32 Gospodarka Stanów Zjednoczonych

Gospodarka Stanów Zjednoczonych – największa wolnorynkowa gospodarka pojedynczego państwa na świecie. Wartość PKB USA w 2020 roku wyniosła około 20,93 bln USD. Gospodarka USA charakteryzuje się dużo większym liberalizmem ekonomicznym niż gospodarki w krajach UE. Charakteryzuje też się o wiele niższymi podatkami, o wiele mniejszą interwencją rządu w gospodarkę oraz brakiem tak rozległych zabezpieczeń socjalnych jak w UE.

Agencja Żywności i Leków, FDA – amerykańska instytucja rządowa utworzona w 1906 roku przez Harveya Washingtona Wileya.

American Stock Exchange (AMEX) – amerykańska giełda zlokalizowana w Nowym Jorku. AMEX to organizacja wzajemna, należąca do jej członków. Przed 1929 była znana jako New York Curb Exchange.

Amerykańska Izba Handlowa w Polsce, kontynuując tradycje Polsko-Amerykańskiej Izby Handlowej (1921-1939), powstała w czerwcu 1990 na spotkaniu w Ambasadzie USA w Warszawie przedstawicieli około 20 przedsiębiorstw amerykańskich, z których siedmiu podpisało akt powołania izby. Celem jej utworzenia była potrzeba wspomożenia rozwoju polsko-amerykańskich stosunków gospodarczych, zaś aktywne promowanie amerykańskich inwestycji w Polsce oraz działania na rzecz poprawy klimatu inwestycyjnego, w szczególności. Organizacja jest niedochodowa i apolityczna. 11 stycznia 1991 izba została akredytowana jako członek stowarzyszony przy Izbie Handlowej Stanów Zjednoczonych w Waszyngtonie.

Amtorg Trading Corporation (Амторг) – działająca na rynku amerykańskim od 1924 radziecka spółka handlowa z siedzibą w Nowym Jorku.

Banknoty dolarów amerykańskich o wysokich nominałach

Obecnie w legalnym obiegu znajdują się banknoty dolarów Stanów Zjednoczonych o nominałach od 1 dolara do 100 dolarów, które są dodrukowywane podczas nowych emisji.

Chicago Board of Trade (CBOT), założona w 1848, najstarsza na świecie giełda futures i opcji.

Chicago Mercantile Exchange – amerykańska giełda towarowa z siedzibą w Chicago.

Chicago Stock Exchange – trzecia pod względem wielkości obrotów giełda w Stanach Zjednoczonych, a największa poza Nowym Jorkiem. Zajmuje czwarte miejsce w Ameryce Północnej, po New York Stock Exchange, NASDAQ i Toronto Stock Exchange.

Chicken tax – cło importowe na sprowadzane do Stanów Zjednoczonych samochody dostawcze w wysokości 25% wartości pojazdu, wprowadzone w 1964 roku. Obowiązujący do dnia dzisiejszego podatek wywarł duży wpływ na kształt amerykańskiego rynku motoryzacyjnego.

Czarny piątek – piątek po Dniu Dziękczynienia, początek sezonu zakupów przed Bożym Narodzeniem w Stanach Zjednoczonych. Od początku XXI wieku zwyczaj ten jest propagowany, z powodów komercyjnych, w coraz większej liczbie innych krajów.

Dług publiczny Stanów Zjednoczonych – pieniądze pożyczone przez rząd federalny Stanów Zjednoczonych w postaci papierów wartościowych.

Dolar amerykański – oficjalna waluta Stanów Zjednoczonych, Portoryko, Mikronezji, Marianów Północnych, Palau, Wysp Marshalla, Panamy, Ekwadoru, Salwadoru, Timoru Wschodniego, Zimbabwe oraz Bonaire, Saby i Sint Eustatius od 2011 roku. Jeden dolar amerykański dzieli się na sto centów amerykańskich. Zapisuje się go za pomocą symbolu $.

Federalna Komisja Handlu – została powołana w 1914 poprzez Federal Trade Commission Act, jako niezależna agencja rządu Stanów Zjednoczonych. Ustawowym zadaniem FTC jest ochrona konsumentów przez przeciwdziałanie niekonkurencyjnym działaniom organizacji trustowych.

Urząd podatkowy w USA – agencja rządowa USA zajmująca się ściąganiem podatków. Agencja ta podlega Departamentowi Skarbu Państwa.

Klif fiskalny – termin oznaczający gwałtowną redukcję deficytu budżetowego poprzez podwyższenie podatków i cięcia w wydatkach budżetowych w celu ograniczenia deficytu budżetowego.

Kryzys finansowy w latach 2007–2009 – ogólnoświatowy kryzys gospodarczy na rynkach finansowych i bankowych, którego szczyt przypadł na lata 2008–2009, zapoczątkowany zapaścią na rynku pożyczek hipotecznych wysokiego ryzyka w Stanach Zjednoczonych.

Nierówności dochodowe w Stanach Zjednoczonych – zagadnienia dotyczące różnic w dochodach w obrębie Stanów Zjednoczonych. Badania prowadzone przez Departament Handlu Stanów Zjednoczonych, CBO i Internal Revenue Service pokazują, że różnice te powiększyły się wyraźnie od lat 70. XX wieku, po kilku dekadach stabilności.

Okręg Północno-Wschodni - okręg przemysłowy w północno-wschodnich Stanach Zjednoczonych, obejmujący Nową Anglię oraz Subregion Środkowoatlantycki z głównymi ośrodkami miejskimi: Filadelfią, Nowym Jorkiem, Bostonem, Baltimore i Newark. Powstał na bazie złóż węgla kamiennego, rud żelaza, manganu, cynku i ołowiu w Appalachach. Początkowo hutnictwo rozwijało się w aglomeracji Pittsburgh-Wheeling-Johnstown. W związku z dużym importem rud żelaza w kolejnych latach ośrodkami hutnictwa stały się Baltimore i Bethlehem na wschodnim wybrzeżu, a huty zlokalizowane w Pittsburghu stopniowo zamykano bądź przekształacano w elektrostalownie produkujące stale stopowe.

Panika roku 1907, panika bankowa roku 1907 – kryzys finansowy, który miał miejsce w Stanach Zjednoczonych, gdy nowojorska giełda zanotowała rekordowe spadki cen akcji w wysokości niemal 50% w stosunku do szczytu z poprzedniego roku. Czynniki, które przyczyniły się do wywołania paniki, to trwająca wówczas recesja oraz liczne wcześniejsze paniki bankowe i upadki trustów. Panika 1907 roku z biegiem czasu rozprzestrzeniła się na cały kraj, gdy wiele stanowych i lokalnych banków oraz przedsiębiorstw ogłosiło bankructwo. Głównymi przyczynami paniki było ogłoszenie niewypłacalności przez kilka nowojorskich banków oraz spadek zaufania depozytariuszy, pogłębiony dodatkowo nieregulowanymi zakładami typu „bucket shop” oferowanymi przez spekulacyjne biura maklerskie.

Pas rdzy – potoczne określenie terenów w północno-wschodniej części Stanów Zjednoczonych, obejmujący stany Michigan, Indiana, Ohio, Pensylwania, charakteryzujących się znacznym rozwojem przemysłu ciężkiego. Na wschodzie graniczy z BosWash na północy z Wielkimi Jeziorami, a na południe sięga Appalachów. Termin zyskał popularność w latach 80., a słowo „rdza” symbolizuje rozpad, a więc zmniejszanie się produkcji, zatrudnienia i liczby ludności, czego ekstremalnym przykładem jest miasto Detroit, gdzie w latach 2000-2015 ubyło 28,8% populacji.

Plan Geithnera – plan przedstawiony przez amerykańskiego ministera skarbu Timothy Geithnera polegający na poprawie sytuacji banków przez wykupienie ich toksycznych aktywów, opartych na niespłacalnych długach hipotecznych.

Plan Paulsona – program ratunkowy dla amerykańskiego sektora finansowego, zaproponowany w trakcie kryzysu finansowego w USA w 2008 roku przez Henry Paulsona, sekretarza skarbu w gabinecie George’a W. Busha.

Porozumienie z Plaza – umowa międzynarodowa pomiędzy przedstawicielami krajów ówczesnego G5, która została zawarta 22 września 1985 r. w hotelu Plaza w Nowym Jorku. W wyniku porozumienia uczestnicy zgodzili się na dewaluację dolara amerykańskiego względem jena i marki niemieckiej poprzez kontrolowane wywieranie wpływu na międzynarodowe rynki walutowe.

Północnoamerykański Układ Wolnego Handlu lub Północnoamerykańska Strefa Wolnego Handlu, NAFTA – umowa zawarta pomiędzy Stanami Zjednoczonymi, Kanadą i Meksykiem, tworząca pomiędzy tymi państwami strefę wolnego handlu.

Ropociąg Trans-Alaska, ropociąg na Alasce czy rurociąg alaski – rurociąg biegnący z Prudhoe Bay na północnym brzegu Alaski do Valdez na jej południowym brzegu, o długości 1286 km. Obecnie jest to podstawowy, najważniejszy sposób transportu ropy naftowej – wydobywanej na północy stanu – do jej konsumentów. W Valdez do terminalu portowego cumują supertankowce, które dalej przewożą ją głównie do kontynentalnych 48 stanów USA oraz do portów w Azji.

Służba Handlowa Stanów Zjednoczonych

Służba Handlowa Stanów Zjednoczonych, stanowi wyspecjalizowaną służbę promocji handlu Administracji Handlu Międzynarodowego Departamentu Handlu USA, wspomaga firmy z USA w osiąganiu sukcesów na rynkach zagranicznych.

Tratwy Bensona – przedsięwzięcie polegające na transporcie dużych ilości drewna w postaci olbrzymich tratw, holowanych przez ocean z Oregonu do Kalifornii.

United States Securities and Exchange Commission , Amerykańska Komisja Papierów Wartościowych i Giełd, dosłownie Komisja Papierów Wartościowych i Giełd Stanów Zjednoczonych – amerykańska niezależna agencja państwowa, której obowiązkiem jest sprawowanie nadzoru nad przestrzeganiem federalnego prawa obrotu papierami wartościowymi oraz regulowanie i kontrolowanie rynku papierów wartościowych w Stanach Zjednoczonych.

Wojna handlowa Chiny-USA albo amerykańsko-chińska wojna handlowa to trwający konflikt gospodarczy między Chinami a Stanami Zjednoczonymi. Prezydent Donald Trump w 2018 roku zaczął ustalać cła i inne bariery handlowe dla Chin, aby zmusić je do wprowadzenia zmian w tym, co według Stanów Zjednoczonych jest „nieuczciwymi praktykami handlowymi”. Wśród tych praktyk handlowych i ich skutków jest rosnący deficyt handlowy oraz domniemana kradzież własności intelektualnej i wymuszony transfer amerykańskiej technologii do Chin. W odpowiedzi na amerykańskie środki handlowe, chiński rząd oskarżył administrację Trumpa o angażowanie się w protekcjonizm. W styczniu 2020 r. przedstawiciele Chin i USA podpisali umowę handlową określoną jako „zawieszenie broni” w tym konflikcie.

Wskaźnik nastrojów konsumenckich Uniwersytetu Michigan, CSI – amerykański wskaźnik ufności konsumenckiej sporządzany co miesiąc od 1991 przez Uniwersytet Michigan oraz Thomson Reuters.

Wskaźnik ufności konsumenckiej, wskaźnik zaufania konsumentów, CCI – amerykański wskaźnik mierzący ufność konsumencką, wyrażany jako poziom optymizmu dotyczącego sytuacji gospodarczej przejawiającego się w wysokości oszczędności i wydatków konsumentów. Wartość wskaźnika jest publikowana przez The Conference Board, niezależną, ekonomiczną organizację zajmującą się badaniami dotyczących konsumentów. Bazuje on na opinii 5000 gospodarstw domowych. Pomiar wskaźnika pozwala oszacować udział konsumpcji w produkcie krajowym brutto. Jest on uwzględniany przez Fed podczas szacowania zmian stóp referencyjnych, wpływa także na ceny akcji.