W

Bielsko-bialska wyspa językowa – niemiecka wyspa językowa istniejąca od XIII wieku do roku 1945 na pograniczu Śląska Cieszyńskiego i zachodniej Małopolski, w obrębie kilkunastu miejscowości, z których większość wchodzi dziś w granice miasta Bielska-Białej.

W

Bojkowie – grupa etniczna górali mieszanego pochodzenia: rusińskiego i wołoskiego, zamieszkująca Karpaty Wschodnie od Wysokiego Działu w Bieszczadach na zachodzie, do doliny Łomnicy w Gorganach. Na zachodzie sąsiadowali z Łemkami, na wschodzie z Hucułami.

W

Dolinianie – niegóralska ludność pochodzenia polsko-ruskiego zamieszkująca obszar wokół Sanoka, okolice Mrzygłodu oraz tereny na północ i wschód od Leska, przede wszystkim Mrzygłód, Bukowsko, Sanok, Zagórz, Lesko, Nadolany, Wielopole. Na południu sąsiadowali z góralami ruskimi – Bojkami i Łemkami, na zachodzie – z Pogórzanami (Głuchoniemcami). Byli głównie rolnikami.

W

Galicyjski Rynek – sektor miejski w Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku, oficjalnie otwarty 16 września 2011 roku przez ministra Bogdana Zdrojewskiego.

W

Głuchoniemcy – termin występujący w polskim oraz niemieckim piśmiennictwie etnograficznym dla określenia grupy etnograficznej ludności niemieckojęzycznej osadzonej w późnym średniowieczu w Karpatach polskich, między Wisłoką a Sanem, w niektórych publikacjach między Dunajcem a Sanem, która w kolejnych stuleciach uległa procesowi polonizacji.

W

Górale to:w znaczeniu ogólnym – mieszkańcy terenów podgórskich i obszarów górskich, w ujęciu szczegółowym – grupa etniczna zamieszkająca Karpaty Zachodnie.

W

Górale Kliszczaccy, Kliszczacy, Kliszczaki – grupa etnograficzna ludności polskiej zamieszkująca teren podnóża Babiej Góry.

W

Huculi – grupa etniczna górali mieszanego pochodzenia rusińskiego i wołoskiego, zamieszkująca ukraińską i rumuńską część Karpat Wschodnich – Gorgany, Czarnohorę, Świdowiec, Karpaty Marmaroskie, Połoniny Hryniawskie i Beskidy Pokucko-Bukowińskie. Obok Bojków, z którymi sąsiadują od zachodu, i Łemków, jest to jedna z trzech głównych grup górali rusińskich, mieszkających we wschodniej części łuku karpackiego. Określenie „Huculi” upowszechniło się w XIX wieku.

W

Kolonizacja józefińska – planowa akcja osadnicza, prowadzona przez cesarza Józefa II w końcu XVIII w., głównie w Galicji. Koloniści józefińscy zasilili społeczność mniejszości niemieckiej Galicji.

W

Krakowiacy – najliczniejsza grupa etnograficzna Małopolski, zamieszkująca na obszarze historycznego województwa krakowskiego oraz częściowo na terenie historycznego województwa sandomierskiego.

W

Lachy Limanowskie – grupa etnograficzna ludności polskiej rozdzielająca Górali od Krakowiaków.

W

Lachy Sądeckie (Podegrodzkie) – grupa etnograficzna ludności polskiej zamieszkująca obszar Sądecczyzny.

W

Lasowiacy, Lesioki – grupa etnograficzna zamieszkująca głównie Równinę Tarnobrzeską i Płaskowyż Kolbuszowski – w węższym ujęciu widły Wisły i Sanu, w szerszym także prawy brzeg Sanu. Lasowiacy i Borowiacy Sandomierscy przez niektórych etnografów zaliczani są do szeroko ujmowanej grupy Sandomierzan, odróżniając się od głównej części zamieszkującej lewy brzeg Wisły, m.in. ze względu na puszczański charakter osadnictwa. Jest to stosunkowo późno wyodrębniona grupa, a jednocześnie jedna z nielicznych grup zamieszkujących ziemie polskie, która wykształciła własny etnonim, tj. Lesioki, przez etnografów przekształcony w Lasowiacy.

W

Łemkowie, wymiennie: Rusini, Rusnacy, Rusnaki – wschodniosłowiańska grupa etniczna stanowiąca integralną część narodu rusińskiego (karpatoruskiego), do okresu wysiedleń w latach 1945–1947 zamieszkująca w zwartej grupie obszar Beskidu Niskiego oraz zachodnich krańców Bieszczadów i wschodnich Beskidu Sądeckiego.

W

Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku – pierwsze i największe pod względem liczby zgromadzonych obiektów muzeum etnograficzne w Polsce założone po drugiej wojnie światowej. Położone jest na terenie Białej Góry, części dzielnicy Wójtostwo na prawym brzegu Sanu, u podnóża Białej Góry w paśmie Gór Sanocko-Turczańskich. Park etnograficzny zajmuje powierzchnię 38 ha. Muzeum otwarte jest przez cały rok.

W

Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej – instytucja kultury województwa podkarpackiego, wpisana do Państwowego Rejestru Muzeów.

W

Muzeum Lachów Sądeckich im. Zofii i Stanisława Chrząstowskich – oddział Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu, mieszczący się w budynku Gminnego Ośrodka Kultury w Podegrodziu. Jest największą na Sądecczyźnie regionalną placówką, powstałą ze zbiorów prywatnej kolekcji.

W

Wincenty Ferreriusz Jakub Pol, ps. „Janusz” – polski poeta, geograf, kawaler Orderu Virtuti Militari.

W

Sądecki Park Etnograficzny w Nowym Sączu – skansen regionalny prezentujący architekturę drewnianą i tradycyjną kulturę ludową historycznej Sądecczyzny. Region ten obejmuje cztery grupy etnograficzne: Lachów Sądeckich, zachodnią część Pogórzan, Górali Sądeckich i Łemków Nadpopradzkich.

W

Skansen Kultury Łemkowskiej w Zyndranowej powstał w 1968 roku dzięki staraniom rdzennego mieszkańca Zyndranowej – Teodora Gocza. Przez wiele lat muzeum funkcjonowało jako placówka prywatna, najpierw w formie Izby Pamiątek w domu opiekuna i pomysłodawcy, później jako skansen wydzielony na terenie wsi. Obecnie muzeum ma status Oddziału Muzeum Podkarpackiego w Krośnie.

W

Skansen Przemysłu Naftowego „Magdalena” w Gorlicach – skansen gromadzący pamiątki związane z wydobyciem ropy naftowej w Gorlickim Zagłębiu Przemysłu Naftowego i przemysłem naftowym, zlokalizowany w Gorlicach przy ul. Lipowej, na Karpacko–Galicyjskim Szlaku Naftowym.

W

Spiszacy – góralska grupa etnograficzna ludności polskiej zamieszkująca wioski wokół Pienin Spiskich i Magury Spiskiej, jednak wykazująca duże poczucie odrębnej od góralskiej tożsamości. Wielowiekowe panowanie węgierskie i dość silne wpływy słowackie oraz wołoskie, a także niemieckie ze środkowego Spisza, odcisnęło piętno na kulturze materialnej i duchowej tego regionu.

W

Tołhaj lub beskidnik, beskidnicy – zbójnicy karpaccy łupiący głównie karawany kupieckie przemierzające szlaki handlowe od Baligrodu przez Przełęcz Użocką oraz Przełęcz Łupkowską w okresie od XVI do poł. XVIII wieku. Celem ich napadów były również wsie, dwory, cerkwie i kościoły.

W

Zamieszańcy – rusińska grupa etnograficzna, osiadła na terenie Pogórza, na północ od Krosna.