26 Rękopisy znad Morza Martwego

Lista rękopisów z Qumran zawiera spis manuskryptów odkrytych we wszystkich jedenastu grotach w Kumran nazywanych rękopisami z Qumran. Teksty zostały napisane w języku hebrajskim, aramejskim i greckim. Spośród około 900 manuskryptów 233 to rękopisy biblijne. Większość rękopisów została napisana na pergaminie, te zapisane na papirusie pierwotnie oznaczano w skrócie symbolem: „pap”. Prawie wszystkie rękopisy są przechowywane w muzeach w Jerozolimie.

Rękopisy z Qumran – zbiór dokumentów spisanych po hebrajsku, aramejsku i grecku, znalezionych w latach 1947–1956 w 11 grotach niedaleko ruin Kumran na Zachodnim Brzegu. W szerszym znaczeniu termin „Zwoje znad Morza Martwego” oznacza również manuskrypty znalezione w Wadi Murabba’at, Masadzie i Nachal Chewer.

1QIsab – jeden z siedmiu zwojów znad Morza Martwego odkrytych w Kumran w 1947 roku. Jest to rękopis spisany na pergaminie pochodzący z około 50-25 roku p.n.e. Do naszych czasów zachował się w stanie rozdrobnionym. Zwój 1QIsab zawiera 48 spośród 66 rozdziałów Księgi Izajasza.

Zwój Wojny oznaczony jako 1QM, znany również jako „Wojna synów światłości z synami ciemności” – jeden z siedmiu pierwszych zwojów znad Morza Martwego odkrytych w Kumran w 1947 roku w grocie 1. Zawiera on 19 kolumn, z których zachowało się pierwszych 14-19 linii z co najmniej 21-22. Rękopis został napisany w języku hebrajskim pismem kwadratowym z czasów Heroda. Jest on datowany na koniec I wieku p.n.e. lub na początek I wieku n.e. Zwój Wojny należy do dokumentów nieznanych przed odkryciem w Qumran.

1QpHab, również Komentarz do proroczej Księgi Habakuka – jeden z siedmiu pierwszych zwojów znad Morza Martwego odkrytych w Kumran w 1947 roku w grocie 1. Zwój ten zawiera komentarz do dwóch pierwszych rozdziałów biblijnego proroctwa z Księgi Habakuka. Zwój jest datowany na drugą połowę I wieku p.n.e.

Miedziany Zwój (3Q15) – jedyny zwój nie napisany na papirusie, bądź pergaminie, który znaleziono wśród rękopisów z Qumran. Odkryty w grocie nr 3 zwój wyróżnia się tym, że tekst wytłoczono na płacie miedzianej blachy z domieszką cyny. W przeciwieństwie do innych manuskryptów nie zawiera on tekstów literackich, ale listę miejsc, w których ukryto złote i srebrne przedmioty. Spis zawiera 64 skrytki wypełnione ponad 4,5 tysiącami talentów złota. Badacze opisywaną ilość cennego kruszcu szacują na ok. 70–200 ton. Od pozostałych rękopisów odróżnia go jeszcze język, forma i data powstania. Obecnie zwój znajduje się w Muzeum Archeologicznym w Ammanie w Jordanii.

4Q119 – rękopis Septuaginty spisany na pergaminie sporządzonym ze skóry zwierzęcej, datowany na I wiek p.n.e. lub I wiek n.e. Zwój ten zawierał fragmenty biblijnej Księgi Kapłańskiej. Został znaleziony w Kumran w grocie 4. Fragment ten jest oznaczany również numerem 801 na liście rękopisów Septuaginty według klasyfikacji Alfreda Rahlfsa.

4Q120 – rękopis Septuaginty datowany na I wiek p.n.e. Jest to zwój zawierający fragmenty biblijnej Księgi Kapłańskiej. Został znaleziony w Kumran w grocie 4. Zwój ten do naszych czasów zachował się w stanie bardzo rozdrobnionym. Dziś na ten zwój składa się 97 niewielkich fragmentów, ponumerowanych od 1 do 97. Fragment ten jest oznaczany również numerem 802 na liście rękopisów Septuaginty według klasyfikacji Alfreda Rahlfsa.

4Q122 – rękopis Septuaginty spisany na pergaminie sporządzonym ze skóry zwierzęcej, datowany na II wiek p.n.e. Zwój ten zawiera fragment biblijnej Księgi Powtórzonego Prawa 11:4. Został znaleziony w Kumran w grocie 4. Fragment ten jest oznaczany również numerem 819 na liście rękopisów Septuaginty według klasyfikacji Alfreda Rahlfsa.

4Q162 oznaczony również 4QpIsab – rękopis spisany na pergaminie zawierający komentarz biblijnej Księgi Izajasza. Rękopis ten został znaleziony w grocie 4 w Kumran, należy więc do zwojów znad Morza Martwego. Paleograficznie jest datowany na okres herodiański.

4Q166 oznaczony również 4QpHosa – rękopis spisany na pergaminie zawierający komentarz biblijnej Księgi Ozeasza. Rękopis ten został znaleziony w grocie 4 w Kumran, należy więc do zwojów znad Morza Martwego. Jest on datowany na koniec I wieku p.n.e. Karta ma wymiary 17,5 na 16,8 cm.

4Q201 oznaczony również 4QEnocha – rękopis spisany na pergaminie zawierający fragment Księgi Henocha. Rękopis ten został znaleziony w grocie 4 w Kumran, należy więc do zwojów znad Morza Martwego. Jest on datowany na lata pomiędzy 200 a 150 p.n.e. Fragment A ma wymiary 17,5 na 17,5 cm a fragment B 6,4 na 6,9 cm. Rękopis ten został spisany w języku aramejskim.

4Q246 – rękopis napisany w języku aramejskim znaleziony w grocie 4 w Kumran należący do zwojów znad Morza Martwego. Tekst rękopisu wyróżnia się wczesną wzmianką o Synu Bożym.

4Q271 oznaczony również 4QDf – rękopis spisany na pergaminie zawierający Dokument Damasceński. Rękopis ten został znaleziony w grocie 4 w Kumran, należy więc do zwojów znad Morza Martwego. Jest on datowany na koniec I wieku p.n.e. Karta ma wymiary 10,9 na 9,3 cm.

4Q285 oznaczany również jako 4QSM – rękopis znaleziony w grocie 4 w Kumran należący do zwojów znad Morza Martwego. Zawiera on fragment tekstu znanego jako Zwój Wojny i najlepiej zachowanego w zwoju 1QM. Rękopis jest datowany na początek I wieku n.e.

4Q321 oznaczany również jako Mishmarot Ba – rękopis znaleziony w grocie 4 w Kumran należący do zwojów znad Morza Martwego. Zawiera on fragment kalendarza, którym posługiwała się społeczność Qumran. Rękopis jest datowany na lata pomiędzy 50 a 25 p.n.e. Zachowała się jedna karta tego dokumentu o wymiarach 13,4 na 21,1 cm.

4Q396 – rękopis spisany na pergaminie, pochodzący z końca pierwszego wieku p.n.e. lub początku pierwszego wieku n.e. Dokument ten został napisany najwyraźniej w formie listu, ma wyjątkowy język, styl oraz treść. Zachowały się trzy fragmenty manuskryptu 4Q396. Fragment A ma wymiary 8 na 12,9 cm, fragment B 4,3 na 7 cm a fragment C 9,1 na 17,4 cm. Zwój ten należy do rękopisów znad Morza Martwego.

4Q403 oznaczany również 4QShirShabbd – rękopis spisany na pergaminie zwany również Zwojem Uświęcania Szabatu zawierający fragment Pieśni Święcenia Szabatu. Rękopis ten został znaleziony w grocie 4 w Kumran, należy więc do zwojów znad Morza Martwego. Jest datowany na połowę I wieku p.n.e. Karta ma wymiary 18 na 19 cm.

4Q448 – rękopis spisany na pergaminie zawierający Modlitwę za króla Jonatana. Rękopis ten został znaleziony w grocie 4 w Kumran, należy więc do zwojów znad Morza Martwego. Jest datowany na lata pomiędzy 103 a 76 p.n.e. Karta ma wymiary 17,8 na 9,5 cm.

7Q4 – rękopis spisany na pergaminie w języku greckim znaleziony w grocie 7 w Kumran, należący do zwojów znad Morza Martwego. Jest on datowany na około 100 rok p.n.e. Zachowały się dwa fragmenty rękopisu oznaczane cyframi 1 i 2.

7Q5 – fragment zwoju papirusowego zawierający 20 greckich liter znaleziony w grocie 7. w Kumranie.

7Q6 – rękopis spisany na pergaminie w języku greckim znaleziony w grocie 7 w Kumran, należący do zwojów znad Morza Martwego. Jest on datowany na około 100 rok p.n.e. Zachowały się dwa fragmenty rękopisu oznaczane cyframi 1 i 2. Tekst rękopisu nie został zidentyfikowany.

7Q8 – rękopis spisany na pergaminie w języku greckim znaleziony w grocie 7 w Kumran, należący do zwojów znad Morza Martwego. Jest on datowany na około 100 rok p.n.e.

7Q12 – niewielki fragment spisany na pergaminie w języku greckim znaleziony w grocie 7 w Kumran, należący do zwojów znad Morza Martwego. Jest on datowany na około 100 rok p.n.e. Choć zawiera zaledwie dwie litery zachowane w całości odegrał on ważną rolę w identyfikacji tekstów znalezionych w 7 grocie w Qumran.

Zwój Świątynny oznaczony jako 11Q19 lub 11QTa – rękopis należący do zwojów znad Morza Martwego znaleziony w Qumran w 1956 roku w grocie 11 znajdującej się około dwa kilometry na północ od stanowiska archeologicznego Chirbet Qumran. Zwój tej składa się z 18 arkuszy pergaminu, z których każdy posiada trzy lub cztery kolumny tekstu. Rękopis został napisany w języku hebrajskim pismem kwadratowym z czasów Heroda. Jest on datowany na pierwszą połowę I wieku n.e. Zwój Świątynny należy do dokumentów nieznanych przed odkryciem w Qumran.

Groty Kumran – jedenaście jaskiń położonych w pobliżu Kumran, w których odkryto zwoje znad Morza Martwego. Odnalezione ślady wskazują, że część z nich była zasiedlana od tysięcy lat.