WIwan Teodorowicz Bohun – pułkownik kozacki, jeden z głównych przywódców powstania Chmielnickiego.
WBohdan Zenobi Chmielnicki – hetman zaporoski, przywódca powstania kozackiego przeciwko Rzeczypospolitej w latach 1648–1657, bohater narodowy Ukrainy.
WTymosz Chmielnicki, Tymofiej, Timofiej, często zdrobniale lub pogardliwie Tymoszka lub Cimoszka Chmielnicki; ukr. Тиміш Хмельницький – dowódca kozacki, syn Bohdana, starszy brat Jerzego.
WIslam III Girej, w literaturze także Islam Gerej III – władca Chanatu Krymskiego w latach 1644–1654, syn chana Selameta I Gireja.
WStanisław Michał Krzyczewski lub Krzeczowski – polski szlachcic i rotmistrz husarski rusińskiego pochodzenia. Jeden z dowódców kozackich w czasie powstania Chmielnickiego.
WMaksym Krzywonos, także Maksym Krywonos, ukr. Максим Кривоніс – pułkownik czerkaski kozackiego wojska zaporoskiego, jeden z głównych przywódców powstania Chmielnickiego. Pochodzenie nieznane, według jednej wersji pochodził z Mohylowa lub Ostroga, według innej – ówczesnego niemieckiego źródła - był Szkotem.
WDamian (Demian) Mnohohriszny, w literaturze Demian (Demko) Mnohohriszny, ukr.: Многогрішний Дем'ян Ігнатович - hetman Ukrainy Lewobrzeżnej w latach 1668–1672. Działał na rzecz starszyzny kozackiej tłumiąc wewnętrzne, antyfeudalne niepokoje. Skazany przez Piotra I na zesłanie do Irkucka.
WStanisław Morozenko, według historiografii radzieckiej błędnie Nestor Morozenko – kozacki działacz polityczny i wojskowy, oficer powstania Chmielnickiego.
WIwan Nieczaj al. Neczaj – pułkownik kozacki białoruski, następnie pułkownik kozacki królewski.
WDaniło Nyczaj al. Nieczaj, – pułkownik kozacki bracławski, bohater wielu pieśni ludowych, inspiracja wielu utworów literackich.
WOstap Hohol, pol. Eustachy Hohoł, herbu Jastrzębiec – pułkownik wojsk zaporoskich, od 1675 do 1679 hetman nakaźny Prawobrzeżnej Ukrainy.
WMartyn Puszkar – ataman kozacki, pułkownik połtawski (1648–1658), przywódca rebelii przeciwko władzy hetmana Iwana Wyhowskiego (1657–1658).
WIwan Dmytrowycz Sirko – kozacki ataman koszowy Siczy Zaporoskiej.
WPaweł Tetera, właściwie Paweł Morzkowski herbu Ślepowron (?-1670) – hetman kozacki w latach 1663–1665, stolnik połocki, pisarz wojsk zaporoskich w czasie powstania Chmielnickiego, pułkownik perejasławski, starosta niżyński w 1665 roku, starosta bracławski w 1668 roku.
WTuhaj-bej, właściwie Arğın Doğan Toğay bey – przywódca polityczny i wojskowy Tatarów krymskich.
WIwan Wyhowski – szlachcic, pisarz wojska zaporoskiego, następnie hetman kozacki i w końcu wojewoda kijowski, starosta lubomelski, starosta barski w 1658 roku.