60 Jeziora na Pojezierzu Iławskim

Jezioro Balewskie – przepływowe jezioro rynnowe w Polsce położone w województwie pomorskim, w powiecie sztumskim, w gminie Mikołajki Pomorskie na obszarze Pojezierza Iławskiego.

Jezioro Barlewickie – przepływowe jezioro rynnowe w Polsce położone w województwie pomorskim, w powiecie sztumskim, w gminie Sztum na obszarze Pojezierza Iławskiego.

Jezioro Bądzkie – jezioro w woj. pomorskim, w powiecie sztumskim, w gminie Stary Dzierzgoń, leżące na terenie Pojezierza Iławskiego.

Jezioro Burgale – przepływowe jezioro wytopiskowe o powierzchni 80 ha położone na Pojezierzu Iławskim, na wschód od wsi Stańkowo w gminie Prabuty, powiat kwidzyński, województwo pomorskie. Przy południowym krańcu jeziora przebiega trasa drogi wojewódzkiej nr 521, zaś jego wschodnia linia brzegowa graniczy z województwem warmińsko-mazurskim.

Jezioro Cibory – jezioro położone w gminie Ostróda na południe od wsi Kajkowo, pomiędzy osadami Cibory i Lesiak Ostródzki. Połączone kanałem z jeziorem Morliny. Nazywane również jeziorem Sędzowskim lub Szędzowskim.

Ciemne Jezioro lub Jezioro Czarne – zanikłe jezioro w Małdyckim Lesie, na zachód od wsi Małdyty, w województwie warmińsko-mazurskim. Jezioro to uległo zlądowieniu, wskutek czego powstało rozległe torfowisko „Budwity”. W 1962 roku w północnej części torfowiska zlokalizowano nieczynną już kopalnię torfu „Budwity”, zaś w części południowej utworzono rezerwat przyrody Zielony Mechacz. Jeszcze w latach 60. XX wieku w centralnej części rezerwatu istniało lustro wody o powierzchni kilkudziesięciu m², które po kilkudziesięciu latach było już trzęsawiskiem.

Jezioro Czarne Dolne – jezioro w woj. pomorskim, w pow. kwidzyńskim, w gminie Gardeja w pobliżu wsi Czane Małe, leżące na terenie Pojezierza Iławskiego.

Jezioro Czarne Górne – jezioro w województwie pomorskim, w pow. kwidzyńskim, w gminie Gardeja, leżące na terenie Pojezierza Iławskiego.

Jezioro Czyste – jezioro w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. iławskim, w gminie Iława, leżące na terenie Pojezierza Iławskiego.

Dauby – płytkie jezioro położone między wsiami: Boreczno, Duba i Mozgowo, znajdujące się w systemie Kanału Iławskiego, w sąsiedztwie Jezioraka. Długość linii brzegowej wynosi 4500 m. Do jeziora w części północnej i zachodniej wpadają dwa niewielkie strumienie, w części wschodniej - Kanał Iławski. W części południowej wypływa Kanał Elbląski, niosący wody do jeziora Jeziorak. Jezioro Dauby należy do systemu jezior zachodniego odgałęzienia Kanału Elbląskiego.

Dąbrówka – jezioro przepływowe w Polsce położone w województwie pomorskim, w powiecie sztumskim, w gminie Sztum na obszarze Pojezierza Iławskiego. Przez jezioro przepływa Młynówka Malborska.

Jezioro Drwęckie – jezioro na Pojezierzu Iławskim, częściowo w granicach Ostródy. Powierzchnia 880,8 ha, głębokość 22,3 m, szerokość 1,1 km, z wyspą o powierzchni 10,8 ha. Składa się z dwóch wąskich rynien – jednej równoleżnikowej, długości 12 km, oraz drugiej, odgałęzionej na północny zachód, o długości 5 km.

Dzierzgoń – jezioro na Pojezierzu Iławskim, na północ od Prabut, będące częściowo obszarem chronionego krajobrazu. Jezioro spełnia rolę naturalnego zbiornika retencyjnego, magazynującego nadmiar stanu wody do okresu letniego. Akwenem jeziora przepływa rzeka Liwa, stanowiąca szlak spływów kajakowych.

Ewingi – jezioro morenowe położone na Pojezierzu Iławskim w województwie warmińsko-mazurskim w dorzeczu rzeki Iławki, w zlewni rzeki Drwęcy.

Jezioro Francuskie – najwyżej położone jezioro o powierzchni 2,93 ha w Polsce północno-wschodniej, stanowiące część rezerwatu florystycznego. Leży na terenie Parku Krajobrazowego Wzgórz Dylewskich w gminie Ostróda. Jezioro stanowi pozostałość wytopiska po zlodowaceniu bałtyckim. Południowo-wschodni brzeg porośnięty jest ok. 140-letnią buczyną. Do jeziora przylegają torfowiska, na których rośnie wierzbówka borówkolistna, turzyce, wełnianki, czermień błotna, bobrek trójlistkowy, żurawina błotna, wierzba szara, brzoza omszona.

Gaudy – jezioro w gminie Susz na Pojezierzu Iławskim, 20 km na północny zachód od Iławy; powierzchnia 152 ha, długość 2,5 km, szerokość 1 km, maksymalna głębokość 2 m; brzegi bezleśne.

Gębin – jezioro w gminie Stary Dzierzgoń, w powiecie sztumskim, w woj. pomorskim o powierzchni 23,24 ha, położone w Starodzierzgońskich Lasach, na wschód od wsi Bucznik.

Gil Mały – jezioro w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Miłomłyn. Nad tym jeziorem położona jest miejscowość Gil Mały. Połączone jest z jeziorem Gil Wielki. Gil Mały jest jeziorem typu karasiowego udostępnionym dla wędkarzy.

Gil Wielki – jezioro morenowe w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Miłomłyn. Miejscowości znajdujące się nad tym jeziorem to Ostrów Wielki, Murawki, Gil Wielki.

Jezioro Grażymowskie Wschodnie – jezioro położone w Polsce w gminie Prabuty w powiecie kwidzyńskim w województwie pomorskim. Powierzchnia jeziora wynosi 65,8 ha, jest ono jeziorem płytkim, średnia głębokość wynosi 1,4 m. Jezioro to składa się z dwóch części, połączonych ze sobą wąskim przesmykiem. Brzegi jeziora są trudno dostępne z uwagi na ich zabagnienie i trzęsawiska. Dno pokryte jest grubą warstwą mułu. Jezioro Grażymowskie Wschodnie należy do jezior szybko zarastających. Połączone jest wąskim kanałem o długości ok. 0,5 km z jeziorem Grażymowskim Zachodnim. Oba jeziora Grażymowskie są bardzo interesującymi zbiornikami wodnymi pod względem wędkowania oraz naturalnych, niezagospodarowanych, wręcz dziewiczych brzegów.

Jezioro Grażymowskie Zachodnie – jezioro położone w Polsce w gminie Prabuty w powiecie kwidzyńskim w województwie pomorskim. Jezioro to, zwane też Matecznym, położone jest w dorzeczu rzeki Liwy. Jest to akwen owalny, nieco wydłużony z zalesioną wyspą o powierzchni 0,8 ha. Jego całkowita powierzchnia wynosi 74,8 ha, a średnia głębokość 2,4 m. Konfiguracja brzegów jest urozmaicona, od bardzo wysokich i stromych do płaskich, a nawet podmokłych. Jezioro połączone jest z Jeziorem Grażymowskim Wschodnim kanałem o długości ok. 0,5 km. Oba jeziora Grażymowskie są bardzo interesującymi zbiornikami wodnymi pod względem wędkowania oraz naturalnych, niezagospodarowanych, wręcz dziewiczych brzegów.

Jezioro Iławskie – jezioro w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. iławskim, w gminie Iława, leżące na terenie Pojezierza Iławskiego.

Jezioro Jaśkowskie – jezioro w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. iławskim, w gminie Zalewo. Znajduje się we wschodniej części Pojezierza Iławskiego w dorzeczu Kanał Elbląski-Drwęca-Wisła. Część wschodniego brzegu zbiornika stanowi granicę między gminą Zalewo i Miłomłyn.

Jeziorak – jezioro rynnowe położone w północno-wschodniej Polsce w obrębie Pojezierza Iławskiego. Jeziorak jest najdłuższym oraz szóstym pod względem powierzchni jeziorem w Polsce.

Karaś – jezioro położone w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Iława oraz częściowo w powiecie nowomiejskim, w gminie Biskupiec. Leży na obszarze Pojezierza Iławskiego.

Jezioro Karnickie – zbiornik wodny położony na Pojezierzu Iławskim w województwie warmińsko-mazurskim. Powierzchnia 152 ha. Przez akwen przebiega sztucznie usypany Kanał Iławski o długości 484 m będący fragmentem kanału elbląskiego. Poziom jeziora Karnickiego jest niższy od poziomu Jezioraka o około 3 metry. Wał stanowiący kanał ma wysokość około 6 m i szerokość około 50 m. Środkiem wału biegnie wypełniona wodą rynna o szerokości około 10 m i głębokości ok. 1,5 m przez którą odbywa się żegluga. Lustro wody w kanale leży około 2 metry ponad poziomem jeziora Karnickiego.

Jezioro Klasztorne – jezioro w woj. pomorskim, w pow. kwidzyńskim, w gminie Gardeja, leżące na terenie Pojezierza Iławskiego. Jest to przepływowe jezioro wytopiskowe charakteryzujące się dobrze rozwiniętą linią brzegową i połączone z akwenem jeziora Klasztornego (Leśnego).

Jezioro Klasztorne – przepływowe jezioro wytopiskowe w woj. pomorskim, w pow. kwidzyńskim, w gminie Gardeja, leżące na terenie Pojezierza Iławskiego. Jezioro jest połączone z akwenami jezior Klasztornego i Kucki.

Kuchnia – jezioro na Pojezierzu Iławskim w gminie Rogóźno i gminie Łasin, w powiecie grudziądzkim, w woj. kujawsko-pomorskim w ciągu rzeki Gardei, na północny zachód od Jeziora Nogat. Ogólna powierzchnia: 56,9 ha, maksymalna głębokość: 5,1 m. Jezioro posiada III klasę czystości wód.

Jezioro Kucki (Klecewskie) – przepływowe jezioro wytopiskowe położone na Pojezierzu Iławskim, w gminie Gardeja, powiecie kwidzyńskim województwa pomorskiego, o powierzchni 188 ha. Jezioro charakteryzuje się rozwiniętą linią brzegową i jest połączone z akwenem jeziora Leśnego. Północnozachodnia wydłużona rynna jeziora jest nazywana również "Jeziorem Klecewskim", zaś wschodnia część "Kucko".

Rezerwat przyrody Jezioro Liwieniec – rezerwat faunistyczny położony na zachód od miasta Prabuty. Obejmuje teren jeziora Liwieniec oraz przyległe obszary bagienne. Niemal w całości położony jest we wschodniej części Morawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu.

Łabędź – jezioro w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Iława.

Jezioro Łasińskie – jezioro rynnowe na Pojezierzu Iławskim w gminie Łasin, w powiecie grudziądzkim, w woj. kujawsko-pomorskim. Jezioro jest połączone z tzw. "Jeziorem Małym". Na jeziorze znajdują się trzy wyspy. Poprzez rzekę Łasinkę jezioro ma połączenie z rzeką Osą. Jezioro administracyjnie leży w granicach miasta Łasina. Jezioro "przecina" most drogowy łączący Łasin z Jakubkowem. W źródłach historycznych jezioro po raz pierwszy wymieniane jest w 1293 roku jako „Iaccum Lessin”. Na jednej z wysp jeziora łasińskiego odnaleziono glinianą figurkę kobiety z okresu ok. 2300-1800 lat p.n.e.

Łodygowo – przepływowe jezioro o powierzchni 137 ha, położone na Pojezierzu Iławskim. Na jego terenie znajdują się trzy wyspy. Większa część znajduje się na terenie województwa warmińsko-mazurskiego, zaś północny skrawek znajduje się w województwie pomorskim. Wzdłuż wschodniego brzegu przepływa rzeka Gardęga, która wpływa do jeziora w jego północnej części. Nieopodal południowego brzegu znajduje się wieś Łodygowo. Obecnie akwen stanowi zamknięty staw hodowlany, należący do prywatnego gospodarstwa rybackiego, które zajmuje się hodowlą karpia.

Marąg (Morąg) – jezioro położone na Pojezierzu Mazurskim, około 10 kilometrów na południowy wschód od miasta Morąg w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Łukta.

Merynos – jezioro w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Susz, leżące na terenie Pojezierza Iławskiego.

Morliny – jezioro w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. ostródzkim, w gminie Ostróda leżące niedaleko Ostródy. Zbiornik przepływowy.

Motława Wielka – przepływowe jezioro rynnowe w Polsce położone w województwie pomorskim, w powiecie sztumskim, w gminie Stary Dzierzgoń na obszarze Pojezierza Iławskiego.

Narie – jezioro w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Morąg, leżące na terenie Pojezierza Iławskiego.

Nogat – jezioro rynnowe na Pojezierzu Iławskim w gminie Łasin, w powiecie grudziądzkim, w woj. kujawsko-pomorskim w sąsiedztwie Jeziora Kuchnia i ciągu rzeki Gardęga. Ogólna powierzchnia: 117,7 ha, maksymalna głębokość: 23 m. Jezioro posiada I klasę czystości wód.

Orkusz – jezioro wytopiskowe w Pojezierzu Iławskim, położone w gminie Prabuty, w powiecie kwidzyńskim, w woj. pomorskim. Zbiornik ma powierzchnię 82,7 ha, a jego największa głębokość to ok. 10 m.

Parleta – przepływowe jezioro rynnowe w Polsce, położone na zachód od miejscowości Sztum w województwie pomorskim, w powiecie sztumskim, w gminie Sztum, na obszarze Pojezierza Iławskiego.

Perkun – jezioro w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Iława, leżące na terenie Pojezierza Iławskiego.

Jezioro Piotrkowskie – jezioro w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Iława, leżące na terenie Pojezierza Iławskiego.

Płajtek – jezioro w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Iława, leżące na terenie Pojezierza Iławskiego.

Jezioro Płaskie – północno-zachodnia część jeziora Jeziorak. Położone na Pojezierzu Iławskim w gminie Zalewo, w dorzeczu Iławki, w obrębie Parku Krajobrazowego Pojezierza Iławskiego.

Puzy – jezioro w woj. warmińsko-mazurskim, na północnych obrzeżach Ostródy, połączone jest siecią kanałów, rowów i strumieni z sąsiednimi jeziorami; od wschodu z jeziorem Szeląg Wielki, od południa z Jeziorem Drwęckim.

Jezioro Sajmino (Kajkowskie) – jezioro położone w województwie warmińsko-mazurskim w Ostródzie na południowo-wschodnim skraju miasta. Na zachód od jeziora znajduje się wieś Kajkowo. Wzdłuż północno-wschodniego brzegu przebiega Droga krajowa nr 16. Na północno-zachodnim brzegu znajduje się kąpielisko miejskie. Od południowego wschodu jest połączone ciekiem wodnym z jeziorem Sement Mały, z którym stanowiło całość do czasu, gdy w latach 1872-1875 zbudowano rozdzielający je nasyp kolejowy na linii Ostróda - Olsztynek. Zbiornik o mało rozwiniętej linii brzegowej, łagodnych stokach, piaszczystej ławicy i dnie mulisto-piaszczystym.

Jezioro Siemiańskie – jezioro w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Iława, leżące na terenie Pojezierza Iławskiego.

Skiertąg – jezioro rynnowe o powierzchni 0,75 km², położone na Pojezierzu Iławskim, w gminie Morąg, powiat ostródzki, województwo warmińsko-mazurskie.

Jezioro Smordy (Jakuba) – linowo-szczupakowe jezioro położone na południowo-zachodnim krańcu Ostródy. Dorzecze Drwęcy. Zbiornik o mało rozwiniętej linii brzegowej, mulistej ławicy przybrzeżnej i mulistym dnie, o maksymalnej szerokości nieprzekraczającej 200 m oraz długości do 1450 m.

Sowica – jezioro wytopiskowe w Pojezierzu Iławskim, położone w gminie Prabuty, w powiecie kwidzyńskim, w woj. pomorskim. Zbiornik ma powierzchnię 77,8 ha, a jego największa głębokość to ok. 4 m. Na jeziorze znajduje się niewielka wyspa.

Jezioro Suskie – położone jest w dorzeczu rzeki Liwy na Pojezierzu Iławskim.

Szeląg Wielki – rynnowe jezioro sielawowe, na obrzeżach rozległego kompleksu Lasów Taborskich z rezerwatem Rezerwatem Sosny Taborskie. Jezioro rynnowe o powierzchni 599 ha, długości 12,5 km, szerokości do 0,9 km, głębokości maksymalnej 35,5 m, głębokości średniej 13,5 m.

Jezioro Święte – jezioro w woj. kujawsko-pomorskim, w powiecie grudziądzkim, w gminie Łasin, leżące na terenie Pojezierza Iławskiego.

Jezioro Tynwałdzkie – jezioro w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Iława, leżące na terenie Pojezierza Iławskiego.

Wuksniki – jezioro w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Miłakowo, na Pojezierzu Iławskim. Jezioro położone na południe od wsi Mysłaki, na zachód od wsi Bieniasze, na wschód od wsi Książnik.

Jezioro Zajezierskie – przepływowe jezioro rynnowe w Polsce położone w województwie pomorskim, w powiecie sztumskim, w gminie Sztum na obszarze Pojezierza Iławskiego.

Jezioro Zimnochy – jezioro na Pojezierzu Iławskim, w gminie Godkowo, w powiecie elbląskim o powierzchni 23,5 hektarów i głębokości maksymalnej 5,7 metrów. Jezioro ma długość 0,8 km i szerokość 0,4 km. Nad jeziorem leży wieś Zimnochy. Przez akwen przepływa rzeka Wąska. Na podstawie badań przeprowadzonych w 1994 roku wody jeziora zakwalifikowano do III klasy czystości, a zbiornik do III kategorii podatności na degradację.

Jezioro Żabie – niewielkie polodowcowe jezioro na Pojezierzu Iławskim, nad którym położona jest wieś Żabi Róg, ok. 10 km na północny zachód od wsi Łukta.