40 Dowódcy oddziałów podziemia antykomunistycznego (1944

Zdzisław Stanisław Badocha ps. „Żelazny” – żołnierz Armii Krajowej, w latach powojennych dowódca 2. szwadronu 5 Wileńskiej Brygady AK.

Marian Bernaciak, ps. Orlik, Dymek – podporucznik rezerwy Wojska Polskiego, członek ZWZ-AK, dowódca oddziału partyzanckiego AK, a następnie Zrzeszenia WiN na Lubelszczyźnie.

Zdzisław Broński ps. „Uskok” – podoficer rezerwy Wojska Polskiego, członek Polskiej Organizacji Zbrojnej i Armii Krajowej, dowódca oddziału partyzanckiego AK, a następnie Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość (WIN) na Lubelszczyźnie.

Bolesław Budelewski ps. „Pług”, „Sokół” – polski żołnierz podziemia niepodległościowego w czasie II wojny światowej, a następnie żołnierz podziemia antykomunistycznego.

Arkadiusz Czapski pseud. „Arkadek”, „Tajfun”, „Murat” – żołnierz Armii Krajowej i Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, szeregowiec 6 Partyzanckiej Brygady Wileńskiej, dowódca patrolu, żołnierz wyklęty.

Hieronim Kazimierz Dekutowski, ps. „Zapora”, „Odra”, „Reżu”, „Stary”, „Henryk”, „Zagon”, „Mieczysław”, „Piątek” – major Polskich Sił Zbrojnych, cichociemny, dowódca oddziałów partyzanckich Armii Krajowej, Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj i Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość.

Mieczysław Dziemieszkiewicz, ps. „Rój” – żołnierz Narodowych Sił Zbrojnych i Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, uczestnik polskiego niepodległościowego podziemia antykomunistycznego na północnym Mazowszu. Brat Romana Dziemieszkiewicza ps. „Adam”, „Pogoda” oraz Jerzego Dziemieszkiewicza ps. „Żbik”. Jego symboliczny grób znajduje się w Makowie Mazowieckim. Pośmiertnie awansowany do stopnia podporucznika.

Roman Dziemieszkiewicz pseudonim „Adam”, „Pogoda” – polski żołnierz podziemia niepodległościowego w czasie II wojny światowej i powojennego podziemia antykomunistycznego, żołnierz wyklęty.

Henryk Antoni Flame vel Flamme, ps. „Grot”, „Bartek” – polski dowódca wojskowy, kapral pilot Wojska Polskiego, kapitan Narodowych Sił Zbrojnych, dowódca grup leśnych VII (Śląskiego) Okręgu NSZ.

Wacław Grabowski pseud. „Puszczyk” – porucznik, dowódca ostatniego oddziału niepodległościowego działającego do 5 lipca 1953 roku na północnym Mazowszu – w powiecie mławskim.

Antoni Heda-Szary, właściwie Antoni Heda ps. „Szary” – dowódca oddziałów partyzanckich ZWZ i AK, w okresie powojennym formacji niepodległościowych ROAK, DSZ, NIE. Działał głównie na terenie okręgu kieleckiego i radomskiego. Generał brygady Wojska Polskiego.

Stanisław Jaworski ps. Upiór – polski żołnierz września 1939, więzień polityczny obozu w Buchenwaldzie, partyzant 25 pp. Armii Krajowej i powojennego podziemia antykomunistycznego powiązanego z KWP, dowódca oddziału w stopniu starszego sierżanta.

Kazimierz Kamieński ps. „Gryf”, „Huzar” – oficer rezerwy Wojska Polskiego, dowódca partyzancki AK, AKO i Zrzeszenia WIN, jeden z najdłużej walczących żołnierzy antykomunistycznego podziemia niepodległościowego.

Karol Kazimierz Kostecki ps. „Kostek”, – kapitan piechoty Wojska Polskiego, absolwent Szkoły Podchorążych Piechoty, uczestnik kampanii wrześniowej 1939, kurier Komendy Głównej ZWZ-AK, żołnierz AK, kontynuował działalność w Zrzeszeniu „Wolność i Niezawisłość”, represjonowany w czasach komunistycznych, nauczyciel, działacz społeczny.

Józef Kuraś, pseud. „Orzeł”, „Ogień” – żołnierz Wojska Polskiego i Armii Krajowej, oficer Batalionów Chłopskich i Urzędu Bezpieczeństwa, partyzant na Podhalu w czasie II wojny światowej, pod koniec życia jeden z dowódców oddziałów podziemia niepodległościowego i antykomunistycznego, oskarżany o zbrodnie na ludności cywilnej.

Stanisław Łukasik ps. „Ryś”, „Ryszard”, także jako „Stanisław Nowakowski” – podoficer służby stałej Wojska Polskiego, kapitan, żołnierz Związku Czynu Zbrojnego, a następnie Armii Krajowej, dowódca oddziału. Członek Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość", żołnierz wyklęty, zamordowany w więzieniu mokotowskim. Kawaler Virtuti Militari.

Władysław Łukasiuk ps. „Młot” – kapitan WP/AK, partyzant antykomunistyczny ziemi podlaskiej.

Franciszek Majewski, ps. „Słony”, „Olek”, „Mściciel”, „Błyskawica” – żołnierz Polskiej Organizacji Zbrojnej, AK, ROAK, NZW. Dowódca oddziału Kedywu w Obwodzie Płockim AK, dowódca Rejonu II ROAK Obwód “Mewa”, dowódca oddziałów bojowych 11 Grupy Operacyjnej NSZ.

Stanisław Marchewka ps. „Ryba” – podoficer zawodowy Wojska Polskiego. Dowódca plutonu w ZWZ i AK, oficer AKO i WiN, podporucznik czasu wojny. Przewodnik walki czynnej rejonu D AKO, dowódca oddziału partyzanckiego, żołnierz wyklęty.

Lucjan Jan Minkiewicz ps. „Wiktor” – żołnierz ZWZ-AK na Wileńszczyźnie, dowódca 6 Brygady Wileńskiej w okresie powojennym.

Lucjan Niemyjski pseud. „Krakus” – podoficer Armii Krajowej i Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, starszy sierżant 6 Partyzanckiej Brygady Wileńskiej, dowódca patrolu w oddziale Kazimierza Kamieńskiego, żołnierz wyklęty.

Franciszek Olszówka, ps. „Otto” – żołnierz polskiego podziemia antykomunistycznego, dowódca oddziału działającego na terenie powiatów Kępno, Namysłów i Kluczbork w latach 1945–1946.

Tadeusz Antoni Ośko ps. „Sęp” – polski żołnierz podziemia niepodległościowego w czasie II wojny światowej, a następnie żołnierz podziemia antykomunistycznego.

Kazimierz Parzonko pseud.: „Wichura”, „Zygmunt” – żołnierz Armii Krajowej, podoficer Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, sierżant 6 Partyzanckiej Brygady Wileńskiej, dowódca patrolu tej Brygady, żołnierz wyklęty.

Franciszek Przysiężniak, ps. „Ojciec Jan” – porucznik artylerii Wojska Polskiego, oficer Narodowej Organizacji Wojskowej i Narodowego Zjednoczenia Wojskowego.

Romuald Adam Rajs, także Rais lub Reiss, ps. „Bury” – podoficer zawodowy Wojska Polskiego, żołnierz Związku Walki Zbrojnej-Armii Krajowej oraz podziemia antykomunistycznego, zbrodniarz wojenny.

Adam Ratyniec pseud. „Lampart” – żołnierz Armii Krajowej, podoficer Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, starszy sierżant 6 Partyzanckiej Brygady Wileńskiej, dowódca patrolu tej Brygady, żołnierz wyklęty.

Józef Rzepka, ps. Krzysztof, Rekin, Stefan, Znicz – kapitan WP, w czasie II wojny światowej partyzant w rejonie Rzeszowa, jeden z dowódców podziemia antykomunistycznego i niepodległościowego. Członek IV Zarządu Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, stracony w więzieniu mokotowskim.

Edwin Mikołaj Scheller ps. „Fordon”, „Łoże”, „Czarny”, vel Mikołaj Bereżański, vel Wojciech Połański, vel Wojciech Koronowski, vel Wiesław Kwiatkowski – oficer Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Armii Krajowej i Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj, cichociemny.

Wiktor Stryjewski ps. „Cacko”, „Wyrwicz”, „Zbyszko” – żołnierz AK i NSZ, dowódca oddziału bojowego 11. Grupy Operacyjnej NSZ (NZW).

Walenty Suda, ps. „Dąb”, „Młot” – kapitan Wojska Polskiego, członek ZWZ-AK, komendant Obwodu Mińsk Mazowiecki AK.

Zygmunt Edward Szendzielarz, ps. „Łupaszko”, „Łupaszka” i „Łopaszko” – major kawalerii Wojska Polskiego i Armii Krajowej. Dowódca 5 Wileńskiej Brygady AK.

Jan Tabortowski, ps. „Bruzda” w AK i AKO, „Tabor” w WiN-ie – major Wojska Polskiego, żołnierz AK, AKO i WiN, inspektor inspektoratów III łomżyńskiego i IV Suwalskiego AK, prezes rejonowy WiN.

Edward Taraszkiewicz ps. „Żelazny” – dowódca lotnych oddziałów partyzanckich Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość działający na ziemi chełmsko-włodawskiej.

Leon Taraszkiewicz ps. „Jastrząb” – dowódca oddziału Wolność i Niezawisłość na Polesiu Zachodnim, porucznik czasu wojny.

Eugeniusz Tymiński pseud. „Ryś” – podoficer Armii Krajowej i Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, starszy sierżant 6 Brygady Wileńskiej, dowódca patrolu w oddziale Kazimierza Kamieńskiego, żołnierz wyklęty.

Jerzy Wierzbicki ps. „Dodek”, „Ilski”, „Leszek” – żołnierz AK/NZW, więzień stalinowski.

Florian Zając – polski ksiądz katolicki, społecznik i działacz polskiego państwa podziemnego, aresztowany, prześladowany, więziony i torturowany przez władze komunistyczne PRL, aktywny członek Stronnictwa Narodowego, kapelan NOW i AK. W latach 1939–1948 proboszcz w Bączalu Dolnym. Misjonarz - kaznodzieja. Pierwowzór serialowej postaci ks. Bernarda Grochowskiego z popularnego serialu obyczajowego Plebania emitowanego na antenie TVP.

Tadeusz Zieliński ps. „Igła” – żołnierz Armii Krajowej, dowódca oddziału Wolności i Niezawisłości działającego w Radomskiem i Kieleckiem.

Antoni Żubryd ps. „Zuch”, „Orłowski” – podoficer piechoty Wojska Polskiego, oficer Narodowych Sił Zbrojnych, dowódca oddziału partyzanckiego NSZ – „Zuch”. Mąż Janiny i ojciec Janusza. Zamordowany wraz z żoną z polecenia władz UBP, pośmiertnie zrehabilitowany w 1994 i uznany za bohatera walczącego o niepodległy byt państwa polskiego.