Anomalia grawitacyjna w KarpaczuW
Anomalia grawitacyjna w Karpaczu

Anomalia grawitacyjna w Karpaczu – zjawisko obserwowane w Karpaczu Górnym na ul. Strażackiej, polegające na pozornym samoistnym przemieszczaniu się przedmiotów i cieczy po szosie na pozór pod górę. Zjawisko jest przykładem złudzenia optycznego, tak zwanej magicznej górki – w rzeczywistości szosa obniża się po zboczu doliny, mimo że prowadzi w górę rzeki.

Anomalia południowoatlantyckaW
Anomalia południowoatlantycka

Anomalia południowoatlantycka – obszar, na którym wewnętrzny pas Van Allena przebiega najbliżej powierzchni Ziemi.

Anomalia siły ciężkościW
Anomalia siły ciężkości

Anomalia siły ciężkości – w geofizyce różnica między zmierzoną w danym punkcie siłą ciężkości a wzorcową (normalną) siłą ciężkości na danej szerokości geograficznej. Zwyczajowo mierzona jest w miligalach (mGal), rzadko stosuje się milimetry na sekundę do kwadratu (mm/s2).

AtmosferaW
Atmosfera

Atmosfera – gazowa powłoka otaczająca ciało niebieskie o masie wystarczającej do utrzymywania warstwy gazów w wyniku działania grawitacji. Atmosfery znajdują się na planetach typu ziemskiego i największych księżycach planet; w przypadku planet olbrzymów takich jak Jowisz oraz gwiazd terminem atmosfery określa się tylko zewnętrzne (przezroczyste) warstwy gazowej powłoki, z których promieniowanie dociera bezpośrednio do obserwatora. W atmosferze można wyróżnić planetarną warstwę graniczną oraz warstwę dobrze wymieszaną.

Ciśnienie atmosferyczneW
Ciśnienie atmosferyczne

Ciśnienie atmosferyczne – stosunek wartości siły, z jaką słup powietrza atmosferycznego naciska na powierzchnię Ziemi, do powierzchni, na jaką ten słup naciska. Wynika stąd, że w górach ciśnienie atmosferyczne jest niższe, a na nizinach wyższe, ponieważ słup powietrza ma różne wysokości.

Gaz wulkanicznyW
Gaz wulkaniczny

Gaz wulkaniczny – gaz wydobywający się ze stożka wulkanicznego, przeważnie podczas erupcji. Jest to główna siła napędowa erupcji eksplozywnych i mieszanych. Gaz wulkaniczny składa się głównie z pary wodnej, zawiera także m.in. dwutlenek węgla, wodór, chlorowodór, dwutlenek siarki, metan, fluorowodór, siarkowodór, amoniak.

GeoradarW
Georadar

Georadar – wysokorozdzielcza, mobilna metoda geofizyczna oparta na emitowaniu fal elektromagnetycznych o częstotliwości z zakresu krótkich do ultrakrótkich fal radiowych i rejestracji fal odbitych od warstw charakteryzujących się zmianami własności dielektrycznych. Przetwarzanie takich danych pomiarowych odbywa się z wykorzystaniem oprogramowania, które pozwala na uzyskanie obrazu przypominającego przekrój przez badany ośrodek jak np.: przekrój geologiczny ukazujący warstwowanie gruntów i skał, budowę strukturalną budowli, podziemne przeszkody i pustki, znaleziska archeologiczne, instalacje podziemne i wiele innych.

GrawimetriaW
Grawimetria

Grawimetria – dział geofizyki zajmujący się pomiarami przyspieszenia ziemskiego dla badań pola grawitacyjnego Ziemi. Nauka ta pozwala na podstawie anomalii pola grawitacyjnego określić różnice w budowie skorupy ziemskiej, wykryć złoża minerałów różniących się gęstością od otaczających skał itp. Urządzeniem, które mierzy anomalie ziemskiego pola grawitacyjnego jest grawimetr.

Instytut Geofizyki Polskiej Akademii NaukW
Instytut Geofizyki Polskiej Akademii Nauk

Instytut Geofizyki Polskiej Akademii Nauk – instytut naukowy Polskiej Akademii Nauk z siedzibą w Warszawie, zajmujący się badaniem oraz monitorowaniem procesów geofizycznych. Jest członkiem Centrum Badań Ziemi i Planet – GeoPlanet. Od 2015 r. dyrektorem Instytutu jest prof. dr hab. inż. Beata Orlecka-Sikora

Komora diamentowaW
Komora diamentowa

Komora diamentowa, imadło diamentowe – urządzenie pozwalające uzyskiwać w niewielkiej objętości ekstremalnie wysokie ciśnienie. Składa się z dwóch diamentów o stożkowatym kształcie, skierowanych do siebie wąskimi końcami. Nacisk na szerokie końce tych diamentów przekłada się na ciśnienie sięgające milionów atmosfer w punkcie styku.

Magiczna górkaW
Magiczna górka

Magiczna górka – fenomen polegający na tym, że zaparkowane samochody lub inne przedmioty zdają się same poruszać pod górę pozornie łamiąc prawa fizyki.

MaskonW
Maskon

Maskon – skupisko masy, ośrodek o gęstości większej niż przeciętna, znajdujący się względnie płytko pod powierzchnią ciała niebieskiego. Maskony zostały zaobserwowane na Księżycu, Marsie i Merkurym.

Międzynarodowy Rok GeofizycznyW
Międzynarodowy Rok Geofizyczny

Międzynarodowy Rok Geofizyczny – międzynarodowy projekt badawczy, obejmujący różnorodne badania z zakresu geofizyki podejmowane w okresie od 1 lipca 1957 do 31 grudnia 1958 roku. Brało w nim udział łącznie 67 krajów z obu stron żelaznej kurtyny.

Profil georadarowyW
Profil georadarowy

Profil georadarowy w badaniach georadarowych jest graficznym obrazem badanego podłoża. Profil georadarowy złożony jest z hodografów odbitej w podłożu fali elektromagnetycznej, która w przypadku większości sprzętu spolaryzowana jest liniowo. Poszczególne wydarzenia są tu graficznie przedstawiane jako amplituda i średnia częstotliwość odbitego sygnału w poziomej skali odległości i pionowej skali czasu. Przy znajomości prędkości fali elektromagnetycznej w badanym ośrodku skala czasu może być przekształcona na głębokość.

Rdzeń wiertniczyW
Rdzeń wiertniczy

Rdzeń wiertniczy – wycinek skały w kształcie słupka cylindycznego uzyskany na skutek przewiercania warstw skalnych za pomocą świdra rdzeniowego. Uzyskiwany jest w otworach wiertniczych, podczas procesów badawczych geologii inżynierskiej w celu poznania budowy geologicznej badanego obszaru. Pozwala między innymi na precyzyjne określenie rodzaju skał, upadu warstw.

Rezonans SchumannaW
Rezonans Schumanna

Rezonans Schumanna – zjawisko powodujące występowanie w naturalnym ziemskim spektrum częstotliwości fal elektromagnetycznych grupy maksimów w zakresie skrajnie niskich częstotliwości (ELF).

Waga skręceńW
Waga skręceń

Waga skręceń, zwana także wagą Cavendisha – przyrząd do pomiaru małych sił, np. elektrostatycznych lub grawitacyjnych. Przyrząd ten składa się z dwóch jednakowych mas umieszczonych na końcach lekkiej, poziomej belki zawieszonej na cienkiej, skrętnej nici. Skonstruowana została niezależnie przez Johna Michella i Charles'a Coulomba, który badał za jej pomocą siły elektrostatyczne; Henry Cavendish użył jej do wyznaczenia stałej grawitacji.