
Aliancka okupacja Niemiec – po zwycięstwie nad III Rzeszą, Alianci podzielili jej część na strefy okupacyjne 4 zwycięskich mocarstw. Istniały one w latach 1945–1949.

Amerykańska strefa okupacyjna w Niemczech – południowo-wschodni obszar Niemiec okupowany przez Stany Zjednoczone po zakończeniu II wojny światowej. W jego skład wchodziły Hesja-Nassau, państwo ludowe Hesja, północna część Wolnego Państwa Badenia, północna część Wirtembergii i Wolne Państwo Bawaria oraz Brema jako enklawa na terenie brytyjskiej strefy. Amerykański sektor Berlina tworzyły okręgi administracyjne Neukölln, Kreuzberg, Schöneberg, Steglitz, Tempelhof i Zehlendorf.

Bizonia – nazwa połączonej brytyjskiej i amerykańskiej strefy okupacyjnej w okupowanych Niemczech po II wojnie światowej. Powstała 1 stycznia 1947 roku, gdy do okupacyjnej strefy amerykańskiej przyłączono strefę brytyjską i powstałemu terytorium nadano nazwę Bizonia. 8 kwietnia 1949 roku do Bizonii została przyłączona okupacyjna strefa francuska, powstała Trizonia.

Istniały dwie formacje o nazwie Brytyjska Armia Renu. Obie były pierwotnie wojskami okupacyjnymi w Niemczech, pierwsza działała po zakończeniu I wojny światowej, a druga po II wojnie światowej. Obu formacjom wyznaczono obszar odpowiedzialności wokół niemieckiego odcinka rzeki Ren.

Brytyjska strefa okupacyjna w Niemczech – północno-zachodni obszar Niemiec okupowany przez Wielką Brytanię po zakończeniu II wojny światowej. W jego skład wchodziły Szlezwik-Holsztyn, Hanower, Westfalia, północna część Nadrenii, Wolne Miasto Hamburg, Wolne Państwo Lippe, Brunszwik, Oldenburg i Schaumburg-Lippe. Brytyjski sektor Berlina tworzyły okręgi administracyjne Charlottenburg, Tiergarten, Wilmersdorf i Spandau.

Denazyfikacja – środki podjęte po II wojnie światowej w celu wykorzenienia zasad, ustaw oraz organizacji nazistowskich z życia polityczno-społecznego Niemiec oraz Austrii.

Francuska strefa okupacyjna w Niemczech – południowo-zachodni obszar Niemiec okupowany przez Republikę Francuską po zakończeniu II wojny światowej.

Grupa Wojsk Radzieckich w Niemczech – ugrupowanie operacyjno-strategiczne wojsk radzieckich w Niemczech Wschodnich, później w Niemieckiej Republice Demokratycznej. Była najsilniejszą grupą operacyjną Armii Czerwonej. Działała na styku z siłami zbrojnymi NATO. Sztab kwaterował w miejscowości Zossen-Wünsdorf, 40 km na południe od Berlina. Podlegała pod Sztab Generalny Sił Zbrojnych ZSRR do 1984, a od tego roku pod Naczelne Dowództwo Wojsk Kierunku Zachodniego do 1992, kiedy to dowództwo zostało rozformowane.

Konferencja poczdamska – spotkanie przywódców koalicji antyhitlerowskiej, tzw. wielkiej trójki.

Polska Misja Wojskowa w Niemczech – organ polskich sił zbrojnych w latach 1945–1990 pełniący funkcję organu zewnętrznego Polski Ludowej na terenie Niemiec, de facto rodzaj misji dyplomatycznej, gdyż przez pewien czas była jedynym reprezentantem Państwa Polskiego w Niemczech.

Polska strefa okupacyjna w Niemczech – obszar w północno-zachodnich Niemczech na terenie brytyjskiej strefy okupacyjnej, zajęty w latach 1945–1948 przez polskich żołnierzy i byłych więźniów.

Procesy norymberskie – sądowe postępowania karne prowadzone w latach 1945–1949 przeciwko głównym zbrodniarzom III Rzeszy toczone przed Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym w Norymberdze, a następnie przed amerykańskimi sądami wojskowymi.

Protektorat Saary – istniejący w latach 1947–1956 protektorat Francji.

Radziecka Administracja Wojskowa w Niemczech – administracja wojskowa ZSRR, która przejęła najwyższą władzę wykonawczą w sowieckiej strefie okupacyjnej, do czasu utworzenia w październiku 1949 Niemieckiej Republiki Demokratycznej.

Radziecka Komisja Kontroli w Niemczech – organ rządu ZSRR, instytucja nadzoru i zarządzania aparatem radzieckim nad kierownictwem NRD. Działała w okresie od 10 października 1949 do 28 maja 1953.

Radziecka strefa okupacyjna w Niemczech – obszar środkowych lub wschodnich Niemiec, okupowany przez ZSRR od końca II wojny światowej w 1945. 7 października 1949 utworzono na jego terenie Niemiecką Republikę Demokratyczną.

Po zakończeniu II wojny światowej stolicę Rzeszy poddano pod wspólny zarząd aliantów, dzieląc ją na sektory pod okupacją poszczególnych władz wojskowych. We wschodniej części władzę sprawował komisarz oddelegowany przez wojska sowieckie, natomiast część zachodnia została podzielona na 3 strefy okupacyjne, tj. francuską, brytyjską i amerykańską.

Sojusznicza Rada Kontroli Niemiec – organ wojskowy z siedzibą w Berlinie, działający w okresie sierpień 1945 – marzec 1948, sprawujący władzę zwierzchnią (suwerenną) na terytorium pokonanych i okupowanych Niemiec, w imieniu rządów czterech mocarstw koalicji antyhitlerowskiej – Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Francji i Związku Radzieckiego. Był najwyższym organem prawodawczym i administracyjnym działającym po 1945 na terenie okupowanych Niemiec. Siedzibą Rady był Berlin, a jej członkami – czterech głównodowodzących wojsk koalicyjnych.

Trizonia – poszerzona strefa, powstała po dołączeniu 8 kwietnia 1949 roku francuskiej strefy okupacyjnej w Niemczech do Bizonii, czyli połączonych stref amerykańskiej i brytyjskiej. Miało to na celu ujednolicenie gospodarki. 7 września 1949 roku z Trizonii powstała Republika Federalna Niemiec (RFN).

Trümmerfrau – były to kobiety, które po II wojnie światowej odgruzowywały niemieckie miasta, zniszczone w trakcie działań wojennych.
Wismut – przedsiębiorstwo zajmujące się górnictwem rud uranu w NRD, od 1991 nieeksploatujące, obecnie pod nazwą Wismut GmbH, zajmujące się jedynie rekultywacją infrastruktury.

Wypędzeni – według niemieckiego prawa osoby, które jako obywatele niemieccy lub deklarujące niemiecką narodowość, wskutek prześladowań przez reżim narodowosocjalistyczny lub zastosowania przymusu podczas II wojny światowej i później utraciły w wyniku wojny miejsce zamieszkania, pobytu lub stałego wykonywania zawodu na terenach utraconych przez Niemcy na wschodzie lub położonych poza granicami Niemiec.

Wysiedlenia Niemców po II wojnie światowej – dokonany przez aliantów po II wojnie światowej przymusowy transfer ludności niemieckiej z terenów znajdujących się poza obszarem alianckich stref okupacyjnych i Austrii, do alianckich stref okupacyjnych i Austrii.