WAchuar, endoetnonim: aents, egzoetnonimy: Achual, Achuala – indiańska grupa kulturowo-językowa z amazońskiej rodziny językowej jívaro, zamieszkująca dorzecze rzek Pastaza i Morona na pograniczu ekwadorsko-peruwiańskim. Obecnie grupa kulturowo-językowa Achuar liczy ok. 5500 osób. Jako jedna z czterech grup kulturowo-językowych rodziny językowej jívaro Indianie Achuar praktykowali kulturowo unormowane działania wojenne polegające na tzw. polowaniu na głowy niezbędnych do rytuału tsantsa. Współcześnie rzadko stosują oni przemoc fizyczną, która niemal zupełnie zastąpiona została na przemoc symboliczną. Zarówno w przeszłości jak i współcześnie ich gospodarka opiera się na kopieniactwie, łowiectwie i rybołówstwie.
WAjmara, Ajmarowie (Aymara) – lud południowoamerykański, posługujący się językiem ajmara należącym do ajmarskiej rodziny językowej. Na początku naszej ery zamieszkiwał tereny Boliwii, z głównym ośrodkiem w Tiahuanaco, ale także w Peru. W okresie II–V w. stworzył na tym obszarze wysoko rozwiniętą cywilizację. W XIV w. został podbity przez Inków. W okresie konkwisty hiszpańskiej częściowo wyniszczony.
WArawak, Arawakowie – grupy etniczne Indian Ameryki Południowej, posługujące się językami z rodziny arawackiej.
WDiablada lub Danza de Diablos – tradycyjny taniec z Ameryki Południowej pochodzący z andyjskiego Altiplano, charakteryzuje się maskami i strojami diabła noszonymi przez tancerzy. Taniec jest mieszaniną tradycji teatralnych Hiszpanów i andyjskich obrzędów religijnych, takich jak taniec Llama llama na cześć boga Tiw ludu Uru i rytuał ajmarskich górników ku czci Anchanchu.
WJiwaro, Jívaro, Chiwaro, Sziwaro, Hiwarowie – grupa plemion indiańskich żyjących w Ekwadorze oraz północno-wschodnim Peru.
WKeczua – grupa plemion indiańskich tworząca odrębną rodzinę językową, posługujących się dialektami języka keczua. Zamieszkują głównie obszary Andów na terenach Peru, Boliwii i Ekwadoru. Ich liczebność sięga kilkunastu milionów osób. Do tradycyjnych zajęć Keczua zalicza się uprawę zbóż i chów zwierząt, w mniejszym zakresie także tkactwo i garncarstwo.
WTsantsa – ludzkie głowy spreparowane przez Indian Jivaro.
WYagua - grupa etniczna zamieszkująca północno-wschodni region Loreto w Peru i południowo-wschodni region Amazonas w Kolumbii. Posługują się językiem yagua, lecz wychodzi on powoli z użycia. Ich liczebność szacuje się na około 6 tysięcy osób.