48 Bitwy II wojny światowej

Bitwa o Białą – jedno ze starć Armii Czerwonej ze znajdującym się w odwrocie niemieckim Wehrmachtem, prowadzone w ramach operacji górnośląskiej.

Bitwa białostocko–mińska – niemiecka operacja strategiczna przeprowadzona przez Grupę Armii „Środek” podczas wkraczania na teren wschodniej Polski i Białoruskiej SRR w czasie pierwszych dni operacji „Barbarossa”. Bitwa trwała od 22 czerwca do 9 lipca 1941 roku. Jej cel, którym było okrążenie Armii Czerwonej wokół Mińska, został osiągnięty. Wszystkie poważniejsze kontrataki Rosjan i próby przebicia się nie powiodły się, tym samym obrońcy zostali pokonani, a Wehrmacht wziął do niewoli olbrzymią liczbę radzieckich jeńców wojennych.

Bitwa nad Barking Creek – omyłkowe starcie pomiędzy samolotami brytyjskiego RAF 6 września 1939 roku.

Bitwa nad jeziorem Porkuni – największa bitwa między Estończykami służącymi w Waffen SS i organizacjach niepodległościowych a estońskimi czerwonoarmistami. Bitwa miała miejsce 21 września 1944 roku niedaleko jeziora Porkuni i wsią Sauvälja około 17 kilometrów na północny wschód od miejscowości Tamsalu. Starcie zakończyło się zwycięstwem Armii Czerwonej.

Bitwa o Ankonę – jedna z bitew stoczonych przez wojska alianckie na froncie włoskim w czasie walk nad Adriatykiem w 1944 roku.

Bitwa o Brest – bitwa stoczona na froncie zachodnim II wojny światowej, we francuskim mieście Brest na zachodnim wybrzeżu Bretanii, pomiędzy amerykańskim VII Korpusem gen. Troya Middletona a niemiecką 2. Dywizją Strzelców Spadochronowych gen. Hermanna-Bernharda Ramckego. Bitwa trwała od 7 sierpnia, gdy pierwsze jednostki amerykańskie dotarły na przedmieścia Brestu, do 18 września 1944 roku, gdy po zaciekłych walkach skapitulowały broniące miasta wojska niemieckie.

Bitwa o Caen – bitwa pomiędzy połączonymi wojskami brytyjsko-kanadyjskimi a niemieckimi, która toczyła się w dniach od 7 czerwca do 19 lipca 1944 we francuskim mieście Caen w Normandii oraz jego okolicach, będąc częścią alianckiej operacji Overlord podczas II wojny światowej.

Bitwa o Carentan – bój pomiędzy siłami Armii Stanów Zjednoczonych i niemieckiego Wehrmachtu, stoczony w dniach 10–14 czerwca 1944 r. podczas kampanii normandzkiej we francuskim mieście Carentan i okolicach.

Bitwa o Charków – bitwa stoczona pomiędzy wojskami radzieckimi a niemieckimi na froncie wschodnim II wojny światowej w ostatniej fazie operacji „Barbarossa” w dniach 1–29 października 1941 r. Charków, miasto o ogromnym znaczeniu przemysłowym, był broniony przez radziecką 38 Armię Frontu Południowo-Zachodniego Armii Czerwonej. Bitwa zakończyła się zdobyciem miasta przez 6 Armię Grupy Armii Południe Wehrmachtu, jednak wcześniej radzieckie władze zdążyły ewakuować większość urządzeń fabrycznych koleją lub zniszczyć je.

Bitwa o fort Driant – bitwa stoczona w forcie Driant i jego najbliższych okolicach w dniach od 24 września do 13 października 1944 roku pomiędzy niemiecką załogą fortu i wspierającą ich artylerią a amerykańską 3. Armią Pattona.

Bitwa o las Hürtgen – nazwa serii walk między oddziałami amerykańskimi i niemieckimi w czasie drugiej wojny światowej w okresie od 19 września 1944 do 10 lutego 1945 roku, w lesie Hürtgen, w korytarzu o powierzchni ok. 130 km2 na granicy niemiecko-belgijskiej.

Bitwa o Leros – krótkotrwałe działania wojenne pomiędzy siłami brytyjsko-włoskimi, a niemieckimi na przełomie października i listopada 1943 roku, w ramach kampanii o Dodekanez.

Bitwa o Mont Ormel − bitwa stoczona 19-21 sierpnia 1944 podczas II wojny światowej pomiędzy wojskami polskimi a niemieckimi o kontrolę nad masywem dwóch wzgórz o wysokości 262 m n.p.m., położonym w okolicach normandzkich wsi Coudehard i Mont-Ormel. Starcie to było jednym z kluczowych epizodów końcowej fazy Operacji Overlord.

Bitwa o Pointe du Hoc – bitwa stoczona w dniach 6–7 czerwca 1944 na francuskim klifie Pointe du Hoc. Zakończyła się zdobyciem i utrzymaniem go przez trzy kompanie 2 Batalionu Rangersów.

Bitwa o Poznań – walki o Poznań, które toczyły się w styczniu i lutym 1945 pomiędzy nacierającą podczas operacji wiślano-odrzańskiej Armią Czerwoną wspomaganą oddziałami polskimi a Niemcami.

Bitwa o szyny – określenie działalności dywersyjno-sabotażowej ruchów oporu w czasie II wojny światowej, skierowanej przeciwko niemieckiemu transportowi kolejowemu.

Bitwa pod Arracourt – bitwa pancerna stoczona w dniach 18–29 września 1944 roku w okolicach wioski Arracourt, położonej 25 km na wschód od Nancy we francuskiej Lotaryngii. Była jedną z największych bitew pancernych frontu zachodniego II wojny światowej. W bitwie tej słabsze, za to doświadczone amerykańskie wojska 4. Dywizji Pancernej, wchodzące w skład XII Korpusu 3 Armii USA, pokonały silniejsze, ale utworzone z jednostek rezerwowych, wojska niemieckiego LVIII Korpusu Pancernego wchodzące w skład 5 Armii Pancernej.

Bitwa pod Falaise – decydujący etap bitwy o Normandię podczas II wojny światowej, stoczony w dniach 12–21 sierpnia 1944 r. Wokół francuskiego miasta Falaise utworzono kocioł, w którym niemiecka Grupa Armii B z 7 Armią i 5 Armią Pancerną zostały otoczone przez zachodnich aliantów. Wydarzenie to jest również określane jako bitwa o korytarz Falaise, kocioł Chambois, kocioł Falaise-Chambois, kocioł Argentan-Falaise lub bitwa o korytarz Trun – Chambois. Batalia ta doprowadziła do zniszczenia większości sił Grupy Armii B na zachód od Sekwany, co otworzyło drogę do Paryża i granicy francusko-niemieckiej armiom alianckim na froncie zachodnim.

Bitwa pod Prochorowką – bitwa pancerna stoczona 12 lipca 1943 w rejonie miejscowości Prochorowka, jako część bitwy na łuku kurskim na froncie wschodnim II wojny światowej.

Bitwa pod Termopilami – bitwa stoczona podczas II wojny światowej w dniach 24–25 kwietnia 1941 r. w trakcie niemieckiej inwazji na Grecję.

Bitwa o Bolonię – jedna z ostatnich bitew stoczonych przez wojska alianckie na froncie włoskim w 1945 roku.

Bombardowanie Bułgarii w czasie II wojny światowej

Bombardowanie Bułgarii – seria alianckich bombardowań wymierzona przeciwko Bułgarii, przeprowadzonych od wiosny 1941 do jesieni 1944 przez Siły Powietrzne Wielkiej Brytanii oraz Siły Powietrzne Stanów Zjednoczonych, w czasie II wojny światowej.

Bitwa o Charków (1943) – bitwa stoczona pomiędzy wojskami radzieckimi a niemieckimi na froncie wschodnim w dniach od 21 lutego do 18 marca 1943 roku. Dla Niemców jest ona znana pod nazwą kampania doniecka, zaś dla Rosjan jako operacje donbasko-charkowskie. Niemiecki kontratak doprowadził do zniszczenia ok. 52 dywizji radzieckich i odbicia z rąk Rosjan miast Biełgorod i Charków.

Bitwa pod Diemiańskiem – bitwa na froncie wschodnim stoczona w 1942 roku pomiędzy oddziałami Armii Czerwonej a Wehrmachtu wokół miasta Diemiansk, na południe od Leningradu.

Bitwa o Dniepr – bitwa przeprowadzona pomiędzy sierpniem a grudniem 1943, jedna z największych operacji militarnych II wojny światowej. Zaangażowano w nią po obu stronach około 4 miliony żołnierzy. W jej wyniku na odcinku frontu 1500 kilometrów Armia Czerwona zdołała przełamać defensywę niemiecko-rumuńską i zdobyła zachodni brzeg Dniepru. W konsekwencji ofensywa ta doprowadziła do wyzwolenia Kijowa.

Bitwa pod Gazalą – bitwa stoczona podczas kampanii afrykańskiej II wojny światowej w dniach 26 maja-21 czerwca 1942 r. między Afrika Korps złożonym z oddziałów włoskich i niemieckich, dowodzonym przez gen. Erwina Rommla, a siłami brytyjskiej 8 Armii dowodzonej przez gen. Neila Ritchiego.

Bitwa HMAS Sydney z HSK Kormoran – bitwa morska, która odbyła się 19 listopada 1941 na Oceanie Indyjskim w pobliżu zachodniego wybrzeża Australii między australijskim krążownikiem lekkim HMAS „Sydney” i niemieckim krążownikiem pomocniczym HSK „Kormoran”.

Bitwa o Kijów – bitwa stoczona na froncie wschodnim pomiędzy Armią Czerwoną a Wehrmachtem podczas II wojny światowej, która skutkowała potężnym okrążeniem wojsk radzieckich wokół Kijowa. Bitwę uważa się za największe okrążenie wojsk w całej historii wojskowości. Trwała ona od 23 sierpnia do 26 września 1941 roku w czasie operacji „Barbarossa”. W radzieckiej historiografii jest ona znana jako Kijowska Strategiczna Operacja Obronna i podane są w niej nieco inne daty, mianowicie od 7 lipca do 26 września 1941 roku.

Bitwa o Kijów – bitwa na froncie wschodnim podczas II wojny światowej stoczona między 3 listopada a 23 grudnia 1943 roku między Armią Czerwoną a Wehrmachtem. 26 sierpnia 1943 roku oddziały radzieckich frontów Centralnego, Woroneskiego i Stepowego rozpoczęły operację czernihowsko-połtawską będącą częścią większej ofensywy w kierunku Dniepru, mającej na celu wyzwolenie spod okupacji niemieckiej całej Ukrainy na wschód od Dniepru, sforsowanie tej rzeki i kontynuowanie działań na drugim brzegu. Celem samej operacji czernihowsko-połtawskiej było wyzwolenie lewobrzeżnej Ukrainy. Do końca września 1943 roku wojska radzieckie dotarły do Dniepru i utworzyły wiele przyczółków na prawym brzegu rzeki. Zadaniem Frontu Woroneskiego nacierającego w kierunku Kijowa było wyzwolenie tego miasta, jednak wykonanie tego zadania z marszu było niemożliwe z powodu silnej obrony niemieckiej. Z tego powodu dowództwo frontu zadecydowało o utworzeniu dwóch przyczółków na prawym brzegu Dniepru – jeden na północ i jeden na południe od Kijowa – które miały zostać użyte do natarcia na miasto. W październiku 1943 roku oddziały radzieckie podjęły dwie próby wyprowadzenia uderzenia na Kijów z przyczółka bukryńskiego położonego na południe od miasta, które zakończyły się porażką. Stawka i dowództwo Frontu Woroneskiego zdecydowały się wtedy na przeniesienie głównego ciężaru działań bojowych na przyczółek liuteski, położony na północ od Kijowa, skąd miało zostać przeprowadzone uderzenie na Kijów.

Bitwa o wyspę Kos – krótkotrwałe działania wojenne na wyspie Kos pomiędzy siłami włosko-brytyjskimi a niemieckimi na przełomie września i października 1943 roku, będące częścią większej bitwy o Dodekanez.

Bitwa na łuku kurskim, bitwa pod Kurskiem, bitwa kurska – bitwa stoczona między siłami niemieckimi a radzieckimi na froncie wschodnim podczas II wojny światowej niedaleko miasta Kursk, między 5 lipca a 23 sierpnia 1943 roku. Niemiecka ofensywa otrzymała kryptonim „Cytadela” i doprowadziła do największej bitwy pancernej w dziejach świata, bitwy pod Prochorowką. Po powstrzymaniu niemieckiej ofensywy nastąpiły dwie radzieckie kontrofensywy: operacja orłowska i biełgorodzko-bogoduchowska. Była to ostatnia niemiecka strategiczna operacja ofensywna na froncie wschodnim. Zwycięstwo w tej bitwie oddało inicjatywę strategiczną w ręce Armii Czerwonej do końca wojny.

Bitwa o Madagaskar – kampania wojenna o Madagaskar w czasie II wojny światowej stoczona w 1942 r. pomiędzy siłami alianckimi, a wojskami Francji Vichy przeprowadzona pod kryptonimem: operacja Ironclad w fazie pierwszej, a w drugiej fazie operacja Stream.

Bitwa pod Moskwą – wieloetapowa kampania wojenna, trwająca od września/października 1941 do stycznia 1942 r., która składała się z dwóch okresów strategicznie ważnych walk na 600 km odcinku frontu wschodniego II wojny światowej. Radziecki wysiłek obronny udaremnił atak Wehrmachtu na Moskwę, stolicę i największe miasto Związku Radzieckiego. Moskwa była jednym z głównych celów wojskowych i politycznych sił Osi podczas ich inwazji na ZSRR.

Bitwa o Narwik – starcie pomiędzy siłami niemieckimi a alianckim Korpusem Ekspedycyjnym trwające pomiędzy 9 kwietnia a 8 czerwca 1940 roku w okolicach portu i miasta Narwik.

Bitwa nad Neretwą – była połączonym atakiem sił Osi od stycznia do kwietnia 1943 roku, jej celem było unicestwienie partyzanckiej armii w Jugosławii. Operacja wojskowa przeprowadzona została pod kryptonimem niem. Operation Weiss, znana jest również jako czwarta ofensywa antypartyzancka.

Bitwa o Opole – jedno ze starć Armii Czerwonej ze znajdującym się w odwrocie niemieckim Wehrmachtem, prowadzone w ramach operacji wiślańsko-odrzańskiej.

Bitwa o Ortonę – seria krótkotrwałych, ale zaciętych walk toczonych przez batalion niemieckich Fallschirmjäger (spadochroniarzy) z 1 Dywizji Spadochronowej pod dowództwem gen. Richarda Heidricha, z kanadyjskimi siłami uderzeniowymi kanadyjskiej 1 Dywizji Piechoty gen. Chrisa Vokesa w dniach 20–28 grudnia 1943 roku. Był to szczytowy moment walk toczonych na Adriatyckim froncie we Włoszech w tzw. „krwawym grudniu”. Do bitwy, nazywanej przez żołnierzy „Małym Stalingradem” z powodu bezpardonowych, krwawych walk na niewielką odległość, doszło w małej nadadriatyckiej miejscowości Ortona, zamieszkiwanej przed wojną przez około 10 000 osób.

Bitwa pod Poljaną – ostatnia bitwa II wojny światowej stoczona na terytorium Jugosławii w dniach 14–15 maja 1945 r. Doszło do niej niedaleko Poljany, w gminie Prevalje i była ona zwieńczeniem serii starć pomiędzy Jugosłowiańską Armią Ludową (partyzantami), a wycofującą się na zachód kolumną wojsk Osi, liczącą ponad 30 tys. ludzi. Kolumna składała się z niemieckich jednostek Wehrmachtu, sił zbrojnych Niepodległego Państwa Chorwackiego, Czarnogórskiej Armii Narodowej oraz Słoweńskiej Domobrany, bojowników innych faszystowskich formacji kolaboracyjnych, a nawet cywilów, którzy próbowali uciec do kontrolowanej przez Brytyjczyków Austrii.

Bitwa o Prudnik – jedno ze starć Armii Czerwonej ze znajdującym się w odwrocie niemieckim Wehrmachtem, prowadzone w ramach operacji górnośląskiej.

Bitwa na przełęczy Kasserine – bitwa stoczona podczas II wojny światowej, w dniach 19-25 lutego 1943 roku, na przełęczy Kasserine, w zachodniej Tunezji, będąca częścią kampanii północnoafrykańskiej. W bitwie brała udział Niemiecko-Włoska Armia Pancerna, dowodzona przez feldmarszałka Erwina Rommla, wsparta dwiema dywizjami niemieckiej 5 Armii Pancernej. Po stronie alianckiej trzon sił stanowił II Korpus amerykański pod dowództwem generała-majora Lloyda Fredendalla, wchodzący w skład brytyjskiej 1 Armii generała-porucznika Kennetha Andersona.

Bitwa pod Rosieniami – bitwa pancerna stoczona pomiędzy jednostkami niemieckiej 4 Grupy Pancernej dowodzonej przez gen. Ericha Höpnera oraz jednostkami radzieckiego 3 Korpusu Zmechanizowanego dowodzonego przez gen. mjra Aleksieja Kurkina i jednostkami 12 Korpusu Zmechanizowanego dowodzonego przez gen. mjra Nikołaja Szestopałowa na terenie Litwy, 75 km na północny zachód od Kowna. Bitwa została przeprowadzona przez dowódcę Frontu Północno-Zachodniego gen. Kuzniecowa jako próba związania i zniszczenia niemieckich wojsk, które sforsowały rzekę Niemen. Rezultatem bitwy było kompletne zniszczenie radzieckich jednostek pancernych należących do Frontu Północno-Zachodniego, co otworzyło drogę dalszej ofensywie niemieckiej w celu sforsowania rzeki Dźwina. Była to jedna z najważniejszych bitew pierwszych dni operacji „Barbarossa” znanych w radzieckiej historiografii jako Obronne Bitwy Graniczne jako część większej Nadbałtyckiej Strategicznej Operacji Obronnej.

Bitwa o Rostów – bitwa stoczona jesienią 1941 roku na froncie wschodnim II wojny światowej pomiędzy niemiecką Grupą Armii "Południe", a radzieckim Frontem Południowym. Walki toczyły się w półmilionowym Rostowie nad Donem na terenie ZSRR, na północny wschód od Morza Azowskiego.

Bitwa o Sankt Vith – bitwa stoczona pomiędzy wojskami niemieckimi i amerykańskimi w rejonie belgijskiego miasta Sankt Vith podczas ofensywy w Ardenach w czasie II wojny światowej.

Bitwa pod Smoleńskiem – bitwa stoczona podczas operacji „Barbarossa” na froncie wschodnim II wojny światowej pomiędzy 6 lipca a 5 sierpnia 1941 roku w rejonie miasta Smoleńsk, 400 km na zachód od Moskwy. Była to pierwsza bitwa wojny niemiecko-radzieckiej, w której oddziały Armii Czerwonej stawiły poważny opór siłom Wehrmachtu i poważnie opóźniły ofensywę wojsk Osi w głąb Związku Radzieckiego. Do momentu rozpoczęcia bitwy wojska hitlerowskich Niemiec i ich sojuszników wdarły się 500 km w głąb Związku Radzieckiego bez poważniejszych problemów w ciągu 18 dni od chwili rozpoczęcia operacji „Barbarossa” 22 czerwca 1941 roku.

Bitwa stalingradzka – jedna z najważniejszych bitew II wojny światowej, stoczona na froncie wschodnim przez Niemcy i ich sojuszników przeciwko Związkowi Radzieckiemu o kontrolę nad miastem Stalingrad w południowej Rosji. Jedna z najkrwawszych bitew w historii wojen, charakteryzująca się zaciekłymi walkami na krótkim dystansie i bezpośrednimi atakami na ludność cywilną, z całkowitą liczbą ofiar sięgającą 2 milionów.

Bitwa pod Stonne – starcie zbrojne stoczone w dniach 15–18 maja 1940 roku pomiędzy siłami francuskimi a niemieckimi w czasie kampanii francuskiej.

Bitwa nad Sutjeską – była połączonym atakiem sił Osi, trwała od 15 maja do 16 czerwca 1943 roku, jej celem było unicestwienie partyzanckiej armii w Jugosławii, w pobliżu rzeki Sutjeska, w południowo-wschodniej Bośni. Niepowodzenie ofensywy stało się punktem zwrotnym dla Jugosławii podczas II wojny światowej.

Bitwa pod Warszawą, znana jako bitwa pancerna na przedpolach Warszawy, bitwa pod Radzyminem lub bitwa pod Wołominem – bitwa stoczona w czasie II wojny światowej na prawym brzegu Wisły na wschód od Warszawy w dniach 25 lipca – 5 sierpnia 1944 pomiędzy radziecką 2 Armią Pancerną a niemieckimi oddziałami m.in. dywizjami Waffen-SS Wiking i Totenkopf oraz dywizją Hermann Göring. Bitwa zbiegła się z działaniem Armii Krajowej z radzymińskiego Obwodu „Rajski Ptak”, której oddziały w lipcu 1944 przystąpiły do akcji „Burza”.