość Bułgarów.
WKonstytucja tyrnowska ; Konstytucja Księstwa Bułgarii – konstytucja Bułgarii przyjęta 16/28 kwietnia 1879; pierwsza ustawa zasadnicza Bułgarii od czasu odzyskania przez nią niepodległości. W momencie uchwalenia była jednym z bardziej postępowych aktów prawnych tego typu w Europie. Obowiązywała do 1947.
WWasił Lewski, właściwie Wasił Iwanow Kunczew – bułgarski rewolucjonista, ideolog, strateg polityczny, przywódca walk o wyzwolenie Bułgarii spod panowania Imperium Osmańskiego. Jest uznawany za bułgarskiego bohatera narodowego.
WLinia Jirečka – umowna linia przeprowadzona przez tereny starożytnych Bałkanów, która dzieli półwysep na strefy wpływów łaciny i greki, w okresie do IV wieku n.e. Wiedzie ona od miasta Laç, w dzisiejszej Albanii, do Sofii w Bułgarii, a potem przez Starą Płaninę, aż do Morza Czarnego.
WOchrydzka szkoła piśmiennicza – jedna z dwu głównych szkół piśmiennictwa staro-cerkiewno-słowiańskiego i starobułgarskiego, z centrum w Ochrydzie w średniowiecznej Bułgarii.
WPowstanie ilindeńskie-preobrazhenie, lub po prostu Ilinden Powstania sierpnia - październik 1903 byl zorganizowany ewolucja przeciwko Imperium Osmańskiemu, który został przygotowany i przeprowadzony przez wewnętrzną Macedońsko-Adrianopolską Organizację Rewolucyjną, przy wsparciu Najwyższy Komitet Macedońsko-Adrianopolski. Nazwa powstania nawiązuje do Ilinden, nazwy dni Eliasza, oraz do Preobrazhenie, co oznacza Przemienienie. Bunt trwał od początku sierpnia do końca października i obejmował rozległy obszar od wschodniego wybrzeża Morza Czarnego po brzegi Jeziora Ochrydzkiego.
WPowstanie kwietniowe – największe powstanie narodowe Bułgarów przeciwko Imperium Osmańskiemu. Za datę rozpoczęcia powstania przyjmuje się 20 kwietnia?/ 2 maja 1876, kiedy to wybuchły walki w Kopriwszticy. Stosowany zapis w starym stylu odnosi się do kalendarza juliańskiego obowiązującego w Bułgarii do 1916 roku.
WPowstanie Piotra i Asena w Bułgarii – epizod wojen bizantyńsko-bułgarskich, który miał miejsce w roku 1185.
WPowstanie preobrażeńskie w Tracji 1903.
WPowstanie razłowieckie, – antytureckie powstanie mieszkańców Macedonii w 1876.
WPowstanie w Bułgarii 1403
WPowstanie w Bułgarii 1835 – zryw patriotów bułgarskich pod przywództwem kapitana Georgiego Mamarczewa w okręgu tyrnowskim. W odpowiedzi na rewoltę Turcy pojmali i stracili przywódców z wyjątkiem Mamarczewa, którego z powodu posiadania obywatelstwa rosyjskiego zesłano do Azji Mniejszej. Powstanie kontynuowali chłopi tyrnowscy pod wodzą Manczo Punina. Wspierani przez Serbię walczyli z szerzącym się bezprawiem oraz o zmniejszenie ciążących na nich podatkach. Ich słabe uzbrojenie nie stanowiły jednak większego zagrożenia dla Turków, którzy szybko rozgromili powstańców. Po miesiącu powstanie upadło a jego przywódcy zostali powieszeni.
WPowstanie w Cziprowci miało miejsce w roku 1688 r. w trakcie walk bułgarsko-tureckich.
WPowstanie wrześniowe 1923 – powstanie w Bułgarii 23-29 września 1923, zainicjowane przez Bułgarską Partię Komunistyczną w odpowiedzi na prawicowy wojskowy zamach stanu.
WPrzewodniczący Zgromadzenia Narodowego - przewodniczący parlamentu Bułgarii, wybierany przez posłów na pierwszej sesji po wyborach parlamentarnych. Funkcja ta istnieje od 1879 r.
WRozejm salonicki – zawieszenie broni na froncie salonickim zawarte 29 września 1918 w Salonikach, kończące udział Bułgarii w I wojnie światowej
WRumelia Wschodnia – dawne państwo autonomiczne na Bałkanach istniejące od 1878 do 1885 roku. Stolicą kraju był Płowdiw.
WSalan – według Gesta Hungarorum książę Słowian panujący „na pograniczu z Rusinami” w chwili inwazji Madziarów pod wodzą Arpada. Jego państwo miało znajdować się w dorzeczu Cisy, a jego stolicą było Titel. Początkowo pertraktował z Madziarami, odstępując im terytoria aż po rzekę Zagyva. Później jednak sprzymierzył się z Bułgarią i Cesarstwem Bizantyjskim, żądając od Węgrów wycofania się z wcześniej zajętych ziem. Pokonany w bitwie, zbiegł do Belgradu.
WTrakowie – lud indoeuropejski zamieszkujący wschodnią część Półwyspu Bałkańskiego – obszar ograniczony od zachodu rzekami Wielka Morawa i Wardar, od wschodu Morzem Czarnym, od północy Dunajem, na południu natomiast Morzem Egejskim. Bezpośrednio od strony zachodniej z Trakami sąsiadowały plemiona Dardanów, które jednak nie były pochodzenia trackiego.
WTraktat berliński – końcowy akt kongresu berlińskiego, na którym Wielka Brytania, Francja, Austro-Węgry, Cesarstwo Niemieckie, Włochy, Imperium Rosyjskie oraz Imperium Osmańskie rządzone przez Abdula Hamida II dokonały rewizji traktatu z San Stefano, podpisanego 3 marca tego samego roku.
WTraktat londyński – traktat pokojowy podpisany w Londynie 30 maja 1913 roku i kończący I wojnę bałkańską.
WTraktat w Neuilly-sur-Seine – traktat pokojowy po I wojnie światowej pomiędzy krajami Ententy a Bułgarią podpisano 27 listopada 1919 roku w Neuilly-sur-Seine pod Paryżem. Wszedł w życie 9 sierpnia 1920 r. Spisany w języku angielskim, francuskim i włoskim, w razie wątpliwości miarodajnym miał być tekst francuski. Depozytariuszem został rząd Francji.
WWstępny traktat pokojowy w San Stefano pomiędzy Imperium Rosyjskim a Imperium Osmańskim – kończący wojnę rosyjsko-turecką (1877-1878), został podpisany 3 marca 1878 w San Stefano(ang.), w pobliżu Stambułu. Wojna zakończyła się rosyjskim zwycięstwem.
WWojna domowa w Bizancjum (1321–1328) – konflikt pomiędzy cesarzem Andronikiem II Starszym (1282-1328) a jego wnukiem Andronikiem III Młodszym (1328-1341).
WWojna serbsko-bułgarska – konflikt zbrojny między Serbią a Bułgarią w 1885 roku, spowodowany agresją Serbii na Bułgarię, trwający 14 dni i zakończony klęską Serbii. Król Serbii Milan I Obrenowić, wspierany finansowo przez Austro-Węgry i zachęcany do inwazji na południe zaatakował Bułgarię 14 listopada 1885 roku. Początkowo armia serbska odnosiła sukcesy i podeszła pod Sofię. Wojska bułgarskie przebywały wtedy w Rumelii. Mimo dużej przewagi, wojska serbskie zostały rozbite w bitwie pod wsią Sliwnica i Bułgarzy przeszli do kontrofensywy na Pirot i Nisz. Interwencja Austro-Węgier uratowała Serbię od niechybnej klęski. 3 marca 1886 roku podpisano układ pokojowy serbsko-bułgarski przywracający stan sprzed wojny. W rezultacie zwycięskiej wojny Bułgaria zajęła mocną pozycję wobec Imperium Osmańskiego i mocarstw, co wkrótce doprowadziło do nieformalnego zjednoczenia z Rumelią i w 20 lat później w 1908 roku do powstania Carstwa Bułgarii.
WWojny bułgarsko-łacińskie to nazwa serii konfliktów między Cesarstwem Bułgarskim a Cesarstwem Łacińskim, ustanowionym przez krzyżowców w czasie IV krucjaty w 1204 roku na terenie części Imperium Bizantyjskiego. Konflikty te miały miejsce od początków XIII wieku do drugiej połowy tegoż stulecia.
WZamach bombowy w cerkwi „Sweta Nedela” – najbardziej krwawy w historii Bułgarii zamach terrorystyczny, przeprowadzony przez radykalnych działaczy Bułgarskiej Partii Komunistycznej w sofijskiej cerkwi „Sweta Nedela”. Zamachu dokonano w Wielki Czwartek 16 kwietnia 1925, podczas uroczystości pogrzebowych generała Kosty Georgijewa. Celem ataku, przeprowadzonego za pomocą detonacji ukrytych ładunków wybuchowych, był car Borys III oraz wojskowe i polityczne elity kraju. W wyniku eksplozji śmierć poniosło 213 osób, zaś ok. 500 zostało rannych. Sam monarcha ocalał, gdyż w momencie wybuchu nie przebywał w świątyni. W odpowiedzi na zamach rząd Aleksandyra Cankowa wprowadził stan wojenny oraz nasilił represje wymierzone przeciwko komunistom i ich sympatykom.
WZdobycie Tyrnowa przez Turków 1686.