54 Walezjusze

Walezjusze – dynastia królów francuskich panująca w latach 1328-1589. Jej założycielem był Karol de Valois - ojciec Filipa VI i syn Filipa III Śmiałego. Dynastia była faktycznie boczną linią dynastii Kapetyngów.

Anna de Valois, Anna Francuska, Anna de Beaujeu – córka Ludwika XI Walezjusza, króla Francji, i jego drugiej żony Karoliny Sabaudzkiej.

Blanka de Valois, zwana też Małgorzatą, królowa Czech i Niemiec, córka księcia Karola de Valois i Matyldy, córki Gwidona IV de Chatillon, hrabiego de Saint-Pol.

Charles-Paris d'Orléans-Longueville – diuk Longueville, książę Châtellaillon, Neufchâtel i Valangin, diuk Estouteville, hrabia Saint-Pôl, par Francji.

Elżbieta de Valois – córka króla Francji Henryka II Walezjusza i Katarzyny Medycejskiej. Królowa Hiszpanii jako trzecia żona Filipa II.

Filip VI, zwany Szczęśliwym – król Francji 1328-1350. Pierwszy władca z dynastii Walezjuszów.

Filip Orleański – książę Orleanu i Tours oraz hrabia de Valois, piąty syn króla Francji Filipa VI i burgundzkiej księżniczki Joanny Kulawej; przedstawiciel dynastii Walezjuszów, brat króla Jana II Dobrego.

Filipa de Hainault, fr. Philippa de Hainault – królowa Anglii jako żona króla Edwarda III.

Franciszek Herkules Walezjusz – książę Évreux, Alençon i Andegawenii, najmłodszy syn króla Francji Henryka II i Katarzyny Medycejskiej, córki Wawrzyńca II Medyceusza, księcia Urbino. Młodszy brat królów Francji Franciszka II, Karola IX i Henryka III.

Franciszek I, fr. François Ier – król Francji od 1515, syn Karola d'Angoulême (1459–1496) oraz Ludwiki Sabaudzkiej (1476–1531). Był wnukiem Jana d'Angoulême, wnuka Karola V Mądrego, a zarazem stryja Ludwika XII. Pochodził z młodszej linii Walezjuszów, tzw. gałęzi orleańskiej, i został królem po śmierci Ludwika XII jako jego najbliższy żyjący męski krewny. Jeszcze przed objęciem tronu Francji, w 1514 poślubił starszą córkę Ludwika XII i Anny Bretońskiej – Klaudię, księżną Bretanii; dzięki temu po śmierci Anny Bretońskiej nie doszło do separacji Bretanii, utrzymany został związek łączący ją z Francją.

Franciszek II – król Francji od 1559 roku, syn Henryka II (1547–1559) i Katarzyny Medycejskiej, z dynastii Walezjuszów.

Franciszek III de Valois – delfin Francji i książę Bretanii, najstarszy syn króla Francji Franciszka I i Klaudii, córki króla Francji Ludwika XII.

Henryk II – król Francji od 1547 r., syn króla Franciszka I (1494–1547) z dynastii Walezjuszów i Klaudii Walezjuszki.

Henryk Walezy, właściwie Edward Aleksander – pierwszy elekcyjny król Polski w latach 1573–1574, ostatni od 1574 r. król Francji z dynastii Walezjuszów jako Henryk III; wcześniej do 1574 r. jako członek domu francuskiego: książę Angoulême, książę Orleanu i książę Andegawenii.

Izabela Valois, – księżniczka francuska, córka króla Karola VI Szalonego i Izabeli Bawarskiej. Królowa Anglii w latach 1396-1400.

Jean de Valois, zwany Wspaniałym – książę de Berry i Owernii, hrabia Poitiers, młodszy syn króla Francji Jana II Dobrego i Bonny Luksemburskiej, córki Jana I Ślepego, króla Czech. Młodszy brat króla Karola V Mądrego.

Jan II Anjou, Jan z Kalabrii, książę Lotaryngii od 1453 do śmierci. Brat Małgorzaty Andegaweńskiej - królowej Anglii.

Jan II d’Alençon – książę d’Alençon, hrabia Perche, syn księcia Jana I d’Alençon i Marii Bretońskiej.

Jan II Dobry – hrabia Andegawenii, książę Normandii od 1332 r., hrabia Poitiers od 1344 r., książę Gujenny od 1345 r., król Francji od 1350 r. i, wreszcie, książę Burgundii od 1361 r. Należał do dynastii Walezjuszów. Był synem Filipa VI i Joanny Kulawej, córki księcia Burgundii Roberta II.

Jan de Valois – delfin Francji, młodszy syn króla Francji Karola VI Szalonego i Izabeli Wittelsbach, córki Stefana III, księcia Bawarii.

Joanna de Valois, – hrabina Orleanu, królowa Francji (1498), księżna de Berry (1498-1505), zakonnica, święta Kościoła katolickiego.

Jeanne de Valois – królewna francuska, od śmierci teścia Jana V Zdobywcy 1 listopada 1399 – księżna Bretanii. Pochodziła z rodu Walezjuszów.

Yolande de Valois – księżniczka francuska oraz od śmierci jej teścia – księcia Ludwika I księżna Sabaudii. Sprawowała regencję imieniu niezdolnego do sprawowania rządów z powodu choroby męża Amadeusza IX (1466–1469, 1471–1472) i w imieniu małoletniego syna Filiberta I.

Karol de Valois – książę de Berry, Normandii i Gujenny, młodszy syn króla Francji Karola VII i Marii, córki Ludwika II, księcia Andegawenii. Młodszy brat króla Ludwika XI.

Karol IV Andegaweński, Karol Walezjusz, Karol z Maine – syn Karola Walezjusza, hrabiego Maine, i Cobelli Ruffo, córki Carlo Ruffo, hrabiego Montalto i Corigliano. Książę Andegawenii od 1480, hrabia Maine od 1472.

Karol IX – książę Orleanu jako Karol Maksymilian, później król Francji 1560–1574 z dynastii Walezjuszów. Był synem króla Henryka II i Katarzyny Medycejskiej, młodszym bratem Franciszka II (1559-1560), po którego śmierci objął tron francuski, i starszym bratem Henryka III (1574-1589). Na jego panowanie przypada początek wojen religijnych we Francji oraz niechlubna noc św. Bartłomieja.

Karol I, Charles d’Orléans – książę Orleanu, twórca francuskiego średniowiecza. Autor wielu pieśni i ballad

Karol V Mądry – regent w latach 1356–1360, a następnie król Francji w latach 1364–1380, z dynastii Walezjuszów. Syn Jana II Dobrego i Bonny Luksemburskiej.

Karol VI Szalony – król Francji w latach 1380 – 1422 z dynastii Walezjuszów. Był synem króla Karola V Mądrego i Joanny de Burbon.

Karol VII, zwany Zwycięskim – król Francji w latach 1422-1461, z dynastii Walezjuszów. Syn Karola VI Szalonego i Izabeli Wittelsbach, córki Stefana III, księcia Bawarii. Brat dwóch królowych Anglii: Izabeli i Katarzyny.

Karol VIII – król Francji od 1483, syn Ludwika XI (1423–1483), z dynastii Walezjuszów i Karoliny Sabaudzkiej.

Karol de Valois – hrabia Valois, Andegawenii, Maine, Alençon i Chartres, tytularny król Aragonii i cesarz Konstantynopola. Młodszy syn króla Francji Filipa III Śmiałego i jego pierwszej żony Izabeli, córki króla Aragonii Jakuba I Zdobywcy, brat Filipa IV Pięknego.

Karol Walezjusz – hrabia Maine, Mortain, Guise i Gien, młodszy syn księcia Andegawenii Ludwika II i Jolanty, córki króla Aragonii Jana I Myśliwego. Młodszy brat Ludwika III Andegaweńskiego i Rene Andegaweńskiego.

Katarzyna de Valois, fr. Catherine de Valois lub Catherine de France – królewna francuska z dynastii Walezjuszy, królowa Anglii w latach 1420–1422.

Katarzyna II de Valois, fr. Catherine II de Valois-Courtenay – po śmierci matki, tytularna cesarzowa Konstantynopola jako Katarzyna II.

Klaudia Walezjuszka, Klaudia francuska, – królewna francuska z dynastii Walezjuszów, księżna Bretanii od 1514 roku, królowa Francji od 1515 roku jako pierwsza żona Franciszka I.

Klaudia Walezjuszka – księżniczka francuska i poprzez małżeństwo księżna Lotaryngii i Baru.

Ludwik I de Valois – książę Andegawenii i Turenii, hrabia Maine, Prowansji, Forcalquier, Piemontu, Roucy i Étampes, pretendent do tronu Neapolu, drugi syn króla Francji Jana II Dobrego i Bonny Luksemburskiej, córki króla Czech Jana I, młodszy brat króla Francji Karola V, starszy brat księcia de Berry Jana I i księcia Burgundii Filipa II.

Ludwik II de Valois – książę Andegawenii, hrabia Maine, Prowansji, Forcalquier i Piemontu, pretendent do tronu Neapolu, najstarszy syn Ludwika I, księcia Andegawenii, i Marii, pani de Guise, córki Karola, hrabiego Blois.

Ludwik I Orleański – książę Orleanu, syn króla Francji Karola V Mądrego i Joanny de Burbon, pochodził z dynastii Walezjuszów.

Ludwik de Valois – delfin Francji i książę Gujenny, syn króla Francji Karola VI Szalonego i Izabeli Wittelsbach, córki Stefana III, księcia Bawarii.

Ludwik XI – król Francji od 1461, syn Karola VII z dynastii Walezjuszów i Marii Andegaweńskiej, gonfaloniere papieski.

Ludwik XII – książę Orleanu, później w latach 1498–1515 król Francji. Był wnukiem księcia Ludwika Orleańskiego i prawnukiem Karola V, z dynastii Walezjuszów.

Magdalena de Valois, fr. Madeleine de Valois – księżniczka francuska i królowa Szkocji jako pierwsza żona króla Jakuba V.

Małgorzata Andegaweńska fr. Marguerite d’Anjou – księżniczka andegaweńska i lotaryńska, królowa Anglii w latach 1445-1461 oraz 1470-1471 jako żona Henryka VI, córka René I Andegaweńskiego i Izabeli Lotaryńskiej.

Małgorzata de Valois, Małgorzata francuska – księżna Berry, córka króla Francji Franciszka I Walezjusza i Klaudii de Valois, księżnej Bretanii.

Małgorzata de Valois, Małgorzata francuska La Reine Margot, franc. Marguerite de Valois, jako żona Henryka IV Burbona królowa Francji i Nawarry.

Małgorzata z Nawarry, Małgorzata z Angoulême – małżonka króla Henryka II z Nawarry i królowa tego państwa. Jako patronka humanistów i reformatorów oraz autorka literacka, była wybitną postacią francuskiego renesansu. Samuel Putnan nazwał ją pierwszą nowoczesną kobietą.

Maria z Andegawenii, – księżniczka andegaweńska, królowa Francji od 1422.

Michelle de Valois – księżniczka francuska oraz od zamordowania swojego teścia – księcia Jana bez Trwogi księżna Burgundii.

Philippe d’Alençon de Valois – francuski kardynał okresu wielkiej schizmy zachodniej, reprezentujący obediencję rzymską.

Pole Złotogłowia – ogromny obóz reprezentacyjny zbudowany jako miejsce spotkania króla Anglii Henrykiem VIII i króla Francji Franciszka I w dniach 7–24 czerwca 1520 w Balinghem leżącego wtedy na skraju angielskich posiadłości wokół Calais w dzisiejszej północnej Francji. Mimo że obóz miał służyć tylko na czas rokowań władca Francji nie żałował na niego środków, stąd nazwa. Franciszek I wydał zawrotną jak na te czasy sumę 200 tys. liwrów.

Renata Walezjuszka, Renata francuska, fr. Renée de Valois – królewna francuska z dynastii Walezjuszów, księżna Ferrrary i Modeny od 1534 roku.

Rene I Andegaweński, Rene Prowansalski, zwany Dobry Król Rene, z bocznej linii francuskich Walezjuszów. Urodzony 16 stycznia 1409 roku na zamku Angers. Zmarł 10 lipca 1480 w Aix-en-Provence.