AkbarW
Akbar

Dżalal ad-Din Muhammad Akbar, arab. جلال‏الدين محمّد اكبر – cesarz z dynastii Wielkich Mogołów w północnych Indiach w latach 1556–1605.

Brytyjska Kompania WschodnioindyjskaW
Brytyjska Kompania Wschodnioindyjska

Brytyjska Kompania Wschodnioindyjska – korporacja zrzeszająca angielskich inwestorów, z siedzibą w Londynie, działająca od 1600 roku do 1858 roku, głównie na terenie dzisiejszych Indii, także w Azji Południowo-Wschodniej i na Dalekim Wschodzie.

Bundi (państwo)W
Bundi (państwo)

Bundi − państwo historyczne w Indiach. Położone w Radźasthanie. Nazwa identyczna z nazwą stołecznego Bundi.

ĆalukjaW
Ćalukja

Ćalukja – dynastia południowoindyjska, której poszczególne gałęzie panowały w różnych okresach na Dekanie, z głównymi ośrodkami w Ajhole, Badami i Pattadakal. Władcy tej dynastii zasłynęli jako mecenasi sztuki, przyczyniając się do wielkiego rozkwitu architektury indyjskiej na tym terenie. Najstarszą poświadczoną gałęzią są Ćalukjowie Solanki z Watapi, podbici w połowie VIII w. przez Rasztrakutów. Wschodni odłam z centrum w Wengi ostatecznie uległ Ćolom w drugiej połowie XI w.

ĆolaW
Ćola

Ćolowie – dynastia południowoindyjska pochodzenia tamilskiego panująca od ok. III w. p.n.e. do końca XII wieku.

DwarkaW
Dwarka

Dwarka, Dwaraka – historyczne miasto położone na półwyspie Kathijawar nad Morzem Arabskim. Wspominane w starożytnych tekstach, takich jak Mahabharata, Hariwamsa, Bhagawatapurana, Skandapurana. Nazwa pochodzi od sanskryckiego słowa dwar oznaczającego drzwi lub bramę. Uważane za jedno z najstarszych miast Indii. Według legendy zostało założone przez Krysznę, wzniesione dla mieszkańców Mathury, którym do Dwarki kazał przeprowadzić się Kryszna, lecz w siedem dni po jego śmierci pochłonięte zostało przez morze.

Dynastia NandówW
Dynastia Nandów

Dynastia Nandów – trzecia z kolei historyczna dynastia rządząca w indyjskim królestwie Magadhy w IV wieku p.n.e.

Dzień Akcji BezpośredniejW
Dzień Akcji Bezpośredniej

Dzień Akcji Bezpośredniej – zamieszki na tle religijno-etnicznym w Kalkucie 16 sierpnia 1946 r., wywołane przez Ligę Muzułmańską i jej lidera Muhammada Alego Dźinnaha w celu zademonstrowania Brytyjczykom i Indyjskiemu Kongresowi Narodowemu siły społeczności muzułmańskiej. W starciach zginęło według ostrożnych szacunków od 5 do 20 tys. ludzi, zarówno hindusów jak i muzułmanów, a liczba rannych była liczona w dziesiątkach tysięcy. Zamieszki udało się opanować poprzez spełnienie żądania Ligi Muzułmańskiej, jakim było przyrzeczenie utworzenia niepodległego państwa dla muzułmańskiej części Indii – Pakistanu.

Flaga SikkimuW
Flaga Sikkimu

Obecnie nie ma oficjalnej flagi stanu Sikkim w Indiach. Niepodległe Królestwo Sikkim posiadało flagę narodową, dopóki nie stało się częścią Indii w 1975 r. Obecnie Rząd Sikkimu może być reprezentowany przez flagę, która przedstawia herb stanu na białym tle.

Francuska Kompania WschodnioindyjskaW
Francuska Kompania Wschodnioindyjska

Francuska Kompania Wschodnioindyjska – kompania handlowa powstała w roku 1664, w celu konkurowania z Brytyjską Kompanią Wschodnioindyjską i Holenderską Kompanią Wschodnioindyjską.

Goa, Daman i DiuW
Goa, Daman i Diu

Goa, Daman i Diu - w latach 1962-1987 indyjskie terytorium związkowe, w skład którego wchodziły trzy terytoria na zachodnim wybrzeżu kraju: Diu - 40 km2, Daman - 72 km2 i Goa - 3,7 tys. km2.

GurkhowieW
Gurkhowie

Gurkhowie – lud zamieszkujący Nepal, nazwany na cześć hinduskiego świętego i guru z VIII w. n.e. – Gorakhnatha. Jego uczeń Bappa Rawal założył dynastię Mewar. Potomkowie Rawala powędrowali na wschód i utworzyli odrębną gałąź rodu o nazwie Gorkha, która w drugiej połowie XVIII w. podbiła królestwo Nepalu. Gurkhowie zasłynęli głównie jako waleczni i odważni żołnierze najemni służący w szeregach brytyjskich wojsk kolonialnych.

Henry Montgomery LawrenceW
Henry Montgomery Lawrence

Sir Henry Montgomery Lawrence był brytyjskim żołnierzem i politykiem w Indiach, zginął podczas obrony Lucknow w czasie Powstania Sipajów.

HojsalaW
Hojsala

Hojsala − dynastia w południowych Indiach, która pomiędzy X a XIV w. stworzyła tzw. "Cesarstwo Hojsala", obejmujące większą część obecnego stanu Karnataka. Stolicą Hojsalów był początkowo Belur, w późniejszym okresie Halebidu.

IndoariowieW
Indoariowie

Indoariowie lub Indo-Ariowie – ludy indoeuropejskie wyodrębnione z większej, indoirańskiej wspólnoty dawniej utożsamianej z Ariami. Ich przybycie na Półwysep Indyjski oraz dalsza ekspansja w kierunku wschodnim doprowadziła do znacznego przemieszania z miejscowymi Drawidami oraz zmiany trybu życia na osiadły.

Indyjska Armia NarodowaW
Indyjska Armia Narodowa

Indyjska Armia Narodowa, INA – hinduski ochotniczy związek operacyjny sojuszniczy wobec cesarskiej Japonii podczas II wojny światowej

KrisznadewarajaW
Krisznadewaraja

Krisznadewaraja lub Krisznadewa Raja, sa: कृष्णदेवरायः, IAST Kṛṣṇa Deva Rāya – władca (cesarz) Widźajanagaru, zasiadał na tronie w latach 1509-1529. Trzeci władca dynastii Tuluwa, potomek króla Asiata.

Franciszek KsaweryW
Franciszek Ksawery

Franciszek Ksawery, właśc. Francisco de Jaso y Azpilicueta – prezbiter i wyznawca, jeden z założycieli zakonu jezuitów, misjonarz, święty katolicki zwany apostołem Indii. Mówi się o nim, że od czasów św. Pawła nikt nie nawrócił większej liczby ludzi.

MajsurW
Majsur

Majsur, (ang.) Mysore – historyczne państwo w południowym Dekanie, na terenie obecnych Indii.

Marsz solnyW
Marsz solny

Marsz solny – akt obywatelskiego nieposłuszeństwa zorganizowany przez Mahatmę Gandhiego, który miał miejsce między 12 marca a 6 kwietnia 1930 r. Ze względu na swoją spektakularność często nazywany jest jako „druga satjagraha”. Marsz stanowił wyraz rosnącego zniecierpliwienia Indyjskiego Kongresu Narodowego własną bezsilnością, natomiast bezpośrednim bodźcem, który go wywołał, była brytyjska odmowa przyznania Indiom statusu dominium.

Mogolskie kobierceW
Mogolskie kobierce

Mogolskie kobierce – kobierce wytwarzane ręcznie w Indiach na potrzeby cesarzy z dynastii Wielkich Mogołów i ich dworu. Obok wzornictwa w stylu perskim prezentują wzory typowo indyjskie, w tym rodzajowe i pejzażowe, motywy zoomorficzne o niezwykłej dynamice oraz wyrafinowane, ażurowe motywy architektoniczne w stylu włoskim, z wzorami roślinnymi. Zachowało się też kilka wspaniałych modlitewników z dominującym, centralnym motywem kwitnącej rośliny. Dla ornamentów roślinnych charakterystyczne jest powszechne wykorzystywanie wzorów wydłużonych kiści winogron.

Muzułmanie w IndiachW
Muzułmanie w Indiach

Muzułmanie w Indiach – zamieszkała w Indiach społeczność, której tożsamość określa wiara w Allaha lub kultura wyrosła z islamu. Historia muzułmanów w Indiach zaczyna się od kupców arabskich z VII wieku, podbojów (afgańsko-tureckich) z X wieku i imperium Wielkich Mogołów powstałego w XVII wieku.

Muzułmanie w niepodległych IndiachW
Muzułmanie w niepodległych Indiach

Muzułmanie w niepodległych Indiach – stanowią największą z mniejszości religijnych Indii. To jedna z największych muzułmańskich społeczność świata. Obejmuje 138 188 240 mieszkańców co stanowi 13,4% ludności Indii. Muzułmanie stanowią większość ludności w Dżammu i Kaszmirze oraz na Lakszadiwach. Ponadto wielu z nich mieszka w stanach Uttar Pradesh, Bihar, Bengal, Asam i Kerala.

NaksaliciW
Naksalici

Naksalici – zbiorcze określenie na szereg maoistowskich grup zbrojnych w Indiach. Do ich ambicji należy wprowadzenie przemian własnościowych na wiejskich obszarach kraju, część z grup naksalickich ma również charakter separatystyczny.

NizamW
Nizam

Nizam - w dawnych Indiach tytuł władców niektórych państw muzułmańskich, zwłaszcza Hajdarabadu i Ahmadnagaru. W węższym sensie odnosi się do władców Hajdarabadu z dynastii założonej na początku XVIII w. przez Asafa Dżaha.

Okres wedyjskiW
Okres wedyjski

Okres wedyjski – okres, w którym powstawały Wedy, najstarsze święte księgi hinduizmu. Uczeni umiejscawiają ten okres między drugim a pierwszym tysiącleciem p.n.e. aż do VI wieku p.n.e., bazując na dowodach piśmiennych.

PallawowieW
Pallawowie

Pallawa – hinduistyczna dynastia panująca na obszarze południowych Indii od IV do IX w. Ustawicznie prowadzili walki z dynastią Ćalukjów. Ok. 880 r. ich państwo zostało podbite przez Ćolów. Głównymi centrami ich państwa były Kańćipuram i Mahabalipuram, gdzie wznieśli szereg wspaniałych świątyń. Utrzymywali kontakty z Cejlonem i Azją Południowo-Wschodnią. Podział tego okresu przeprowadzono według języka, który był używany w inskrypcjach z obszaru panowania dynastii.

Państwo SikhówW
Państwo Sikhów

Państwo Sikhów powstało w XVIII wieku na terytorium Pendżabu. Szczyt potęgi osiągnęło na początku XIX stulecia, kiedy Ranjit Singh wprowadził reformy w duchu europejskim. W 1849, po przegranej wojnie z Anglią, stało się jej protektoratem, jako ostatni region Indii.

PataliputraW
Pataliputra

Pataliputra – miasto zbudowane przez Ajatashatru z dynastii Śiśunaga w 490 r. p.n.e. jako mały fort (Pataligrama) w pobliżu Gangesu, później stolica starożytnego indyskiego królestwa Magadhy, m.in. pod panowaniem Dhana Nanda i stolica Imperium Maurjów.

Powstanie maoistowskie w IndiachW
Powstanie maoistowskie w Indiach

Powstanie maoistowskie w Indiach – rebelia maoistów indyjskich zwanych naksalitami bądź naksalami. Powstanie trwa od 1967 roku.

Powstanie sipajówW
Powstanie sipajów

Powstanie sipajów lub Pierwsza indyjska wojna o niepodległość – masowe antybrytyjskie wystąpienia zbrojne w Indiach w latach 1857–1859.

PunkahwallahW
Punkahwallah

Punkahwallah - służący zajmujący się ręczną obsługą wentylatora w Indiach Brytyjskich.

RadźputowieW
Radźputowie

Radźputowie – członkowie indyjskich rodów rycerskich zamieszkujący środkowe i północne Indie – dawną Radźputanę.

Religia w IndiachW
Religia w Indiach

Religia w Indiach charakteryzuje się różnorodnością przekonań i praktyk religijnych. Indie są oficjalnie państwem świeckim i nie wyznają żadnej religii państwowej. Subkontynent indyjski jest kolebką czterech dużych religii światowych: hinduizmu, buddyzmu, dżinizmu i sikhizmu. Według spisu z 2011 roku 79,8% ludności Indii praktykuje hinduizm, 14,2% wyznaje islam, 2,3% było jakiegoś wyznania chrześcijańskiego, 1,7% wyznawało sikhizm, 0,7% buddyzm i 0,37% dżinizm. Indie mają największą populację wyznawców zoroastryzmu i bahaizmu na świecie, mimo że religie te początkowo rosły w Persji.

ShahjahanabadW
Shahjahanabad

Shahjahanabad było miastem położonym na terenie dzisiejszego Delhi w Indiach, założonym przez Szacha Dżahana w latach 1638-1649. Znajduje się tam Fort Delhi i Chandni Chowk. Podczas rządów Dżahana było stolicą Imperium Mogołów. Obecne ten rejon nazywany jest Old Delhi.

SipajowieW
Sipajowie

Sipajowie – od XVIII wieku angielsko-indyjskie określenie żołnierzy pochodzenia hinduskiego w służbie państw europejskich, szkolonych i dowodzonych przez Europejczyków. Samo słowo "sipaj" wywodzi się z perskiego słowa sipahi, oznaczającego żołnierza konnego.

SuratW
Surat

Surat – trzecie co do wielkości miasto zachodnich Indii.

TarangambadiW
Tarangambadi

Tarangambadi – port historyczny z fortem Dansborg i okolicznymi wioskami rybackimi w dystrykcie Nagapattinam na południowo-wschodnim wybrzeżu Tamilnadu w Indiach.

TranguebarW
Tranguebar

Tranguebar (Trankebar/Tranquebar) – w latach 1620–1845 duńska kolonia w Indiach.

Twierdza ChittaurW
Twierdza Chittaur

Twierdza Chittaur – radżpucki fort w indyjskim mieście Chittaurgarh w Radżastanie, zbudowany w VIII w. W 1303 roku zdobyty przez sułtana Delhi Alauddina Childżiego, pragnącego zdobyć słynącą z urody księżniczkę Padmini. Padmini wraz z damami dworu popełniła dźohar, rytualne samobójstwo. Chociaż twierdza została póździej odzyskana przez Radżputów, w 1535 zdobył ją sułtan Gudżaratu Bahadur Szach. Ponownie dżohar popełniło 13 tysięcy kobiet.

Wielka GraW
Wielka Gra

Wielka gra jest terminem używanym dla określenia rywalizacji między Imperium Brytyjskim a Imperium Rosyjskim w XIX wieku o wpływy w Azji Środkowej – głównie na terenie obecnych Iranu, Afganistanu i Pakistanu, a także Tybetu.

Wojna holendersko-portugalskaW
Wojna holendersko-portugalska

Wojna holendersko-portugalska – konflikt kolonialny z XVII wieku.

Wojna PinkaW
Wojna Pinka

Wojna Pinka to seria bombardowań i ostrzału z powietrza górskich kryjówek wojowników z grupy plemiennej Mahsud w Południowym Waziristanie przez samoloty 2 Skrzydła (indyjskiego) Royal Air Force, którym dowodził Wing Commander Richard Pink, w marcu i kwietniu 1925 roku.