55 Litery alfabetu arabskiego

Alif – pierwsza litera arabskiego alfabetu. Litera ta służy:

Bāʾ (ب) – druga litera alfabetu arabskiego. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski zwartej dwuwargowej dźwięcznej. Pochodzi od fenickiej litery Bet.

Ḍād (ض) – piętnasta litera alfabetu arabskiego. We współczesnym arabskim i w wielu jego dialektach litera oznacza dźwięk [], tj. faryngalizowaną spółgłoskę zwartą dziąsłową dźwięczną, [], tj. faryngalizowaną spółgłoskę zwartą zębową dźwięczną lub [], czyli welaryzowaną spółgłoskę zwartą zębową dźwięczną. Ḍād pochodzi od arabskiej litery ص.

Dāl (د) – ósma litera alfabetu arabskiego. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski zwartej dziąsłowej dźwięcznej. Pochodzi od fenickiej litery Dalet.

Ḏāl (ذ) – dziewiąta litera alfabetu arabskiego. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski szczelinowej międzyzębowej dźwięcznej. Pochodzi od arabskiej litery د.

Fāʾ (ف) – dwudziesta litera alfabetu arabskiego. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski szczelinowej wargowo-zębowej bezdźwięcznej. Pochodzi od fenickiej litery pe.

Ḡayn (غ) – dziewiętnasta litera alfabetu arabskiego. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski szczelinowej języczkowej dźwięcznej. Pochodzi od arabskiej litery ع.

Ǧīm (ج) – piąta litera alfabetu arabskiego. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski zwarto-szczelinowej zadziąsłowej dźwięcznej. Pochodzi od fenickiej litery Gimel.

Hāʾ (ه) – dwudziesta piąta litera alfabetu arabskiego. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski szczelinowej krtaniowej bezdźwięcznej. Pochodzi od fenickiej litery he.

Ḥāʾ (ح) – szósta litera alfabetu arabskiego. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski szczelinowej gardłowej bezdźwięcznej. Pochodzi od fenickiej litery Chet.

Ḫāʾ (خ) – siódma litera alfabetu arabskiego. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski szczelinowej miękkopodniebiennej bezdźwięcznej. Pochodzi od arabskiej litery ح.

Kāf (ك) – dwudziesta druga litera alfabetu arabskiego. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski zwartej miękkopodniebiennej bezdźwięcznej. Pochodzi od fenickiej litery kaf.

Lām (ل) – dwudziesta trzecia litera alfabetu arabskiego. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski bocznej dziąsłowej dźwięcznej. Pochodzi od fenickiej litery lamed.

Mīm (م) – dwudziesta czwarta litera alfabetu arabskiego. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski nosowej dwuwargowej dźwięcznej. Pochodzi od fenickiej litery mem.

Nga (ڠ‎) – litera rozszerzonego alfabetu arabskiego. Wykorzystywana jest w piśmie Jawi, na którym oparty jest jeden z alfabetów języka malajskiego. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski nosowej tylnojęzykowo-miękkopodniebiennej dźwięcznej.

Nūn (ن) – dwudziesta piąta litera alfabetu arabskiego. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski nosowej dziąsłowej dźwięcznej. Pochodzi od fenickiej litery nun.

Qāf (ق) – dwudziesta pierwsza litera alfabetu arabskiego. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski zwartej języczkowej bezdźwięcznej. Pochodzi od fenickiej litery kof.

Rāʾ (ر) – dziesiąta litera alfabetu arabskiego. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski drżącej dziąsłowej dźwięcznej. Pochodzi od fenickiej litery Resz.

Ṣād (ص) – czternasta litera alfabetu arabskiego. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. faryngalizowanej spółgłoski szczelinowej dziąsłowej bezdźwięcznej. Pochodzi od fenickiej litery Cadi.

Sīn (س) – dwunasta litera alfabetu arabskiego. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski szczelinowej dziąsłowej bezdźwięcznej. Pochodzi od arabskiej litery ش.

Šīn (ش) – trzynasta litera alfabetu arabskiego. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski szczelinowej zadziąsłowej bezdźwięcznej. Pochodzi od fenickiej litery Szin.

Tāʾ (ت) – trzecia litera alfabetu arabskiego. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski zwartej dziąsłowej bezdźwięcznej. Pochodzi od fenickiej litery Taw.

Ṭāʾ (ط) – szesnasta litera alfabetu arabskiego. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. faryngalizowanej spółgłoski zwartej dziąsłowej dźwięcznej. Pochodzi od fenickiej litery Tet.

Ṯāʾ (ث) – czwarta litera alfabetu arabskiego. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski szczelinowej międzyzębowej bezdźwięcznej. Pochodzi od arabskiej litery Tā'.

Wāw (و) – dwudziesta szósta litera alfabetu arabskiego. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski szczelinowej wargowo-miękkopodniebiennej. Pochodzi od fenickiej litery waw.

Yāʾ (ي) – dwudziesta siódma litera alfabetu arabskiego. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski półotwartej podniebiennej dźwięcznej. Pochodzi od fenickiej litery jod.

Zāy albo zayn (ز) – jedenasta litera alfabetu arabskiego. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski szczelinowej dziąsłowej dźwięcznej. Pochodzi od fenickiej litery zajin.

Ẓāʾ (ظ) – siedemnasta litera alfabetu arabskiego. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. faryngalizowanej spółgłoski szczelinowejmiędzyzębowej dźwięcznej. Pochodzi od arabskiej litery ط.

ʿAyn (ع) – osiemnasta litera alfabetu arabskiego. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski szczelinowej gardłowej dźwięcznej. Pochodzi od fenickiej litery tet.

ٮ‬ – archaiczna litera alfabetu arabskiego o kilku wartościach fonetycznych. Używana była dawniej w miejsce współczesnych liter bāʾ ب‬, tāʾ ت‬, ṯāʾ ث‬ i nūn ن‬.

ٻ‬ – litera rozszerzonego alfabetu arabskiego, wykorzystywana w językach saraiki i sindhi. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski iniektywnej dwuwargowej dźwięcznej z przydechem.

ﭖ‬ – litera rozszerzonego alfabetu arabskiego, wykorzystywana w językach: paszto, perskim i urdu. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski zwartej z retrofleksją bezdźwięcznej.

ڀ‬ – litera rozszerzonego alfabetu arabskiego, wykorzystywana w języku sindhi. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski zwartej dwuwargowej dźwięcznej z przydechem.

ࢡ‬ – litera rozszerzonego alfabetu arabskiego, wykorzystywana w języku ful. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski iniektywnej dwuwargowej dźwięcznej.

ࢶ‬ – litera rozszerzonego alfabetu arabskiego, wykorzystywana w dialekcie Baraawe języka suahili. Używana jest do oznaczenia dźwięku [].

ࢷ‬ – litera rozszerzonego alfabetu arabskiego, wykorzystywana w dialekcie Baraawe języka suahili. Używana jest do oznaczenia dźwięku [].

ٹ – litera rozszerzonego alfabetu arabskiego, wykorzystywana w językach: urdu, pendżabskim, kaszmirskim i beludżi. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski zwartej z retrofleksją bezdźwięcznej.

ٺ‬ – litera rozszerzonego alfabetu arabskiego, wykorzystywana w języku sindhi. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski zwartej z retrofleksją bezdźwięcznej z przydechem.

ټ – litera rozszerzonego alfabetu arabskiego, wykorzystywana w językach: paszto i ormuri. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski zwartej z retrofleksją bezdźwięcznej.

ٽ‬ – litera rozszerzonego alfabetu arabskiego, wykorzystywana w języku sindhi. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski zwartej z retrofleksją bezdźwięcznej.

ٿ‬ – litera rozszerzonego alfabetu arabskiego, wykorzystywana w językach: sindhi i radżastani. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski zwartej dziąsłowej bezdźwięcznej z przydechem.

ࢸ‬ – litera rozszerzonego alfabetu arabskiego, wykorzystywana w dialekcie Baraawe języka suahili. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski zwartej z retrofleksją bezdźwięcznej.

Če (چ) – litera rozszerzonego alfabetu arabskiego, wykorzystywana w językach: perskim, urdu oraz w niektórych odmianach arabskiego. W perskim, urdu i irackiej odmianie arabskiego używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski zwarto-szczelinowej zadziąsłowej bezdźwięcznej.

Ḍāl (ڈ) – litera rozszerzonego alfabetu arabskiego, wykorzystywana w językach: kaszmirskim, urdu i pendżabskim. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski zwartej z retrofleksją dźwięcznej.

Ddal (ډ) – litera rozszerzonego alfabetu arabskiego, wykorzystywana w językach: paszto i ormuri. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski zwartej z retrofleksją dźwięcznej.

Aṛ (ڑ‎) – litera rozszerzonego alfabetu arabskiego, wykorzystywana w językach: urdu, pendżabskim, kaszmirskim i beludżi. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski zwartej z retrofleksją bezdźwięcznej.

Rre (ړ‎) – litera rozszerzonego alfabetu arabskiego, wykorzystywana w językach: ormuri i paszto. W ormuri używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski zwartej z retrofleksją bezdźwięcznej. W paszto odpowiada dźwiękom [] i [].

Že (ژ‎) – litera rozszerzonego alfabetu arabskiego, wykorzystywana w językach: kurdyjskim, ujgurskim, urdu, paszto, perskim. Używana jest do oznaczenia dźwięku [], tj. spółgłoski szczelinowej zadziąsłowej dźwięcznej.

ښ – litera rozszerzonego alfabetu arabskiego, wykorzystywana w języku paszto.

ڛ‬ – litera rozszerzonego alfabetu arabskiego, powstała poprzez połączenie arabskiej litery س‬ z trzema kropkami. Wykorzystywana była dawniej w językach: białoruskim, polskim, perskim i dialektach maghrebskich języka arabskiego.

ڜ‬ – litera rozszerzonego alfabetu arabskiego, powstała poprzez połączenie arabskiej litery س‬ z sześcioma kropkami. Wykorzystywana jest w języku wachańskim. Oznacza dźwięk [], tj. spółgłoskę szczelinową z retrofleksją bezdźwięczną.

ݜ‬ – litera rozszerzonego alfabetu arabskiego, powstała poprzez połączenie arabskiej litery س‬ z czterema kropkami. Wykorzystywana jest w językach: szina i palula. W obydwu językach oznacza dźwięk [], tj. spółgłoskę szczelinową z retrofleksją bezdźwięczną.

ݭ‬ – litera rozszerzonego alfabetu arabskiego, powstała poprzez połączenie arabskiej litery س‬ z dwiema kropkami. Wykorzystywana jest w języku ormuri. Oznacza dźwięk [], tj. spółgłoskę szczelinową dziąsłowo-podniebienną bezdźwięczną.

ݰ‬ – litera rozszerzonego alfabetu arabskiego, powstała poprzez połączenie arabskiej litery س‬ z dwiema kropkami i literą ط. Wykorzystywana jest w języku khowar. Oznacza dźwięk [], tj. spółgłoskę szczelinową z retrofleksją bezdźwięczną.

Ci (ڞ‎) – litera rozszerzonego alfabetu arabskiego, wykorzystywana w piśmie Xiao’erjing służącym do zapisu języków chińskich pismem arabskim. Używana jest do oznaczenia dźwięków [], tj. spółgłoski szczelinowej z retrofleksją bezdźwięcznej oraz [], tj. spółgłoski szczelinowej dziąsłowo-podniebiennej bezdźwięcznej.