45 Pomniki w województwie wielkopolskim

Szaniec powstańczy pod Borownicą – pomnik w formie kamiennego szańca zlokalizowany na północ od przysiółka Borownica przy wschodniej granicy Zdun w powiecie krotoszyńskim.

Pomnik Bohaterów Ziemi Bukowskiej w Buku – pomnik ku czci bohaterów ziemi bukowskiej usytuowany na placu Stanisława Reszki w Buku w województwie wielkopolskim.

Pomnik Szarych Szeregów w Buku – pomnik odsłonięty 1.09.1979 w Buku poświęcony członkom Szarych Szeregów. Znajduje się przy ulicy Szarych Szeregów przed Gimnazjum im. płk. Kazimierza Zenktelera. W 2011 r. złożono w tym miejscu urnę z ziemią z obozu KL Gross-Rosen, gdzie męczeńską śmiercią zginęli Florian Marciniak i Tadeusz Wojtczak. Wydarzenie upamiętnia okolicznościowa tablica pamiątkowa umieszczona po lewej stronie pomnika. W 2015 r. umieszczona została na nim druga tablica z nazwiskami bukowskich harcerzy, którzy w okresie stalinowskim skazani zostali na kary długoletniego więzienia za działalność konspiracyjną i przechowywanie broni.

Ławeczka Janka z Czarnkowa – pomnik w formie ławeczki zlokalizowany w północno-wschodnim rogu Placu Wolności przy ulicy Putza w Czarnkowie. Został ustawiony w lipcu 2010 jako jeden z elementów programu modernizacji placu w ramach rewitalizacji starówki. Monument upamiętnia średniowiecznego polskiego kronikarza, Janka z Czarnkowa.

Pomnik powstańców wielkopolskich – pomnik upamiętniający bohaterów powstania wielkopolskiego, zlokalizowany w Czerlejnie, w zachodniej części wsi, na rozdrożu, w pobliżu pałacu i zabudowań folwarcznych.

Pomnik poległych milicjantów w Czerwonaku – modernistyczny, żelbetowy pomnik w kształcie zbliżonym do zębatego obelisku, upamiętniający funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej z Czerwonaka i okolic, poległych w walce z hitlerowcami 16 lutego 1945.

Pomnik Wojciecha Kaźmierczaka – pomnik w formie betonowego krzyża stylizowanego na pnie, umieszczonego na wysokim kamiennym cokole, zlokalizowany w centrum kompleksu leśnego Jasne Pole należącego do Dąbrów Krotoszyńskich.

Miejsce Pamięci Narodowej koło Grabiny – miejsce pamięci narodowej zlokalizowane na północ od Grabiny, w lesie na wschód od szosy gminnej z Grabiny do Michalinowa. Oznaczone drogowskazem.

Miejsce Pamięci Janowo – miejsce pamięci narodowej zlokalizowane w gminie Dominowo, w pobliżu osady Janowo, na terenie kompleksów leśnych pomiędzy Węgierskiem, Klonami, Drzązgowem i Pławcami.

Pomnik „Bojownikom o wolność i niepodległość” w Kole – pomnik usytuowany nad zalewem Warty, upamiętniający ofiary walk o niepodległość. Położony jest na terenie osiedla Stare Miasto.

Ogród Pamięci – zespół steli, głazów i drzew pamiątkowych, zlokalizowany w Komornikach koło Poznania przy ul. Kościelnej, nad Wirynką.

Ławeczka Wisławy Szymborskiej w Kórniku – uliczny pomnik polskiej poetki, laureatki Nagrody Nobla w dziedzinie literatury z 1996 Wisławy Szymborskiej. Znajduje się w Kórniku na Prowencie, przy promenadzie jej imienia, nad Jeziorem Kórnickim.

Krzyż Katyński w Krotoszynie – krzyż postawiony i poświęcony w Krotoszynie w dniu 18 maja 1991 roku, w 51 rocznicę zbrodni katyńskiej, z inicjatywy rodzin ofiar zamordowanych przez NKWD w Katyniu i innych miejscach kaźni, pochodzących z regionu lub związanych z powiatem krotoszyńskim.

Pomnik Józefa Dowbora-Muśnickiego – pomnik Józefa Dowbora-Muśnickiego zlokalizowany w Lusowie. Był to pierwszy i, jak dotąd jedyny, pomnik generała w Polsce. Pomnik odsłonięto 29 grudnia 2015 we wsi, w której Dowbor-Muśnicki zamieszkiwał w końcowych latach życia. Autorem monumentu stojącego przy miejscowej szkole podstawowej był Robert Sobociński. Pomnik o prostej formie zbudowano dzięki staraniom lusowskiego Towarzystwa Pamięci Generała Józefa Dowbora-Muśnickiego. Część środków na realizację tego celu przekazało Miasto Poznań i województwo wielkopolskie. Obiekt poświęcił metropolita poznański abp Stanisław Gądecki. W uroczystości odsłonięcia uczestniczyła m.in. Kompania Honorowa 17 Wielkopolskiej Brygady Zmechanizowanej imienia patrona, generał Mirosław Różański, senator Piotr Florek, sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa Andrzej Kunert i przedstawiciele władz państwowych oraz samorządowych. Odczytano też list Piotra Glińskiego – ministra kultury i dziedzictwa narodowego.

Punkt widokowy Łężeczki – punkt widokowy z pomnikiem, zlokalizowany około kilometra na południowy wschód od wsi Łężeczki w Sierakowskim Parku Krajobrazowym. Przy punkcie widokowym jest utwardzony parking oraz zadaszona wiata turystyczna ze stołem i ławkami.

Figura św. Józefa Oblubieńca – kapliczka znajdująca się w miejscowości Mchy w woj. wielkopolskim, obok wjazdu do pałacu mchowskiego od strony Niedźwiad.

Pomnik Juliusza Słowackiego w Miłosławiu – pierwszy pomnik poświęcony Juliuszowi Słowackiemu na ziemiach polskich, ufundowany przez Józefa Kościelskiego, odsłonięty w 1899.

Pomnik Wiosny Ludów w Miłosławiu − pomnik upamiętniający zwycięską bitwę pod Miłosławiem z dnia 30 kwietnia 1848, zlokalizowany na skwerze przy ul. Zamkowej w Miłosławiu, odsłonięty w 100. rocznicę Wiosny Ludów, w 1948.

Mogiła powstańców styczniowych – mogiła zlokalizowana we wsi Myszaków, przy północnej stronie drogi Pyzdry – Łukom.

Pomnik Powstańców Wielkopolskich w Opalenicy – pomnik nagrobny wykonany w 1968 r. według projektu Kazimierza Bogdańskiego na mogiłach poległych powstańców wielkopolskich na cmentarzu parafialnym w Opalenicy. W mogile spoczywa sześciu powstańców poległych w 1919 r., upamiętniono także sześciu uczestników powstania wielkopolskiego, którzy zginęli w niemieckich obozach koncentracyjnych. Na betonowym pomniku o wys. 3 m umieszczono tablicę z następującym napisem:

Pomnik Harcerski w Ostrzeszowie – pomnik ku czci harcerzy ostrzeszowskich poległych w walkach o niepodległość Polski, powstały z inicjatywy Komendy Hufca Związku Harcerstwa Polskiego Ostrzeszów im. Szarych Szeregów i Rady Przyjaciół Harcerzy przy komendzie tego hufca. Został odsłonięty 26 sierpnia 1984, podczas uroczystości jubileuszu 70-lecia harcerstwa na ziemi ostrzeszowskiej. Usytuowany jest na skrzyżowaniu ulicy Zamkowej z ulicą Armii Krajowej, naprzeciw Ostrzeszowskiego Domu Kultury. Autorem wstępnej koncepcji projektowej był Grzegorz Kupczyk, natomiast projektu i wykonania rzeźby, oprawy artystyczno-plastycznej pomnika i terenu był Krzysztof Nitsch.

Ławeczka Stanisława Staszica w Pile – pomnik w formie ławeczki usytuowany na placu Konstytucji 3 Maja w Pile.

Pomnik Powstańców Wielkopolskich w Pogorzeli – pomnik upamiętniający uczestników powstania wielkopolskiego, które wybuchło 27 grudnia 1918 roku. Monument stoi na Rynku, nieopodal ratusza.

Obóz w Przyłęku – niemiecki nazistowski karny obóz pracy, który funkcjonował w nieistniejącej obecnie osadzie młyńskiej Bobrówka na terenie wsi Przyłęk.

Miejsca pamięci narodowej nad jeziorem Rogozińskim – zespół dwóch miejsc pamięci narodowej, zlokalizowanych na zachodnim brzegu jeziora Rogozińskiego, na południowy wschód od Rogoźna w gminie Rogoźno. Są to od północy:

Pomnik powstańców wielkopolskich – mogiła i pomnik upamiętniająca bohaterów powstania wielkopolskiego, zlokalizowana w Rosku, w pobliżu kościoła św. Stanisława, szkoły i plebanii.

Miejsce Pamięci Narodowej w Ryczywole – miejsce pamięci narodowej zlokalizowane na północno-zachodnim skraju Ryczywołu, w lesie, na północ od drogi do Skrzetusza. Oznaczone drogowskazami.

Pomnik zwiadowców – dawny pomnik w formie głazu z tablicami, który zlokalizowany był w Rzecinie w gminie Wronki, na terenie Puszczy Noteckiej. Znajdował się w odległości około 900 m na południowy wschód od rozwidlenia z kapliczką w centrum wsi, przy gruntowej drodze na Wronki, niedaleko leśniczówki Lutyniec.

Pomnik Konrada Wallenroda w Sędziszewie – pomnik Adama Mickiewicza w formie steli w Sędziszewie w powiecie krotoszyńskim, na południowym krańcu kompleksu leśnego Jasne Pole należącego do Dąbrów Krotoszyńskich.

Pomnik Poległych za Wolność Ojczyzny w Słupcy, Pomnik Niepodległości w Słupcy – odsłonięty z inicjatywy burmistrza Tadeusza Parysa 3 maja 1926 roku na rynku w Słupcy pomnik, upamiętniający poległych podczas I wojny światowej oraz wojny polsko-bolszewickej.

Pomnik bitwy pod Sokołowem – pomnik upamiętniający ofiary bitwy pod Sokołowem stoczonej 2 maja 1848 w czasie powstania wielkopolskiego 1848. W bitwie tej naprzeciw wojskom pruskim dowodzonym przez gen. A. Hirschfelda stanął oddział powstańców polskich wraz z tutejszymi chłopami pod dowództwem Ludwika Mierosławskiego. W zwycięskiej potyczce dla Polaków zginęło ponad 300 powstańców. Wydarzenie to upamiętnia również Pieśń o 1848 roku. Pomnik wykonano według wskazówek Cypriana Kamila Norwida, który pisał w jednym ze swoich listów: ...Niech na pomniku dla poległych będzie lemiesz i szabla w krzyż złożone, a nad niemi drugi krzyż. A ten pomnik niech będzie na usypanej wpierw mogiłce, bo mogiła rzecz ważna w symbolice słowiańskiej.

Pomnik spadochroniarzy pod Sokołowem – betonowy dawny pomnik polskich i radzieckich spadochroniarzy, zlokalizowany w gminie Lubasz około 3 kilometry na północny wschód od Klempicza i 1,5 kilometra na południe od Sokołowa, na terenie leśnictwa Annogóra, w pobliżu samotnego gospodarstwa zwanego Brzeg, bezpośrednio przy drodze wojewódzkiej nr 182.

Pomnik lotników pod Stęszewem – pomnik upamiętniający katastrofę lotniczą z 1928, zlokalizowany przy drodze lokalnej ze Stęszewa do Górki, na terenie Wielkopolskiego Parku Narodowego, w pobliżu dawnej leśniczówki Łódź.

Ławeczka Wojciecha Bogusławskiego w Suchym Lesie – ławka pomnikowa, która znajduje się w pobliżu Urzędu Gminy Suchy Las w Suchym Lesie.

Szaniec Pamięci Żołnierzy 56. Pułku Piechoty Wielkopolskiej – pomnik w formie kamiennego szańca zlokalizowany na południowym skraju Krotoszyna, u zbiegu ulic Bolewskiego i Gajowej, w lasach Dąbrów Krotoszyńskich.

Pomnik Adama Mickiewicza w Śmiełowie – pomnik upamiętniający pobyt Adama Mickiewicza w Śmiełowie w roku 1831.

Ławeczka ks. Wojciecha Raczkowskiego w Środzie Wielkopolskiej – uliczny pomnik polskiego księdza, w latach 1980–2002 proboszcza parafii Najświętszego Serca Jezusa w Środzie Wielkopolskiej, Wojciecha Raczkowskiego. Znajduje się w Środzie Wielkopolskiej przy ul. Wiosny Ludów, przed Kościołem Najświętszego Serca Jezusa. Powstał z inicjatywy Józefa Odalanowskiego i został sfinansowany w ramach Średzkiego Budżetu Obywatelskiego 2016. Odsłonięty 22 kwietnia 2018.

Ławeczka ks. Augustyna Szamarzewskiego w Środzie Wielkopolskiej – uliczny pomnik polskiego działacza społecznego i księdza rzymskokatolickiego związanego z Wielkopolską, Augustyna Szamarzewskiego. Znajduje się w Środzie Wielkopolskiej, na skwerze pomiędzy ul. Ratuszową i Sejmikową. Został odsłonięty 8 października 2016 z inicjatywy Średzkiego Towarzystwa Kulturalnego.

Pomnik Powstańców Wielkopolskich w Terespotockiem – pomnik powstańców wielkopolskich z odsłonięty w 1999 r. we wsi Terespotockie, w gminie Opalenica. Stoi na miejscu pomnika niepodległościowego z 1921 r., który został zniszczony w czasie okupacji hitlerowskiej. Inicjatywa budowy obecnego monumentu zrodziła się po artykule na ten temat lokalnego regionalisty Bogumiła Wojcieszaka w "Echach Opalenickich". Pomnik z kamieni polnych w kształcie ostrosłupa wznosi się na cokole, na marmurowej tablicy poniżej umieszczono napis: "Powstańcom wielkopolskim mieszkańcom wsi Terespotockie poległym w walce o niepodległą Polskę w 80-rocznicę wybuchu Powstania Wielkopolskiego. Społeczeństwo ziemi opalenickiej."

Pomnik Powstańca Wielkopolskiego w Wolsztynie – pomnik upamiętniający powstanie wielkopolskie usytuowany na rynku w Wolsztynie.

Figura Najświętszej Maryi Panny w Woźnikach – zabytkowa figura Maryi w typie Immaculata z 1776 r. przedstawiająca Maryję stojącą na kuli ziemskiej i miażdżącą stopą głowę węża, symbol szatana.

Pomnik Ryszarda Berwińskiego w Zaniemyślu – pomnik polskiego poety tworzącego w okresie romantyzmu, związanego z Wielkopolską, uczestnika Wiosny Ludów, Ryszarda Berwińskiego. Znajduje się w Zaniemyślu, na placu jego imienia, niedaleko Polwicy, gdzie się urodził.

Pomnik Powstańców Wielkopolskich w Zbąszyniu – powstał 3 maja 1924 roku, na Placu Wolności dzięki ZOKZ, Związkowi Powstańców i Wojaków i ówczesnych władz miasta. Był to jeden z pierwszych pomników poświęconych powstańcom wielkopolskim, który pojawił się w Wielkopolsce. Pomnik stanął w miejscu, w którym wcześniej znajdowała się duża armata przetopiona w czasie I wojny światowej przez Niemców na amunicję. Na szczycie monumentu osadzono rzeźbę orła siedzącego na dwóch lufach i trzech kulach armatnich. Na postumencie znajdowała się marmurowa tablica, na której pod powstańczą rogatywką umieszczono napis: "Cieniom Powstańców Wielkopolskich poległych w 1918-1919 wdzięczni rodacy".

Zranionej sośnie – pomnik zlokalizowany w rejonie wsi Trzcianki i Zapowiednia, przy południowej stronie drogi Pyzdry – Myszaków.

Żniwiarka - rzeźba Stanisława Jackowskiego stojąca w parku przypałacowym w Śmiełowie.