21 Historia Libii

Arabska Republika Islamska – nigdy niezrealizowany projekt zjednoczenia Libii i Tunezji w latach 70.

Arco dei Fileni – nieistniejący już łuk triumfalny w Libii na granicy między Cyrenajką a Trypolitanią. Wzniesiony w 1937 roku w połowie drogi Strada Litoranea, biegnącej wzdłuż wybrzeża od granicy z Egiptem do granicy z Tunezją. Symbol potęgi kolonialnej faszystowskich Włoch. Wysadzony w powietrze w 1973 roku z rozkazu Mu’ammara al-Kaddafiego.

Operacja Compass – pierwsza większa ofensywa wojsk alianckich podczas kampanii w Afryce Północnej w czasie II wojny światowej. Alianckie wojska zaatakowały włoskie siły w zachodnim Egipcie i wschodniej Libii między grudniem 1940 r. a lutym 1941 r. Atak był całkowitym sukcesem. W ciągu trzech miesięcy wojska alianckie przesunęły się ze środkowego Egiptu do centralnej Libii, biorąc do niewoli 130 000 jeńców oraz niszcząc setki czołgów i dział.

Cyrenajka – kraina historyczna w północno-wschodniej Libii na wybrzeżu Morza Śródziemnego. Jej nazwa pochodziła od założonego przez Greków w 631 roku p.n.e. miasta Cyrena, które do III w. n.e. było stolicą prowincji. Później jej najważniejszym miastem i portem, a jednocześnie stolicą było Bengazi. Synonimem nazwy Cyrenajka było określenie Pentapolis – od pięciu najważniejszych miast regionu: Cyreny z portem Apollonia, Teucheira, Euesperides lub Bernice, Balagrae, Ptolemaida i Barce.

Cyrenajka – włoska kolonia, istniejąca w latach 1927–1934 na terenie obecnej Republiki Libii.

Federacja Republik Arabskich – federacja Egiptu, Libii i Syrii, formalnie istniejąca w latach 1972-1977.

Fort Capuzzo – fort w Libii, zbudowany przez Włochów na terenie Cyrenajki, w pobliżu granicy libijsko-egipskiej.

Funt libijski był pierwszą walutą niepodległej Libii. Dzielił się na 100 piastrów lub 1000 milliemów. Wyemitowany w roku 1952 pozostawał w obiegu do 1971, kiedy po dojściu do władzy pułkownika Muammara Kadafiego zastąpiony został w stosunku 1:1 przez dinara.

Konflikt graniczny między Libią i Egiptem – konflikt graniczny pomiędzy Libią a Egiptem trwający w lipcu 1977 roku.

Libia w okresie rządów Mu’ammar al-Kaddafiego – okres rządów Mu’ammara al-Kaddafiego w Libii obejmujący od 1 września 1969 do 20 października 2011. W tym czasie na forum międzynarodowym państwo libijskie było znane pod dwiema nazwami: Libijska Republika Arabska a następnie Wielka Arabska Libijska Dżamahirijja Ludowo-Socjalistyczna.

Libia Włoska – włoska kolonia istniejąca w latach 1934–1943 na terenie obecnej Republiki Libii.

Masakra w więzieniu Abu Salim – bunt więźniów i jego pacyfikacja w libijskim więzieniu Abu Salim w 1996 roku.

Operacja Manta – francuska interwencja wojskowa w Czadzie przeprowadzona, w odpowiedzi na inwazję wojsk libijskich oraz wspierających ich rebeliantów z czadyjskiego GUNT, na swojego południowego sąsiada w czerwcu 1983.

Pogrom w Trypolisie (1945) – masakra ludności żydowskiej w kontrolowanym przez aliantów Trypolisie, dokonana przez arabskich napastników w dniach 5–7 listopada 1945. W pogromie zginęło 130–140 osób, a kilkaset zostało rannych. Do ataku doszło w kontekście rozruchów po 28. rocznicy deklaracji Balfoura. Towarzyszyły mu również zajścia w czterech sąsiednich miejscowościach.

Rewolucja libijska w 1969 – wojskowy zamach stanu który doprowadził do obalenia Królestwa Libii i króla Idrisa I.

Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich (SBSK) – wielka jednostka piechoty Wojska Polskiego we Francji i Polskich Sił Zbrojnych.

Suluk − wieś w Libii, położona ok. 50 kilometrów na południowy wschód od Bengazi.

Trypolitania – kraina historyczna w zachodniej Libii nad wybrzeżem Morza Śródziemnego zamieszkana w starożytności przez Berberów. Od VIII wieku p.n.e. u jej wybrzeży zaczęły powstawać kolonie fenickie. Pod koniec VI wieku p.n.e. kolonie te podporządkowała sobie Kartagina. Po III wojnie punickiej (fenickiej) podbita przez Rzymian, w roku 435 przez Wandalów, w 533 przez Bizancjum, w VIII wieku przez Arabów.

Trypolitania – włoska kolonia, istniejąca w latach 19271934 na terenie obecnej Republiki Libii.

Włoska Afryka Północna – włoska kolonia, istniejąca w latach 1912–1934 na terenie obecnej Republiki Libii.

Wojna ugandyjsko-tanzańska (znana w Ugandzie pod nazwą „Wojny wyzwoleńczej”) – konflikt pomiędzy Ugandą a Tanzanią, toczący się w latach 1978-1979. Konsekwencją przegranej przez Ugandę wojny było obalenie reżimu Idi Amina.