WNiesteroidowe leki przeciwzapalne, niesterydowe leki przeciwzapalne, NLPZ, NSLPZ – szeroka, niejednorodna grupa leków przeciwzapalnych, przeciwbólowych i przeciwgorączkowych. Ich działanie polega na hamowaniu cyklooksygenazy prostaglandynowej (COX), co w 1971 wyjaśnił John Vane. W 1992 D. Simmonds wykazał, że istnieją co najmniej dwie izoformy cyklooksygenazy – obecna stale w organizmie COX-1 i wyzwalana w toku procesu zapalnego COX-2. Hamowanie tej drugiej jest istotne z klinicznego punktu widzenia, a blokowanie pierwszej może prowadzić do wystąpienia objawów ubocznych ze strony układu pokarmowego w leczeniu za pomocą NLPZ. Nazywane są niesteroidowymi ze względu na strukturę, odmienną od innych leków mających właściwości przeciwzapalne – kortykosteroidów.
WAcemetacyna – organiczny związek chemiczny, lek z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych, hamujący COX-1 i COX-2. Działa przeciwzapalnie, wykazuje również właściwości przeciwbólowe i przeciwgorączkowe. Acemetacyna jest estrem indometacyny, która jest jej głównym aktywnym metabolitem.
WAcetanilid, antyfebryna – organiczny związek chemiczny, acetylowa pochodna aniliny.
WAlklofenak – organiczny związek chemiczny z grupy kwasów karboksylowych, niesteroidowy lek przeciwzapalny.
WAminofenazon, amidopiryna – organiczny związek chemiczny, niesteroidowy lek przeciwzapalny z grupy pochodnych pirazolonów o budowie chemicznej zbliżonej do metamizolu, wprowadzony do lecznictwa w 1896. Po raz pierwszy zsyntetyzowany przez Friedricha Stolza w 1893. Ostatnia polska monografia surowca farmaceutycznego znajduje się w Farmakopei Polskiej IV.
WBenzydamina – niesteroidowy lek przeciwzapalny, przeciwobrzękowy, dostępny bez recepty w formie tabletek do ssania, proszku do sporządzania roztworu do irygacji, kremu, żelu oraz płynów do płukania gardła i jamy ustnej.
WBromfenak – organiczny związek chemiczny, niesteroidowy lek przeciwzapalny stosowany w okulistyce. Wskazany w leczeniu zapalenia w obrębie gałki ocznej po zabiegu usunięcia zaćmy.
WCelekoksyb, – lek niesteroidowy o działaniu przeciwzapalnym i przeciwbólowym. Hamuje działanie enzymu cyklooksygenazy biorącego udział w powstawaniu czynnika odpowiedzialnego za ból i stan zapalny. Powinowactwo do COX-2 jest ok. 375 razy większe niż COX-1, co tłumaczy korzystną właściwość w zakresie mniejszych objawów ubocznych dotyczących przewodu pokarmowego niż nieselektywne NLPZ.
WCyklopiroks – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny stosowany jako lek o działaniu przeciwzapalnym, przeciwgrzybicznym i przeciwbakteryjnym. Stosuje się go w postaci zawiesiny lub żelu, głównie na grzybice paznokci.
WDeksketoprofen – organiczny związek chemiczny zbudowany z reszty benzofenonu i kwasu propionowego. Należy do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Jest czystym enancjomerem o konfiguracji S(+), stanowiącym część budowy chemicznej racemicznego ketoprofenu, zachowującym typowe działanie macierzystego NLPZ, podczas gdy enancjomer R(–) jest pozbawiony takich właściwości.
WDiflunizal – organiczny związek chemiczny, pochodna kwasu salicylowego, lek o działaniu przeciwzapalnym, przeciwbólowym i przeciwgorączkowym. Profil działania, przeciwwskazania i działania niepożądane są takie same jak dla kwasu acetylosalicylowego.
WDiklofenak – niesteroidowy lek przeciwzapalny (NLPZ). Pochodna kwasu aminofenylooctowego o silnym działaniu przeciwzapalnym, przeciwbólowym i przeciwgorączkowym.
WEtofenamat – organiczny związek chemiczny, niesteroidowy lek o działaniu przeciwzapalnym i przeciwbólowym.
WFlurbiprofen – niesteroidowy lek przeciwzapalny (NLPZ). Pochodna kwasu propionowego o działaniu przeciwzapalnym, przeciwbólowym i przeciwgorączkowym.
WIbuprofen – organiczny związek chemiczny, niesteroidowy lek przeciwzapalny (NLPZ), pochodna kwasu propionowego o działaniu przeciwzapalnym, przeciwbólowym i przeciwgorączkowym.
WIndometacyna – organiczny związek chemiczny, pochodna kwasu indoilooctowego. Stosowana jako lek z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Wykorzystywana do leczenia reumatoidalnego zapalenia stawów, jest nieselektywnym inhibitorem cyklooksygenazy, która fizjologicznie występuje w komórkach organizmu. Stosowana także w zamykaniu drożnego przewodu tętniczego.
WKetoprofen – organiczny związek chemiczny zbudowany z reszty benzofenonu i kwasu propionowego. Należy do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) hamując aktywność zarówno COX-1, jak i COX-2. Wykazuje silne działanie przeciwzapalne, przeciwgorączkowe i przeciwbólowe.
WKwas acetylosalicylowy, potocznie aspiryna, skrótowiec ASA – organiczny związek chemiczny, acetylowa pochodna kwasu salicylowego, popularny środek o działaniu przeciwbólowym, przeciwgorączkowym i przeciwzapalnym oraz, przy długotrwałym stosowaniu, przeciwzakrzepowym. Jest składnikiem wielu leków złożonych. Jest też stosowany w uprawie rolnej do stymulowania odporności u roślin.
WMeloksykam – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny. Stosowany jako lek z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Działa przeciwzapalnie poprzez hamowanie aktywności enzymatycznej cyklooksygenazy 2 (COX-2), uczestniczącej w syntezie prostaglandyn. Wykazano, że meloksykam w większym stopniu hamuje aktywność enzymu COX-2 niż COX-1. To preferencyjne hamowanie aktywności COX-2 powoduje, że meloksykam hamuje syntezę prostaglandyn w miejscu toczących się procesów zapalnych, a znacznie słabiej w obrębie przewodu pokarmowego i nerek. Badania kliniczne wykazały mniejszą częstość występowania objawów niepożądanych ze strony przewodu pokarmowego podczas stosowania meloksykamu w zalecanych dawkach, niż podczas stosowania innych niesteroidowych leków przeciwzapalnych.
WMetamizol – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny stosowany jako lek przeciwbólowy. Ma budowę chemiczną zbliżoną do aminofenazonu.
WNabumeton – lek z grupy niesterydowych przeciwzapalnych, mający zdolność względnie wybiórczego hamowania cykloksygenazy COX-2, działający przeciwzapalne, przeciwbólowo i przeciwgorączkowo.
WNaproksen – organiczny związek chemiczny, pochodna kwasu propionowego o działaniu przeciwbólowym, przeciwzapalnym i przeciwgorączkowym, zaliczana do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Jest inhibitorem dwóch cyklooksygenaz: COX-1 (konstytutywnej) i COX-2 (indukowanej). Hamuje agregację płytek krwi.
WNimesulid – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny z grupy sulfonamidów, zbudowany ze szkieletu eteru difenylowego podstawionego grupą metanosulfonamidową i nitrową. Jest preferencyjnym inhibitorem cyklooksygenazy-2 (COX-2). Stosowany jako ogólnoustrojowy niesteroidowy lek przeciwzapalny o dodatkowym działaniu przeciwbólowym i przeciwgorączkowym.
WPirazolony – grupa związków organicznych, pochodnych pirazolu, należąca do niesteroidowych leków przeciwzapalnych, o silnym działaniu przeciwbólowym i przeciwgorączkowym. Zastosowanie domowe ogranicza silna toksyczność, zwłaszcza na szpik kostny, prowadząca przy długotrwałym stosowaniu do leukopenii i agranulocytozy.
WPiroksykam – niesteroidowy lek przeciwzapalny z grupy oksykamów o działaniu przeciwzapalnym, przeciwbólowym i przeciwgorączkowym. Jego działanie polega głównie na hamowaniu cyklooksygenazy. Stosowany przeważnie w chorobie zwyrodnieniowej stawów oraz w reumatoidalnym zapaleniu stawów. Dość często u pacjentów przyjmujących przewlekle piroksykam występują działania niepożądane, najczęściej są to zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego.
WMetamizol – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny stosowany jako lek przeciwbólowy. Ma budowę chemiczną zbliżoną do aminofenazonu.
WRofekoksyb – organiczny związek chemiczny, przeciwbólowy i przeciwzapalny lek z grupy inhibitorów COX-2 produkowany przez koncern farmaceutyczny Merck & Co. Lek oddziałuje bezpośrednio na prostaglandyny COX-2, nie wpływając jednocześnie na COX-1. Dzięki temu, przynajmniej teoretycznie, wyeliminowano ryzyko uszkodzeń żołądka powodowanych przez inne lekki o podobnym zastosowaniu. Jak się okazało w trakcie późniejszych badań, jego przyjmowanie zwiększało ryzyko chorób układu krążenia.
WSalicylamid – organiczny związek chemiczny, amid kwasu salicylowego. W roztworach wodnych ma odczyn lekko kwasowy. Wykazuje działanie przeciwgorączkowe (antypiretyk), przeciwbólowe (analgetyk) i przeciwzapalne. Hamuje aktywność cyklooksygenazy i uwalnianie prostaglandyn z komórek.
WSalicylan glikolu – organiczny związek chemiczny, ester 2-hydroksyetylowy kwasu salicylowego. Stosowany jako niesteroidowy lek przeciwzapalny w postaci plastrów rozgrzewających wraz z kapsaicyną.
WKwas tolfenamowy – organiczny związek chemiczny, pochodna kwasu antranilowego (fenamat).
WWaldekoksyb – organiczny związek chemiczny, lek należący do grupy niesterydowych leków przeciwzapalnych, stosowany w leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów, reumatoidalnego zapalenia stawów i objawów związanych z miesiączkowaniem.