54 Przedmieście Oławskie

Przedmieście Oławskie – osiedle położone we wschodniej części Wrocławia, w dzielnicy Krzyki. Osiedle obejmuje część miasta zwaną potocznie „Trójkątem Bermudzkim” oraz teren między torami kolejowymi linii Wrocław - Opole a ul. Dworcową, ul.Podwale i Odrą i rzeką Oławą na północy, w odległości kilkunastu minut spaceru od Rynku.

Budynek Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego we Wrocławiu – budynek położony przy placu Powstańców Warszawy 1, budowany w latach 1939–1945 jako Regierungspräsidium, odbudowany i otynkowany po wojnie. Projektantem był Felix Bräuler, który wykorzystał bryłę Alexandra Müllera i Ferdinanda Schmidta. Fasada kojarzyła się z Nową Kancelarią Rzeszy w Berlinie.

Bulwar Marii i Lecha Kaczyńskich we Wrocławiu – bulwar we Wrocławiu, położony na lewym brzegu rzeki Odry, pomiędzy Mostem Pokoju i Mostem Grunwaldzkim. Nazwa bulwaru upamiętnia prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego i jego małżonkę Marię Kaczyńską, którzy 10 kwietnia 2010 r. zginęli wraz z innymi osobami podczas katastrofy polskiego samolotu Tu-154 na lotnisku w Smoleńsku, gdzie udawali się na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej. W ten sposób Wrocław stał się drugim po Bydgoszczy miastem w Polsce, które w ten sposób upamiętniło parę prezydencką.

Przedsiębiorstwo Produkcyjne Podzespołów Elektronicznych „Dolam” – wrocławskie przedsiębiorstwo elektroniczne istniejące od roku 1961, producent między innymi kontaktronów, lamp mikrofalowych z falą bieżącą, przekaźników i czujników kontaktronowych, czujników hallotronowych i wyświetlaczy LCD. Obecnie część «PIT-Radwar».

Centrum Edukacji Ekologicznej „Hydropolis” – centrum wiedzy o wodzie, które zlokalizowane jest we Wrocławiu, w Polsce. Ośrodek łączy walory edukacyjne z nowoczesną formą wystawienniczą.

IV Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Żeromskiego we Wrocławiu – publiczne liceum ogólnokształcące we Wrocławiu.

Józefinka, to niewielkie wzniesienie we Wrocławiu, położone w rejonie osiedla Opatowice. Do wzniesienia prowadzi droga, która przed II wojną światową nosiła nazwę Josephinenweg, a obecnie pozostaje bezimienna. Zlokalizowane jest przy Grobli Opatowickiej Zachodniej, na granicy obszarów rolniczych położonych przy tym osiedlu i terenów wodonośnych Wrocławia.

Kładka Barani Skok – most położony we Wrocławiu, stanowiący przeprawę przez rzekę Oławę. Zlokalizowany jest w ciągu drogi biegnącej od ulicy Świątnickiej do ulicy Międzyrzeckiej, łączącej osiedla Świątniki i Bierdzany. Ulica ta na znacznym odcinku wyłączona jest z ruchu kołowego i pieszego – przebiega bowiem w tej części przez tereny wodonośne Wrocławia stanowiące główne źródło zaopatrzenia mieszkańców miasta w wodę pitną. Droga i most są dostępne wyłącznie dla obsługi technicznej i innych osób upoważnionych. Most ten stanowi również podstawę dla zamknięć jazu zastawkowego utrzymującego odpowiedni poziom piętrzenia latem na terenach wodonośnych oraz umożliwiającego przepuszczanie wód wezbraniowych przez śluzę wyposażoną w zamknięcia płaskie, przede wszystkim w okresach przedwiosennego przyboru wody.

Kładka Parkowa – nieistniejący most położony we Wrocławiu, w rejonie osiedla Wilczy Kąt, stanowiący przeprawę nad jednym z ramion bocznych rzeki Oława, tj. nad Górną Oławą. Konstrukcja pomostu, którego głównymi elementami nośnymi były dwa dźwigary wykonane jako beleki stalowe, dwuteowe, została rozebrana. Most łączył teren bezimiennej wyspy objętej ramionami rzeki, na której położony jest częściowo Park Wschodni z terenem osiedla Wilczy Kąt. Obecnie z kładki pozostały tylko przyczółki po obu stronach koryta rzeki, a jedyną przeprawą zapewniającą komunikację dla obszaru Parku Wschodniego, pozostaje od tego momentu Most Parkowy zlokalizowany nieco powyżej dawnej Kładki Parkowej.

Kładka Siedlecka, to kładka dla pieszych i rowerzystów we Wrocławiu, przerzucona nad rzeką Oława, łącząca osiedla Wilczy Kąt i Siedlec. Położona jest w rejonie Ulicy Wilczej, Ulicy Młodej i Krzywej Grobli. Na prawym brzegu rzeki znajduje się Las Rakowiecki, na lewym – tereny osiedla Wilczy Kąt, ogródków działkowych i zakład PZ Cussons Polska S.A.. Kładka została wybudowana w 1928 roku.

Kładka w ulicy Szybkiej – kładka położona we Wrocławiu, w rejonie osiedla Rakowiec, w ciągu ulicy Szybkiej, nad rzeką Oława. Pierwotnie w latach 20. XX wieku została tu wybudowana kładka drewniana. W 1994 roku rozebrano starą kładkę, a w jej miejscu odbudowano przeprawę już w nowej technologii, w miejscu poprzedniej o konstrukcji drewnianej. W korycie rzeki pozostały fragmenty betonowych filarów, na których oparte były słupy (pylony) podtrzymujące pomost kładki drewnianej.

Kładka Zwierzyniecka – kładka położona we Wrocławiu, stanowiąca przeprawę nad największą rzeką przepływającą przez miasto – Odrą. Wybudowana została w 1976 roku (1975). Projektantem kładki był M. Wróblewicz. Kładkę wybudowano w miejscu istniejącej do lat 60. XX wieku przeprawy promowej.

Kolej gondolowa „Polinka” we Wrocławiu – całoroczna kolej gondolowa we Wrocławiu, kursująca nad Odrą pomiędzy głównym kampusem Politechniki Wrocławskiej na Wybrzeżu Stanisława Wyspiańskiego, a Geocentrum przy ul. Na Grobli.

Kościół świętego Józefa Rzemieślnika – rzymskokatolicki kościół parafialny należący do dekanatu Wrocław wschód archidiecezji wrocławskiej. Znajduje się na osiedlu Przedmieście Oławskie.

Kościół św. Łazarza we Wrocławiu – gotycki murowany kościół zbudowany przez Zakon Rycerzy i Szpitalników świętego Łazarza z Jerozolimy w II połowie XIV wieku przy drodze prowadzącej ze średniowiecznego Wrocławia na południowy wschód – do Oławy.

Las Rakowiecki – niewielki kompleks leśny położony we wschodniej części Wrocławia.

Most Grunwaldzki we Wrocławiu – most wiszący przez rzekę Odrę o konstrukcji stalowej, nitowanej; elementy nośne wsparte są na pylonach murowanych z cegły klinkierowej i oblicowanych granitem, o wysokości około 20 m.

Most Oławski – most drogowy położony we Wrocławiu, stanowiący przeprawę nad rzeką Oława. Około 200 m poniżej mostu Oława ma swoje współczesne ujście do Odry. Most zlokalizowany jest w ciągu ulic: Walońskiej oraz Na Grobli. W miejscu współczesnego mostu, wcześniej istniała kładka służąca przepędzaniu bydła na pastwisko położone na prawym brzegu rzeki. Ten fakt utrwalił stosowaną przez pewien czas nazwę Most Wygonowy. Na prawym brzegu rzeki tuż poniżej mostu, na północ od ulicy Na Grobli znajduje się teren Portu Ujście Oławy.

Most Parkowy – most położony we Wrocławiu, w rejonie osiedla Wilczy Kąt, stanowiący przeprawę nad jednym z ramion bocznych rzeki Oława, tj. nad Górną Oławą. Most położony jest w ciągu drogi stanowiącej łącznik pomiędzy ulicą Krakowską, a terenem obejmującym bezimienną wyspę objętą ramionami rzeki, na której położony jest Park Wschodni. Obecnie, po rozbiórce innej przeprawy: Kładki Parkowej, most ten jest jedyną przeprawą zapewniającą komunikację dla tego obszaru. Przed mostem, na lewym brzegu rzeki, urządzono parking dla samochodów.

Most Pokoju – most przez główny nurt Odry wybudowany we Wrocławiu po II wojnie światowej na miejscu zniszczonego w czasie oblężenia Festung Breslau mostu Lessinga – Lessingbrücke.

Most Rakowiecki – most drogowy położony we Wrocławiu, stanowiący przeprawę nad rzeką Oławą. Most zlokalizowany jest w ciągu ulicy Na Niskich Łąkach. Zapewnia komunikację pomiędzy Przedmieściem Oławskim i częścią Rakowca. Most ten wybudowany został w 1928 roku. Główne elementy konstrukcyjne mostu zostały wykonane w 1904 roku dla potrzeb budowy mostu nad Kanałem Miejskim. Następnie zostały zdemontowane, przetransportowane i zamontowane w nowym miejscu jako ustrój nośny Mostu Rakowieckiego.

Most Żabia Ścieżka – most drogowy położony we Wrocławiu, stanowiący przeprawę nad rzeką Oławą.

Muzeum Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu – uczelniane muzeum działające od 1954 r. przy wrocławskiej Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznej, która w 1996 zmieniła nazwę na Akademia Sztuk Pięknych.

Muzeum Etnograficzne we Wrocławiu – muzeum sztuki ludowej Dolnego Śląska, działające od 1954 r.

Muzeum Poczty i Telekomunikacji we Wrocławiu – jedyne w Polsce muzeum obok Muzeum Poczty Polskiej w Gdańsku gromadzące eksponaty dokumentujące historię poczty, telekomunikacji i telegrafii na ziemiach polskich. Mieści się we Wrocławiu, w zabytkowym budynku Poczty Głównej przy ul. Zygmunta Krasińskiego 1. Od 1988 r. jest członkiem ICOM oraz IATM.

Parafia Świętego Józefa Rzemieślnika we Wrocławiu znajduje się w dekanacie Wrocław wschód w archidiecezji wrocławskiej. Jej proboszczem jest ks.Andrzej Gerej CM. Obsługiwana przez księży Misjonarzy św. Wincentego a Paulo. Erygowana w 1944. Mieści się przy ulicy Krakowskiej.

Park na Niskich Łąkach – - to park we Wrocławiu położony w obrębie osiedla Rakowiec, na północnym, prawym brzegu rzeki Oława. Park ograniczony jest od wschodu ulicą Na Niskich Łąkach, od północy torem wyścigów PZ Motu i dalej boiskiem klubu Polonia Wrocław. Przebiegająca przez zachodnią część parku Żabia Ścieżka dochodzi do ulicy Okólnej, przy której kończy się teren tego pasa zieleni parkowej. Do parku z Przedmieścia Oławskiego można dostać się przez rzekę Oława przeprawami: Mostem Żabia Ścieżka lub Mostem Rakowieckim.

Park Wschodni – park w południowo-wschodniej części Wrocławia, na osiedlu Księże. Położony jest na obszarze zawartym pomiędzy ramionami rzeki Oława – Oława Dolna otacza park od północy, natomiast Oława Górna opływa park od wschodu i następnie południa, a zawracając ku północy, zamyka teren parku od zachodu, by na północno-zachodnim krańcu parku połączyć się z Oławą Dolną. Obie odnogi połączone są ponadto przecinającą park strugą, wypływającą z Oławy Górnej. Jest więc położony na dwóch wyspach, utworzonych przez odnogi rzeki Oława. Oprócz głównych ramion Oławy, przez park przebiega kilka mniejszych, nienazwanych cieków. Tylko niewielka część obszaru wyspy zachodniej zajęta jest pod nieduży zespół ogródków działkowych, położonych w północnej jej części. Jedyną, dostępną obecnie drogą do parku, jest gruntowa droga biegnąca od ulicy Krakowskiej, przez Most Parkowy. Wjazd na teren parku jest zabroniony, ale istnieje dojazd do ogródków działkowych. Przed mostem znajduje się nieduży, ogólnodostępny parking. Pieczę nad Parkiem Wschodnim sprawuje Zarząd Zieleni Miejskiej podległy Departamentowi Architektury i Rozwoju Urzędu Miejskiego Wrocławia. Obecna nazwa parku obowiązuje na podstawie § 1 pkt 4 uchwały nr LXXI/454/93 Rady Miejskiej Wrocławia z dnia 9 października 1993 roku w sprawie nazw parków i terenów leśnych istniejących we Wrocławiu.

Plac Generała Walerego Wróblewskiego – plac położony we Wrocławiu na osiedlu Przedmieście Oławskie, w obrębie dzielnicy Krzyki. Współcześnie zachowany został jedynie układ komunikacyjny placu oraz po jego zachodniej stronie okalana murem zabudowa kościoła Świętego Maurycego, pozostała, istniejąca niegdyś, zabudowa placu obecnie nie istnieje.

Plac Konstytucji 3 Maja we Wrocławiu – plac położony we Wrocławiu na obszarze Przedmieścia Oławskiego, w sąsiedztwie dworca kolejowego Wrocław Główny.

Plac Zgody – plac położony we Wrocławiu na osiedlu Przedmieście Oławskie, w obrębie dzielnicy Krzyki. Tu mieści się dawny tzw. Letni Pałac Biskupów Wrocławskich, w którym obecnie ma swoją siedzibę Muzeum Etnograficzne.

Port wyładunkowy Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji we Wrocławiu – port na rzece Odra, położony we Wrocławiu, przy Ulicy Na Grobli. Port zlokalizowany jest w 250,4 km biegu rzeki Odra. Akwatorium portu składa się z wejścia do portu usytuowanego na lewym brzegu rzeki, i basenu portowego, stanowiącego kanał, ułożony równolegle do przepływającej obok rzeki Oława.

Przystań Rancho – przystań na rzece Odra, położona w rejonie osiedla Siedlec we Wrocławiu, przy ulicy Na Grobli. Przystań znajduje się przy Harcerskim Ośrodku Wodnym "Rancho" Związku Harcerstwa Polskiego, na lewym brzegu rzeki. Ośrodek położony jest na szerokiej terasie zalewowej rzeki, pomiędzy brzegiem jej koryta, a wałem przeciwpowodziowym przy ulicy Międzyrzeckiej, za którymi leży osiedle Sieldec i Las Rakowiecki. Szlak żeglugowy, przy którym położona jest przystań to, tzw. Górna Odra Wrocławska. W górę rzeki ograniczona jest ona Stopniem Wodnym Opatowice, w ramach którego można przeprawić się przez Śluzę Opatowice. W dół rzeki istnieją dwie drogi wodne: przez Śluzę Szczytniki i dalej Starą Odrę, lub w kierunku ścisłego centrum miasta.

Rakowiec - dawne osiedle we Wrocławiu, w jego wschodniej części, na lewym brzegu Odry i na obu brzegach wpadającej tam do Odry rzeki Oławy. Obecnie jest częścią osiedla Przedmieście Oławskie.

Siedlec – niewielkie osiedle we wschodniej części Wrocławia, na prawym brzegu Oławy, w międzyrzeczu Odry i Oławy, zaliczane do dzielnicy Krzyki. Od Bierdzan oddziela je na północnym wschodzie ulica Międzyrzecka, od Rakowca na północy – ulica Na Niskich Łąkach; na południu do sąsiadującego z Siedlcem Wilczego Kąta prowadzi Kładka Siedlecka przerzucona nad rozdzielającą je rzeką Oławą. W centrum Siedlca znajduje się Las Rakowiecki.

Tereny wodonośne Wrocławia – zamknięte tereny znajdujące się w zarządzie Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Spółka S.A. we Wrocławiu, wykorzystywane do poboru wody dla potrzeb produkcji i dostaw wody wodociągowej do miejskiej sieci wodociągowej.

Trójkąt Bermudzki – potoczna nazwa części Przedmieścia Oławskiego we Wrocławiu. „Trójkąt Bermudzki” ogranicza od północy rzeka Oława, a od południa linia kolejowa. Zachodnią granicę stanowi ul. gen. Kazimierza Pułaskiego. Czasami „Trójkąt Bermudzki” zawęża się do mniejszego obszaru zamkniętego ulicami gen. Kazimierza Pułaskiego, gen. Romualda Traugutta i Tadeusza Kościuszki. Charakterystyczna zabudowa „Trójkąta” to wielopiętrowe czynszowe kamienice i obiekty postindustrialne z przełomu XIX i XX wieku.

Dom Trzonowo-Linowy („Trzonolinowiec”), czasem nazywany „linowcem” – modernistyczny budynek we Wrocławiu przy ul. Tadeusza Kościuszki 72, zbudowany w latach 1961–1967. Trzonolinowiec ma 12 kondygnacji, na których mieszczą się 44 mieszkania.

Ujście Oławy – ujście rzeki Oławy do Odry, położone we Wrocławiu, w górnym odcinku Śródmiejskiego Węzła Wodnego. Ujście Oławy zlokalizowane jest na lewym brzegu Odry pomiędzy portem Ujście Oławy, położonym w 250,4 km biegu Odry, a mostem Grunwaldzkim położonym w 250,5 km biegu Odry. Współczesne ujście rzeki w ciągu dziejów wielokrotnie zmieniało swój kształt, zmiany te miały początkowo charakter naturalny, a później wynikały z działalności człowieka. We Wrocławiu prowadzono liczne inwestycje w zakresie hydrotechniki związane z ochroną przeciwpowodziową oraz wykorzystaniem wrocławskich rzek, przede wszystkim do celów energetycznych, żeglugowych, ujęć wody, przepraw i innych, w tym także funkcji obronnych. Szczególnie w tym ostatnim aspekcie, a także w zakresie gospodarczego wykorzystania cieków, dolny odcinek Oławy wraz z jej ujściem był kilkakrotnie przekształcany, rzeka zasilała w wodę m.in. wrocławską fosę miejską i nieistniejącą już fosę wewnętrzną – Czarną Oławę.

Ulica gen. Kazimierza Pułaskiego – ulica na Przedmieściu Oławskim we Wrocławiu, łącząca ul. gen. Romualda Traugutta z Przedmieściem Strzelińskim, stanowiąca jedną z ważniejszych arterii komunikacyjnych centrum Wrocławia w kierunku północ-południe.

Ulica gen. Romualda Traugutta – główna i jedna z najstarszych ulic wrocławskiego Przedmieścia Oławskiego, prowadząca w kierunku Oławy i Małopolski, przedłużenie śródmiejskiej ul. Oławskiej.

Ulica Krakowska – jedna z wylotowych arterii Wrocławia, długości 2,37 km, prowadząca wzdłuż Oławy i Górnej Oławy na południowy wschód, przedłużenie ul. gen. Romualda Traugutta.

Ulica Miernicza we Wrocławiu położona na Przedmieściu Oławskim w tzw. Trójkącie Bermudzkim. Biegnie od ulicy Romualda Traugutta do ulicy Komuny Paryskiej. Jest jedną z nielicznych wrocławskich ulic, na których przetrwała w całości zabudowa sprzed II wojny światowej.

Ulica Na Grobli – ulica we Wrocławiu, biegnąca wzdłuż lewego (południowego) brzegu Odry przez osiedle Rakowiec do osiedla Siedlec.

Ulica Stanisława Małachowskiego – ulica znajdująca się na Przedmieściu Oławskim we Wrocławiu, stanowiąca przedłużenie ul. marsz. Józefa Piłsudskiego w kierunku wschodnim.

Ulica Tadeusza Kościuszki we Wrocławiu – fragment traktu rokadowego poza obrębem dawnych fortyfikacji miejskich, przecinającego w przybliżeniu równoleżnikowo Przedmieście Świdnickie na południe od miasta, odcinek trasy łączącej Przedmieście Oławskie na wschodzie z Przedmieściem Mikołajskim na zachodzie.

Wieża ciśnień przy ul. Na Grobli – wieża ciśnień o wysokości całkowitej 40 m, zlokalizowana we Wrocławiu, będąca jednym z najstarszych obiektów technicznej infrastruktury miasta. Wieża powstała jako kluczowy element projektu Johna Moore'a zaopatrzenia 200 tysięcy mieszkańców w wodę, skorygowana i ubrana w historyzującą szatę przez miejskiego radcę budowlanego Johanna Christiana Zimmermanna.

Wilczy Kąt – niewielkie osiedle we wschodniej części Wrocławia, na lewym brzegu Oławy, zaliczane do dzielnicy Krzyki. Od północy ograniczone zakolem Oławy, od południowego zachodu – głównym traktem w stronę miasta Oława, a od południowego wschodu – Parkiem Wschodnim.

Kaplica Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego we Wrocławiu – świątynia parafialna parafii Pokoju Bożego należąca do Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego w RP mieszcząca się przy ul. Worcella 28 na Przedmieściu Oławskim we Wrocławiu.

Kościół Chrystusowy we Wrocławiu – obecnie zachowany w stanie ruiny kościół ewangelicki.

Kościół św. Maurycego przy ul. gen. Romualda Traugutta 34 we Wrocławiu – pierwotnie gotycki jednonawowy kościół z piętnastowieczną kaplicą chrzcielną i przebudowaną w XVIII wieku na styl barokowy wieżą według projektu arch. J. Peintnera.

Kościół Świętej Trójcy o.o. bonifratrów we Wrocławiu – zabytkowy kościół katolicki we Wrocławiu, znajdujący się na Przedmieściu Oławskim, przy ul. gen. Romualda Traugutta, jest kościołem klasztornym zakonu bonifratrów.

Wzgórze przy ulicy Wilczej we Wrocławiu – położone w rejonie osiedli Wilczy Kąt i Rakowiec usypisko powstałe w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX wieku. Położone jest w południowo-wschodniej części miasta. Na północ od wzgórza przepływa rzeka Oława, za którą leży Las Rakowiecki i osiedle Siedlec. Na wschodzie leży niewielkie osiedle – Wilczy Kąt, a dalej ogrody działkowe i Park Wschodni. Na południu położone są tereny byłych zakładów Pollena przy ulicy Krakowskiej. Natomiast na zachodzie rozciągają się nadrzeczne łąki przy rozlewisku rzeki. Aleja przebiegająca pomiędzy wzgórzem a korytem rzeki nosi nazwę Aleja Młoda, natomiast dojazd do wzgórza jest możliwy od ulic Krakowskiej poprzez ulicę Wilczą.

Zielona (Szalona) – rzeka, lewostronny dopływ Oławy, wpadający do niej w południowo-wschodniej części Wrocławia. Długość rzeki wynosi 23,79 km. Źródła Zielonej znajdują się w okolicach miasta Oławy. Do Wrocławia wpływa z Radwanic w rejonie zajezdni autobusowej i pętli autobusowej przy ul. Tyskiej, przepływa pomiędzy Księżem Wielkim a Świątnikami i po pokonaniu w granicach miasta ok. 2,2 km wpada do Górnej Oławy w Parku Wschodnim.